________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www. kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
६००
ज्ञाताधर्मकथासूत्रे
,
ताइव कालकः = श्यामवर्ण: ' नयणविसरोसपुण्णे' नयनविष रोषपूर्णः - नयनयो विष रोपश्च ताभ्यां पूर्णः ' अंजणपुंज नियरप्पगासे' अञ्जनपुञ्जनिकरमकाशःकज्जलपुआनां निकर:- राशिः तद्वत्मषाशः = कान्तिर्यस्य स तथोक्तः - अत्यन्त श्याम इत्यर्थः । ' रत्तच्छे ' रक्ताक्षः = रक्तनेत्रः । ' जमलजुयल चंचलचलंतजी हे ' यमल्युगलचञ्चलचलज्जिह्वः - यमले - सहवर्त्तिनौ युगले = उभे चञ्चले=चपले चलन्त्यौ • पुनः पुनर्बहिर्निस्सरन्स्यौ जिह्वे यस्य स तथा । ' धरणीयल वेणिभूए' घरणितलवेणी भूतः अतिदैर्ध्य श्यामत्यादिसादृश्यात् पृथिव्याः केशपाशसदृश: ' उक्कडफुड कुडिबडिल.खड विडफडाडोवकरणदच्छे' उत्कटस्फुटकुटिलजटिल कर्कश - विकटस्फटाटोपकरणदक्षः - उत्कटः = बलवता पि ध्वंसयितुमशक्यः स्फुट: व्यक्तः कुटिलः = वक्रः, जटिल:- सिंहवत् शटायुक्तः, कर्कशः = कठोरः, विकटच = भयङ्करो यः फटाटोप = फणाडम्बरः तस्य करणे विस्तारणें दक्षः निपुणः । लोहाधम्माणमंत घोसे' लोहाकरध्मायमान धमधमायमान घोषः - लोहा
यह बड़ा गुस्से बाज है। कज्जल पुंज की राशि के समान यह बिलकुल काला है। इस के दोनों नेत्र सदा लाल रहते हैं । इस की साथ २ रही हुई दोनों चंचल जिह्वाएँ बार २ बाहर निकलती रहती हैं । अत्यन्त दीर्घ एवं श्याम होने के कारण यह देखने में ऐसा लगता है कि जैसे मानो पृथिवी रूप स्त्री की वेणी चोटी ही हो । बलवान् पुरुष भी जिसे नष्ट नहीं कर सकता है जो व्यक्त है, कुटिल - वक्र - है, सिंह के समान aat संपन्न है, कर्कश है, और विकट - भयंकर है-ऐसी अपनी फणा के फैलाने में यह बड़ा भारी दक्ष है । भट्टी में तपते हुए लोहे का जैसे धमधम शब्द होता है उसी प्रकार इस से निकला हुआ शब्द भी धम धम ऐसी आवाज करता हुआ ही निकलता है । इस का अत्यन्त जो
ઝેર રહે છે. તે બહુ જાધી છે. કાજળના સમૂહની જેમ સાવ કાળા છે. તેના ખને નેત્રા હમેશા રાતાં રહે છે. તેની સાથે રહેનારી બને છÀા ચચળ તેમજ વારવાર બહાર નીકળતી રહે છે. મહુ લાંબા અને કાળા હાવાથી તે જોવામાં એવે લાગે છે કે જાણે પૃથ્વી રૂપી સ્ત્રીની વેણી ( ચાટી ) જ ન હાય. ખળવાન પુરુષ પણ જેને નષ્ટ કરી શકતા નથી, જે વ્યક્ત છે, કુટિલ वडे-छे, सिंहनी प्रेम शटा संपन्न ( ऐशवाजी ) छे, ईश छे, भने विष्टભયંકર-છે એવી પેાતાની ફણાને ફેલાવવામાં તે ભારે દક્ષ છે. ભઠ્ઠીમાં તપાવવામાં આવેલા લેખડના જેમ ધમ ધમ • ધ્વનિ થાય છે તે પ્રમાણે જ તેમાંથી નીકળતા ધ્વનિ પણુ ધમ ધમ " અવાજ કરતા નીકળે છે. તેને
6
For Private And Personal Use Only