Dictionary of Prakrit for Jain Literature Vol 01 Fasc 02

SR No.: 020317
Original Sutra Author: N/A
Author: A M Ghatage
Publisher: Bhandarkar Oriental Research Institute
Publication Year: 1995
Total Pages: 150
Language: English, Sanskrit, Hindi
Classification: Dictionary
File Size: 17 MB

Page 44

अजहबउकोसिय
143
अजाण
तिष्णि समया Jivabhi. 9.48; अजहण्णमणुकोसपदेसिए खष अजहण्णमणु- समाभट्ठस्स वा कप्पंति दुवे भासाओ भासित्तए, जाण वा अजाण वा, कोसपदेसियस्स खंधस्स दब्बठ्ठयाए तुले Pannav. 5.534[3]; सातावेयणिज्जस्स णो जाणं AyarDas. 6.28 ते जाणमजाणं वा न हणे णो विधायए Dasave. इरियाव हिंगबंधगं पडुच्च अजहण्णमणुक्कोसेणं दो समय Pannav. 23.2; 6.9: से जाणमजाणं वा कट्ट आहम्मियं पयं Dagave. 8.315, JM. जाणं (1699[1]); णेगमववहाराण आणुपुब्बिदब्वाई कालओ केवचिरं होति । एगं दब्वं करेति एको हिंसमजाणमपरो अविरतो य KappBha. 39383; विरतो पुण जो घडुच्च अजहण्णमणुकोसेणं पकं समय, णाणादब्बाइ पडुच्च सव्वद्धा Anuog. जाणं कुणति अजाणं व अप्पमत्तो वा KappBha. 3939; 4654. 195(2): महाविमाणे देवाणं ठिती ... अजहण्णमणुकोसं तेत्तीसं सागरोवमाई अजाणमाण (a-janamāna<a-janat) adj. (pr. part.) not Anuog. 39119)
___knowing, ignorant, A Mg. जे यावि भुंजंति तहप्पगार सेवंति ते पावमअजहनउक्कोसिय (a-jahanna-ukkosiya<a-jaghanyotka- जाणमाणा Say. 2.6. 39(825); लोयं अजाणित्तिह केवलेणं कहें ति जे धम्मrsika) adi. [1.-a] neither low nor high in number), AMg. मजाणमाणा Sdy. 2.6.49(835); तए णं से एक्काई रट्रकडे ... जाणमाणे जस्स उक्कोसिया णाणाराहणा तस्स दंसणाराहणा उक्कोसिया वा अजहन्नउकोसिया भणइ न जाणेमि, अजाणमाणे भणइ जाणेमि Viva. 1. 1.50%; जहा वयं धम्म वा viy.8 10.7.
अजाणमाणा पावं पुरा कम्मं अकासि मोहा Utt. 14.20%; JM. सुग्गडमग्गं अजहनिय (a-jahanniya<a-jaghanya) adj. not small, अजाणमाणेणं ... भीमे भवतारे सुचिरं भमियं भयकरम्मि Maranvi. 5913; great, strong, AMg. पगलितगोमहिसाणं उत्तत्थाणं पलायमाणाणं। अजहन्निया सम्मस्ट्रिी नियमा उवटुं पवयणं तु सदडद । सदाइ असम्भावं अजाणमाणो पवित्ती Tittho. 905.
गुरुनियोगा KamPay.(8.) 3.18h.23; अप्पेव सिद्धतमजाणमाणो तं हिंसगं अजहत्य (a-jahattha<a-yathartha) adj. 1 improper, भाससि जोगवंतं KappBha. 3932; J8. सद्दहइ असम्भावं अजाणमाणो not ng it should be, JM. जहत्थमजहत्थमन्थसुण्णं ति। नामे चेव परिक्खा गुरुणियोगा KasAPa, 107: Gomsa.(J.) 27; बहुगं पि सुदमधीदं किं ViAvBha. 849: कि भंते अजहत्थमेयं जं जिणभवणबिंबकारणं एवं KaKoPra. काहदि अजाणमाणस्स Mila. 735:10); जं किचि तस्स दब्वं अजाणमाणस्स 131.12; 2 not agreeing with its meanine, JM. (वंजणक्खरं) तं दिप्पइ परेहिं । लहिऊण किंचि सण्णं इदो तदो धावइ खलंतो SAA.(v.) पुण जहत्थनियतं अजहत्यं वा वि बंजणं दुविहं KappBha. 56 (eomm.73; पिंडोवधिसेज्जाओ अजाणमाणेण जदि असुद्धाओ। गिहिदाओ Cheri. अयथार्थ यथा नेन्द्रं गोपयति तथापीन्द्रगोपकः); अजहत्थनामओ लज्जिओ ब्व 190; गामादिभासयाणं अजाणमाणो करेइ उवएसं CheSath. 59. दूरं गओ धणओ KumāPra. 4.9.
अजाणय (a-janaya <a-jana-ka (epic)) adj. [also अजा (aja) 1. she-goat, JM. रे अज अजाइ रमसे? त्ति कावि अजाणग] not knowing, ignorant, AMg. एवं विप्पडिवण्णेगे अप्पणा तु भणिउं इणीअ पिअं KumaCa.(H.) 4.47.
अजाणगा। तमाओ ते तमं जंति Suy. 1. 3.1.11; जंसि गुहाए जलणेऽतियट्टे अजाइय (a-jaiya<a-yacita) adj. (ppp.) not begged for, अजाणओ डज्झति लुत्तपण्णे siy. 1.5.1.12: अजाणगा जन्नवई विज्जामाइAMg, मुसाबार्य बहिद्धं च उग्गहं च अजाइयं । सत्थादाणाई लोगंसि तं विज्ज णसंपया Utt. 25.18; JM. जाणतो अणुजाणति अजाणओ भणति तेहि किं परिजाणिया say. 1. 9. 10; तत्थ णं जे ते एसणिज्जा ते दुविहा पण्णत्ता, तं दिणं NisBha. 2575; हीणाऽदिरेगदोसे अजाणमो सो धरिज हीणऽहियं जहा-जाइया य अजाइयाय Viy. 18.10.24 (18.214); Naya.1.5.73-75; KappBha. 4017: Apa. लोउ अजाणउ जं जलि बडइ. नं पस कि नीरई सव्वं से जाइयं होइ नत्थि किंचि मजाइयं Utt. 2.28.
सिव-समंद KomaCa.(H.) 8. 80. . अजाइया (a-jnaiya<a-yacitva) ger. without soliciting, अजाणया (a-janaya <a-janata) adv. (Inst.) without withont begging, AMR. कवाडं नो पणोलिज्जा उग्गहंसि अजाइया knowing, AMg. सो य भणेज्जा णो खलु मे जाणया दिण्णं, अजाणया Dasave. 5.1.183; दंतसोहणमत्तं पि ओग्गहंसि अजाइया Dasave. 6.13. Ayar. 2. 1. 136(405): JM. अन्नो वि ताव देयो, दे जाणमजाणयाऽऽणीय
अजाणओ (a-janao<a-jnanatas) ade. without knowing, KappBhA. 4623. AMg. संवाहा बहवे मुज्जो दुरइक्कमा अजाणओ अपासओ Ayar. 1.5.4.1; अजाणिअ (a-jania <a-jnaya = a-jnatva) ger. [sleo भजाणओ वा फरुसं वयंति Ayar. 2.4.1(520)
अजाणिय] having not known, AMg. जे भिक्खू सागारियकुलं अजाणिय ___ अजाणणा (a-janana <ajanana==ajnanam) t. ignoranee, अपुच्छिय ... पुब्वामेव पिंडवायपडियाए अणुप्पविसति Nis. 2.4738 4.143; JM. अजाणणाए तज्जत्ती न कया तम्मि केणवि SradPrash. 28.17. 15. 98; 8. (अनसूया) विआरं खु परमत्थदो अजाणिअ अणारंभो पडिआरस्स
अजाणत (a-jananta<a-janat) adj. [.. अजाणती] (pr.part.) Sak. 29.9. not knowing, ignorant, AMg. अमणुण्णसमुप्पायं दुक्खमेव विजाणिया। अजाणित्ता (a-janitta<a-jhatva) ger. not having known, समुप्पायमजाणंता किइ णाहिति संवरं Suy. 1. 1.3.10; एवमेयाणि जपंता AMg. लोयं अजाणित्तिह केवलेणं, कहेंति जे धम्ममजाणमाणा Siy. 2.6.49 बाला पंडियमाणिणो। णिययाणिययं संतं मयाणंता अबुद्धिया Suy. 1.1.2.43 (835): जे भिक्खू रपणो खत्तियाणं ... इमाई छद्दोसाययणाई अजाणित्ता अजाणो मे मुणि बूहि जाणं कहिं नु बाला नरगं उति Say. 1. 5.11; अपुच्छिय ... गाहावइकुलं ... पविसति Nis 9.7. JM. कम्मि य कले साह पविसंता अचियत्ता, तं च अजाणता अणाभोगओ वा अजाणिया (a-janiya<a-jnanika) adi. (1.) who is intपविट्ठा NisCu. 3.52.25; जाणंतमजाणता चउब्विहा तत्थ होति जाणंता Tant, AMg. (परिसा) समासओ सिविहा पण्णत्ता, तं जहा-जाणिया अजाKappBha.4655%; 4677%; 4684; अजाणए सौ व ते बेइ KappBha. 5044; णिया दुब्बियडा Nandi. 73 JM. उवट्ठिया ( परिसा) वि तिबिहा, जाणिया J8. परमट्रबाहिरा जे ते अण्णाणेण पुण्णमिच्छंति। संसारगमणहेतुं पि मोक्खहेउं अजाणिया दुब्धियडा य JugaJiCa... 34; परिसा वि तिविह-भेया ... अजाणता Samsh. 154; S. (पद्मावती) अय्ये । सहीजणसमुदाआरेण दुब्विय-अजाणिय-जाणिया य कमसो मुणेयव्वा ManoKa. 2.26 अजाणतीए अदिकंदो समुदामारो Svapnavs. 6.18.3. et. भयाणंत. अजाणुय (a-januya<a-januka=a-jfia) adj. ignorant, . अजाणंतिया (a-janantiya <a-janantika) adj. it.) (pr. not knowing, JM(? Mg.) अहवा न वि एत्थ लुसिमो पगई एस अजाणुए part.) not knowing, being ignorant, JM. जाणंतिया अजाणंतिया य जणे KsppBha. 4362. वह दुब्बियडिया चेव । तिविहा य होइ परिसा KappBha. 364.
अजाणू (a-janu-a-jna) adj. (1.) unconscioun (abstention ... अजाणं (a-janam<a-janat) adj. (pr. part.) one who does from sin), AMg. तिविहा वावत्ती पण्णत्ता, तं जहा-जाणू अजाणू not know, ignorant, AMg. से गं खुरमुंडए वा ... तस्स णं आभट्ठस्स वितिगिच्छा Thana. 3.508-510(218) (comm. व्यावर्तनं व्यावृत्तिः