________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
7790
A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF
अभून्नृपो विबुधसखः परन्तपः श्रुतान्वितो दशरथ इत्युदाहृतः !
गुणैर्वरं भुवनहितच्छलेन यं सनातनः पितरमुपागमत्स्वयम् ॥ जयमङ्गला
अभूदिति भूतसामान्ये लुङ् ; भूत इत्यर्थः । अन्यथा राज्ञश्चिरातीतत्वात् कवेः परोक्षत्वाच्च लिट् स्यात् । गातिस्थेति सिचो लुक् । भूसुवोस्तिङीति गुणप्रतिषेधः ।
यं पितरं जनकमङ्गीकृतवान् सोऽभूदिति योज्यम् । स्वयमित्यात्मना ; न कर्मणाऽन्येन वा प्रेरित इत्यर्थः ।
मुग्धबोधिनी
अभूदिति । दशरथ इति नाम्ना उदाहृतः ख्यातो नृपो राजा अभूत् । स कथंभूतः विबुधसखः । विबुधानां देवानां सखा मित्रम् । अथवा विबुधस्ये. न्द्रस्य सखा ; सामान्यदेवतावाचिनोऽपि विबुधशब्दस्य विशेषपरत्वात्प्राधान्याद्वा इन्द्रवाचित्वम् । एतेन विजयित्वं दर्शितम् । End:
इषुमति रघुसिंहे दन्दशूकान् जिघांसौ धनुररिभिरसह्यं मुष्टिपीडं दधाने । व्रजति पुरतरुण्यो बद्धचित्राङ्गलित्रे कथमपि गुरुशोकान्मा रुदन्माङ्गलिक्यः ॥ ज-ला
इषुमती(ति)। रघुसिंहे रामे । रघुषु रघुवंशभवेषु सिंह इव शौर्यादियोगात् । ब्रजति सति । इषुमति सनिषङ्गे ; प्रशंसायां मतुप् ।।
रामो गत इति गुरुः शोको यासां ताः । कथमपि नारुदन न रुदितवत्यः । रुदेरिरितो वेति च्लेरङ् । यतो माङ्गलिक्यः मङ्गलप्रयोजनाः । तदस्य प्रयोजनमिति ठञ् । टिड्डाणनित्यादिना ङीप् ।
मु-नी
इषुमतीत्यादि । रघुसिंहे रघुश्रेष्ठे रामे । व्रजति सति । तद्विच्छेदात् गुरुशोकात्.
'गुरुशोका नारुदन् इति पाठान्तरम्.
For Private and Personal Use Only
