________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
मखुण्य
अक्खन्वक्ष
मम्मप्पएसधारण गया पंचतं KaKoPra. 37.28; तस्स अक्खुडियन एगो य (अदिण्णादाणस्स) णामाणि गोषणाणि होति तीसं, तं जहा- अक्खेवो.घटो भिषणो, तेण पडतेण विइओ वि भिण्णो AvTI.(H.) 555b.8; अक्खु- विक्खेवो Panhi. 3.2 (comm. आक्षेपः परद्रव्यस्य इति गम्यते); 3 imडिओ पबुडिओ छियतो विय सबालबुड़ जणो। जीवउ पयमाल त्ति जंपिरो plication, entailment, JM. एवं चिय विनेओ सफलो नाएण पुरिसगारो वियरए तत्थ SupāsCa.4.226.
वि। तेण तहक्वेवाओ स अन्नहाऽकारणो ण भवे UvPay. 1002; दइवेण अक्षुण्ण (a-kkhunna.caksunna) ulj. not broken, not फलकावे अइव्पसंगो भवे पयो Upadesa-rahasya 48 (in PSM.); shattered [PSM. AR.]
4 objection, JM. अक्वेवणिण्णयपसंगपारओ सो गुरू जोग्गो ViAvBhii. ___ अक्खुद्द (a-kkhudda-sa-ksudra) ali. not small, great, 1434; 1442; जो पुण अविकलगोविकिणगो इव अक्वेवणिण्णयपसंगपारगो noble, loud, JM. अक्बुहाई धण्णाश्या उ वत्थाइया उ विष्णेया ।... तस्स सगासे सोयब्वं AVTI.(H.) 97b.1; 5 attack, confrontation, एकचीसगुणजोगओ विहयो UvPay. 915; गिहत्थो मुहसवणो विराजुओ JM. राया वि तदिवसं पञ्चंतियस्सोवरि महया अक्खेवेण पयट्टो CaupCa. कुल जो। अक्दो विध्वलिओ गार्म तह धम्मगरी य PancaPra. 7.4; 317.32. अक्खुद्दो तेण इह जोग्गो DhamRaPa. 8; Apa. जं पिमुणलोय अक्खुद्द अवखेवआरिणी (a-kkheva-arini<a-ksepa-karini) adj. हासु CandappCa.(Y.) 2.5.4.
(6.) who raises an objection, S. (विदूषकः) एसा उण रंडा अक्खेवअक्खुभिय (a-kkhubhiya<a-ksubhita = a-ksubdha) आरिणी Anasu. 1.22.21 (p.12) adj. (Pop.) unagitated, unrufilled, undisturbed, AMg. तए णं ते अक्खे वकरण (a-kkheva-karana<a-ksepa-karana) n. मागंदियदारगा ... अणब्यिग्गा अभिया असंभता रयणदीवदेवयाए एवमटुंदो performing without delay, doing quickly, JM. अक्खेवकरणदक्खं आतंति नो परियाणति Naya. 1.9.38; तप णं से कामदेवे समयोवासए विज्जइ अन्नं न गुणठाणं Dvaku. 2.19 (comm. अविलंबितविधानपटु) ... अभीण ... अक्खुभिए, धम्मज्झाणोवगए विहरइ Uv... 96; वैदे अजसभुई अवखेवगसहाव (a-kkhevaga-sahāva < ā-ksepaka-svaअक्खुभियसमुहगंभीरं Nandi. Gi. 27.
bhava) adj. having the nature of an implicator, which im___ अक्वुभियजल (a-kkhubhiya-jala <a-ksubhita-jala) plies, JM. फलभेया तह कालाझ्याणमक्खेवगसहावं (तहभवत्तं णेयं) adj. the waters of which are not agitated, AMg. गोयमा, लवणे UvPay. 999 (comm. संनिहितकारकस्वभावम् )
समुहे फलितोदंगे नो पत्थटोदगे, खुभियज नो अक्खुभिवजले Jivabhi. अक्खेवण (a-kkhevana ca-ksepana) n. throwing down, 3.7833; 3.784.
JM. अक्खेवण उवखेवण आउंच पसारणा य गमणं च KuvMaka. 97.32. अक्सुयायारचरित (a-kkhuyāyāra-caritta<a-ksaticāra- अक्खे वणय (a-kkhevana-ya<a-ksepana-ka) adj. who caritra) adj. whose good conduct is without any violation of objects to someone, AMg. तित्थस्स बुडिकारी अक्खवणओ कुतित्थिgood bchaviour, AMg. जावंत केर साह रयहरणगुच्छपडिग्गहरा थाईणं Niyi. I.7.44 (1.14) अम्बुयायार चरित्ता ते सव्वे ... वंदामि Av. 4.21.
अक्खेवणी (a-kkhevani<a-ksepani) 1. [also अक्खेवणि] अक्वहिय (a-kkhuhiyaca-ksubhitama-ksubdha) adi. one of the 4 types of religious stories, धनकथा: ) which attracts not disturbed, not agitated, [AMg. v. I. at Nandi. V.29]; (the reader to the teaching), AMg. अक्खेवणी कहा चउव्विहा JM. अक्चुहियमणो सम्भ नवि चलिओ निययकिरियाओ SurSuCa. पणत्ता, तं जहा-आयारक्वेवणी, ववहारक्खेवणी, पन्नत्तिक्खेवणी, दिट्टिवाय5.122; संगमयामबहुणियबाविहउवसांगकारणअवरहिय। नमिउं ... महावीरं अक्खेवणी Thina. 4.2.247 (282.2); अप्पेगश्या अक्खेवणीओ विक्खेJambuCa.(G.) 1.3; Apa. परिचिट्ठर अक्खुहियमणु SankuCa. 580.8; वणीओ संवेयणीओ निब्वेयणीओ बहुविहाओ कहाओ कहंति Uvav. 31; पर एक्कु जि थक्कउ मिल्लिवि हकर अंबुसाभि अक्खुहियमगु JambuSiCa. JM. धम्मवहा बोधव्या चउब्विहा धीरपुरिसपण्णत्ता। अक्खेवणि विक्खेवणि 4. 21. 19; अक्खु हिउ खमावर सा वि सादु NamsuSain. 4. 20; संवेगे चेव निब्धप DasaveNi. 96 (Cu. जाए सोता रजिज्जति सा अक्खेवणी cf. अक्वाभिय.
p.55. 1.31); विज्जा चरणं च तओ पुरिसक्कारो य समितिगुत्तीओ। उवइस्सइ __ अक्खूण (a-kkhuna-sa-?) adj. [ksina is Sanskritisation] खकु जहियं कहा इ अक्खेवणीइ रसो DasaveNi. 97; DasaveNi.(H.) 195%B not lacking in, not deficient, JM, अहं तं पहाणभोयणाइणा अक्सूर्ण अक्खेवणिअक्खित्ता पुरिसा विक्खेवणीय विक्खित्ता KuvMaka. 4. 24. करिस्सामि CaupCa. 58.12; भोयणवत्थाहरणं संपायतेण सब्वमक्खू अखेवणीत्र (a-kkhevania<a-ksepani-ka) adj. which UvPayTi. on 7282.332a. v.24; आयरियाईगंज कीरइ आहारपाण- attracts (the hearer to the teaching), Apa. नियचरिउ कहिउ माईयं। अक्खूर्ण अह एवं वेयावच्चं जिणाभिहियं JambiCa.(G.)5.191; अक्खेवणीउ MayaReSain. 4.4. तत्थ य ठियस्स सयमेव जोगासणाइणा सब्वमक्पूर्ण सव्वपयत्तेण समायरइ अक्खेवपमोक्ख (a-kkheva-pa-mokkha < aksepa-praJambiCa (G.) 126.19.
moksa) m. freedom from the objection, AMg. तस्सक्सेबअक्खेत्तवासि (akkhettavāsi) cl. अखेत्तवासि.
पमोक्खं तु अंयंतो तहि दिओ Ut. 25.13. [अक्खे व (a-kkheva<a-ksepa) n. speed, rapidity [based भक्खेवपसाहण (a-kkheva-pa-sāhana <a-ksepa-praon SupasCa. p.126 PSM.], is doubtful. There (4.311) the sadhana) n. satisfaction of the objection, JM. तिविहं मोक्ख words are अक्खयक्खेवो कओ-अक्षत+आक्षेप or अक्षत-क्षेप ' throw- पि जाणाभि-द विदढे उत्तरं ति । सो अक्खेवपसाहणेहि विम्हिओ Vasuti. ing of the rice-grain as sign of an auspicious performance'] 201.28.
अक्खेव (a-kkheva<a-ksepa ) m. 1 question, doubt, अक्खेवि (a-kkhevi<a-ksepin) adj. who takes away, AMg. खंदगं कच्चायणसगोत्तं इणमक्खे पुच्छे Viy. 2.1.13 (2.27); who lifts (in stealing), AMg. तं च पुण करेंति चोरियं तकरा ... सावत्थीए नयरीप पिंगलपणं नियंठणं वेसालियसावएणं इणभक्खेवं पुचिटए Viy. गंथिभेदगपरधणहरणलोमावहारअक्खेवी ... एते अण्णे य एवमादी परस्स 2.1.20 (2.27); तस्सवखेवपमोक्खं तु अवयंतो तहिं डिओ Utt. 25.13; दव्वाहि जे अविरया Panha. 3.3; अक्वेविण दवग्गी वा कोवग्गी दहते JM. अक्वेव पसिद्धि कमो पओयणफलं नमोकारो AvNi. 887 (H. आक्षेपः खणा IsiBhas. 36.11. आक्षेपणं भाशा इत्यर्थः ); 2 taking away hence theit, AMg. तस्स अबखेब्वअ (a-kkhevvaa<i-khyatavya-ka) adj. (pot.
For Private and Personal Use Only