________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
अकिंचणया
having nothing, possessionlessness, JS खेतीमध्व अज्जवलाघवतयसंमो अविदा | दस धम्मा Mala 754 (8)
अकिंचणया (a-kincana-yaa kiñcana-ta) / the state of possessing nothing, pennilessness, possessionlessness, AMg चउ
व्विहा अकिंचन्ताण्णता, मणअकिंचणता, वरअविचणता, कायअकिरणता उबगरणअणता Thina. 4.2.3536310); मुत्तीए गुत्तोष अज्जवेणं मद्देणं .. अणियाए हीणे बंभचेवासे Naya. 1.10.3.
50
अचिन्ह ( akincanha <a kiñcanya ) n the state of being possessionless, JS तवचागमपि चण्हं वम्हा इदि दसविहं होदि ( धम्मो ) BaAru 70.
affan (a-kinci-gara < a-kimcit-kara) adj. doing nothing, good for nothing, JM. गयचिंतो मूढमणो सयं च जाओ
अग BhuvKevCa. 798.
affen (a-kittima <a-kṛtrima) adj. 1 not created, without origin, JS. लोओ अकिट्टिम खलु अणाइहिणी सहावणिष्प ( १ प्फ) ण्णो Mūl. 714 (8) ; 2 nor built, natural, Apa बंदहि जणभवण अकिड़िया पटिमा मंडियां जगुत्तमाई JasCa. 4. 28.30..
if (a-kittha a-klista) adj. not troubled, AMg. समणस्तु भगवओ महावीरस्त, जम्म म्हि पभावेण अकिट्ठे अव्वहिए अरिताविए इहभागए Viy. 3.2.43 ( 3.129) ; JM पेच्छानि तुज्झ तं ... मह नाण विहियं रामेण अकिदुधम्मेणं PaumCa. (V.) 53.52.
अकिटु ( a kittha a-krsta ) adj. not ploughed, not cultivated, IM. नासा अकिट्टनाया उज्जाणदुमा य फलभरोणमिया । पुंडुच्छुवाड गामा विय पट्टणायारा PaumCa. (V.) 33.14; Apa. अज्जु अकिपञ्चवर्णाहि छेत्तभूमि पसविय बहुवर्णाहि JambuSa Ca. 1.13.6.
अकित (a-kinanta < a- krinat) adj. (pr. part.) not buying, JM. आरंभनियत्ताणं अकिणंताणं अकार विताणं धम्मट्ठा दायन्वं गिहीहि असणाश्यं सुद्धं Manoka. p. 30. v. 180.
अकिण्ड ( akinha <a - krsna ) adj. not black, AMg. जे य अकिह अनीला असिय अनी अलोहिया तह य । ते सुमरसु संपयं सिद्धे ArahP. (Su.) 14.
अत्तिण (a-kittana <a - kirtana ) n not praising, absence of praise, AMg. अदंसणं चैव अपत्थणं च अर्चितणं चैव अकित्तणं च । इत्थीजणस्स Utt. 32.15.
...
sffin (a-kittanijja <a-kirtaniya) ad not fit to be praised, despicable, AMg परिग्गहस्सेव य अट्टाए करेंति कोहमा मायालोमे अकित्तणिज्जे Panha 5.6.
अकित्ति (a-kitti a-kirti ) / infamy, AMg णो महारिहं पायच्तिं पडिवज्जेज्जा, सं जहा ... अकित्ती मे सिया Thana. 3.3.339 (176); अजाणुचरो साहू लहइ अकित्ति खु अचिरेण Gaccha. 63; JM. फुलणं अकित्ती. ... गंतुं चिय बेसहरं न जुज्जए पंडियजणस्स VajLag. 569; 15. अजाणुचरो साहू लहइ (दि) अकित्ति खु अचिरेण Bhaārã. 330; Apa पहिलउ फुरणु अकित्तिर्हि धावद्द Jambusa Ca 5.13.21; जहिं अकित्ति ण पावर पसरण SivaCa. 1.4; पसरइ अकित्ति SudCa. (N) 2.10.10.
अकित्तिकर (a-kitti-kara<a-kirti-kara ) adj. producing infamy, causing disrepute, AMg. आयरियउवज्झायाणं अयसकरा अवण्णकरा अकित्तिकरा बहूहिं असम्भावुब्भावणाहिं Viy. 9. 33.108
(9.240)
-
अकित्तिकरण (a-kitti-karana <a-kirti-karana) adj. causing infamy or bad reputation, AMg तश्यं च अदिण्णादाणं अकित्तिकरणं अणज्जं ... दुरंतं Panha. 3.1; JM एरिसं कज्जं । रइयं बंधुवत्थं अकित्तिकरणं च लोगम्मि PaumCa. (V) 8.104.
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
अकिरिय
अकित्तिकारग (a-kitti-kāragaa-kirti-kāraka) adj. [also अकित्तिकारय ] producing inlamy, AMg सेज्जे इमे गामागरजाब-सग्णिवेसेतु समणा भवति तं जहां अवसकारगा अवण्णकारगा अकिंत्तिकारगा Uvav. 117; आयरियउवज्झायाणं अयसकारण अव अकित्तिकान्छ Viy. 15.109 (15.141 ) 15.149 ( 15.187)
अकित्तिजय (a-kitti-janaya a-kirti-janaka ) adj. giving rise to infamy, AMg ने य न अकित्तिजणण बाजसजगए नऽकज्जकारी य।... कंठग्गयपाणसे से बि Gaccha. 55.
:
अकित्तिम (a-kittimaa-krtrima ) adj. net artificial, natural, AMg. बहुसुमरमणिज्जे भूमिभागे पण्णत्ते तं जहा कितिहि चैव अकित्तिहिं चैव Jambuddi. 1.21; पाणाविहपंचवण्णेहि मणीहि उबसोभिए कित्तिमेहिं चेत्र अकिरिमेहि ब Jambuddi. 2.57; JM. जह चेयमकित्तिममणीनं तहेह नाणं पि यो ति नोवलक्सर जीवत्तमिविदियाई ViāvBha. 475 (473) ; अकित्तिनमंत्रणाओ तरुणीओ MaViCa. (G.) 7b. 12 (2) ; S. ( विद्रुममाला ) अअं उन सोहदि कंनणसिलिट्टो अकित्तिमो निलओ Naisa. 3. 8.6; (महिका) नयगाग व धनाणं आजम्ममकी (१ कि) त्तिमं पिम्मं MallMak. 6.6; Apa. अन्यि अकित्तिमाई जिणभव Dham Par. 6.9.10; सबल अकित्तिम मह मुणिगाहहिं Vad.thaca. 10.17.2.
afafaa (a-kitti-vaddhanaa-kirti-vardhana) adj. who increases his ill-fame, JM. पनगइ कमला (वि) तयं हा पाव अकित्तििवद्धो तंसि Na Pañika. 5.73.
अकिद (a-kidaa krta ) adj. which is not performed S. ( अनसूया ) ण जुत्तं अकिदसक्कार अविधिविसेमं उज्झिअ सच्छंददो गमणं Sak. 12.20 (1)
अकिदत्थ (a-kidattha a-Artārtha ) adj. [f] who has not fulfilled his or her purpose or desire, S. ( शूर्पणखा ) लक्खणमासादिभ मूहसमिद्धं सरस्सी विअ अकिदत्था एव्व निवृत्त म्हि Asca 2.0.4 (द) अणवतीरक्रिया असि अकिदत्थेण मए पविट्ठा दुवारवई Subha Dha. 5.2.12.
अकिदपुण्णा (a-kida-punā<a-krta-punyā) adj. (f.) who has not acquired merit (सागरिका ) हद्धी अकिदपुण्पाए मए मरिदु पि अत्तणो इच्छाए ण पारिदं Rana 3.18.29.
अकिदार (a-kidaaraa Artādara ) adj. not honoured, not shown respect to, 5. ( विदूपक) ण क्खु वाअसेहि अकिदाअरस्त वि सहआरसाहिणो सोहग्गं पिअउले वि न्पअदी SinMan 2.23 (p. 47 )
अकियत्थ (a- kiyattha <a-krtārtha) adj. who has not done his work, who is unsuccessful, Apa. परमेसर अकियत्थ किलेस किं अवसाथ अम्हतणु होस Bhavika. 14.3; अयित्थई जिह दुज्जण कोवई Bhavika. 53.2; हउं पाबि बि अकियत्थर Bhavika. 112.9; किंबहुणा तं अयित्थु जाइ जो किउ उवयारु णाई SudCa. (N.) 6.1.16.
wf (a-kiyanama-kṛtvänem akṛtvä) [v. L अकियाणं अकिदा i who has not done] ger. not having done, without doing (Leumann ), AMg अक्रियाणं समुग्धायं अनंता केवली जिणा । जरमरणविष्यमुक्का सिद्धि वरई गया Evav. 142 (172)
अकिरि (a-kiri) (shortened form of अकिरिया metri causa ] cf. अकिरिया, AMg अणहए तवे व बोदाणे अकिरि निव्वाणे Thana. 3.3.418(195)
अकिरिय (a-kiriya<a-kriya) acdj. I not having any activity, AMg तत्थ णं जे ते वीतरागसंजता ते णं अकिरिया Viy. 1.2.10 (1.97); जीवा किं सकिरिया, अकिरिया । गोयमा नो अकिरिया सकिरिए वा सकिरीया वा Viy. 11.1.23 (11.21); ओरालियसरीराओ कइ किरिए ।
For Private and Personal Use Only