________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
अंसिया
36
अंसुमई
अंम्पिया (amsiya < arsika) f. piles, hemmorrhoids or विरलसियंसुयसंपाउयवयणकमललायण्णा । लीलावई गरिदेण Lii. 1299%; some kind of boils in the nose etc., AMg. तस्स य अंसियाओ 757; स कड़े सणिअंसे थणंसुअं Usani. 4.49; (विदूषक) ओलंसुओल्लालबनितंच वेज्जे अक्सु ईसिं पाडेति, ई सिं अंसियाओ छिदेजा Viy. सिअतणुआए. सुंदर सव्वस्समिमीअ दिट्टी KapMan. 1.28; (गजा) 16.3.10 (comm. अंखियाओ त्ति अर्शासि तानि च नासिकासक्तानीति च मज्झण्हे सिमिखंडपंककलणा आसंझमोलनु KapMan. 4.43; 4.103 AMg. चूणिकारः)
तंसि तारिलगंसि सयणिजंलि ... मुबिरइयरयत्ताणे रक्तमुयस गुप. सुरम्मे Viy. अंसु (ainsucasru) m. [Vara.(Gr.) 4.15%; Hem.(Gr.) 1.26; 12.6.128; Kapp. 32; आगासफलिहस रिसप्पमं असुयं पवरपरिहियाओ Mirk (Gr.)4.20] lears, M. पुसिआ ... ससिमऊहा।माणिणिवअगम्मि Niya. 1.1.333; अंमयं नियस्था Nayii. I. 1.65%; मे निकल वा भिक्खुणी सकन्जल सफाइ दइएण GaSaSa. 4.2; अंसु कजलमइलं पमाणसुत्तं व वा सेज्जाई पुण वत्थाई जाणेज्जा विरूवरूवा महदणमोलाई त जहा-अंमयाणि पडिहाइ GaSasa. 2.533; 6.13; 7.21%3; ओप्पुंसिअरपणअंसकज्जलंके चीणंसुयाणि वा Ayir.2.5.1.4(576); उत्तरतुरूपणं कुराए बहवे अणिगणा करे णमह GausVa. 57; 130: 8413; पीआई तक्खगू(१)पिअचमरंत- णामं दुमगणा पण्णत्ता । जहा से आइणगबोमतणुयकंबलदुगुलकोसेज्जकाल मिगरिआई अंमहिं(?) GaudVa. 12083; ताव य वियड हंगणगमणवसायास- पदअनुयचीणंसुयपट्टा Jivaibhi. 3.595: अंमए नियत्थाओ (अच्छराओ) वियलि अंसुभगो Lili. 436%; 482; कुम्मसुप.हिं रुयइ व Lilis.87; बंधूण Uvav. 38; मलयाणि वा पत्तुण्णाणि वा अनुयाणि वा चीगंगयाणि वा Nis. जाआ माल मंसणा चित्तण रोसा मलिलण सिआ SriKav. 4.14; 4.63; 7.10; 17.12; कीडयं पंचविहं पण्णत्तं। तं जहा -- पट्टे मलए अंसुप चीणंसुए 5. (प्रियंवदा) ओसरिअपंडुपत्ता मुअंति अंसद व लआओk. 47.2(4); किमिरागे Anuog. 43; JM. किरीडयलाला मयल विसए मयलाणि पत्ताणि AMg. सुयविआगदृसहाई अंसई विणिम्मुथमाणी एवं वयासी Viy. 9.33.56 कोविजत्ति तेमु वाला पत्तुणा दुगुल्लातो अन् तरहिने जे उप्पज्जति तं अंसुर्य (467.1); तए णं तम्स मेहस्स कुमारस्म माया ... अंसूई विणिम्मुयमाणी NisCu. on 7.11.2 p. 399; (अंशुवः श्लक्ष्णपट्टः तनिष्पन्नं अंशुकम्
Naya.1.1.127; 1.5.33: दट्टण य तं पवेवियंगमंगा असुपगलंतपप्पुयच्छा on BrhKapBhi.3662); थणयु? जयलं अंसुएण छायंती PaumCa.(V.) छिपणा तण्हा इयम्ह कलुणाणि जंपमाणा Panha.1.26: JM. तं सोऊण 10.373; फालियमज्झमज्झंतरत्तंमयमंनिभं वत्थं नियत्था Vasuki. 37.11; घो? यो मसाल लसिचतथणभरा परुन्ना पुष्पदंती KumaPra. 64.29%; परंसयाइ पनिहाविऊण नीया निवस्मीवे KumiPra. 65.24; Apa. झंप अंसहि न मउइज्जति पत्थरा किव रुग्णण VajLag. 602; ससिहं परिपुट्टा देवि अंमपण णिबद्धउ PaumCa.(S.) 17.17.43; ते अपिउ रायहो अंसु पमुक्कषणअंसुनिवहेण Erz. 77.29; JS. (सरीरं) अंसूयपूयलसियं पयलिय- भन्यु KurCa. 10.19.4. लालाउलमचोक्खं Mula. 848(9); Apa. अंसु फुसंति चवर मिगलोयण अंसुचूडा (amsu-cida <amsu-clida) m. [Nom. Plu.] name Bhavika. 82.2: परिमक अंस णयणहि तुरंत KarCa. 5.15.7; मलंतु of a tribe, JM. कालाणलंमुचडा गवंगनबालबब्बरा पुंडा PaumCa.(V.) अंसु रोवइ विसण्णु PINACa.(P.) 3.16.2; घडउ पमग्गा अंसु मुअंतिय 99.55. Chakkammu. 2.4.3: पत्तविओ अंम मुअंतिय Chakkammu. अंसजल (amsu-iala<asru-jala) . water of tears, JM. 4.19.7; तं णिसुणेवि अंसु फुसतियप बुच्चइ PaumCa.(S.) 18.10.9% केण वा कारणेण निरुद्धसई असुजलभरियलोयणं रोइजद Manoka. 16.17%3B बहुलंसुजलोल्लियलोयणिय RiNeCa. 7.1.6; ल्हसिउ अंमु उद्धव सिउ अंगु 22.83; राया ... अचंतसोगाउरो अंसुजलभरियनयणो Erz. 24.24; Apa. विलुलिय अलय SandeRa. 87; सोऊण जस्सणामं अंसू णयणाई नमुहि रंधति तावम्महि अंसुजलोल्लियाई MahaPu.(P.) 66.2.1; बहुलंसुजलोल्लियलोयणिय PraPing. 1.69.
RiNeCa. 7.1.6; अंसुजलाविलनयणु निउ SankuCa. 677.8; अंसुजले अंसु (amsu>amsu) m. ray, M. वियडणहंगणगमणवसायास- प्राइम्व गोरिअहे सहि उव्वत्ता नयणसर Hem.(Gr.)4.414; अंसुजलोहलिउ वियलियंसुभरो। णिन्थामो अवरमहीहरेंदसिहरं गओ सुरो Lila.436; इह ता कवोल खित्तु JambiSaCa. 4.11.1. मिहिरमुसंच तिमिरोहो परिहोदुमीहइ Usani. 2.58%; JM. रयणीरमणं असुणिवाअ (amsu-nivaakasru-nipata) m. fall of the कुर्णति अकलंक। संखधर संखभंगोज्जलाओं भवर्णसुभंगीओ Kum:Ca.(H.) tears, M. नुणसु सउणे ण वह समयहिनुहे पनि अंमुणिवाओ SetuBa. 1.16%; 2.45; सीला हारतुसारसारयनिसानामुसुम्भंजसो JugiJiCa... 11.122. 19.273; Apa. धम्मि रयणंसुजालंधरई .-- धरई (होति) JasCa. 3.26.16; अंसुधारा (amsu-dhara <asru-dhara) f. stream of tears, (गया सई समंदिरं) रमतमत्तबारणं दिवायरंसुवारणं NayCa.(P.) 2.5.4. AMg. साधारणी देवी...अंसुधाराहि सिंचमाणी पोहरे Naya. 1.1.106%;
अंसु (amsu<amsu) . [ shortened form of arisua] gar- M. संघति णिरंजणणिम्मलाओ थोरंसुधाराओ GausVa. 1041. mant ANण खतरे सलिलब्भतरे गलियंसधरणवावारए । सरह इक्कउ अंसनिवह (amsu-nivaha <asru-nivaha) m. heap of ... अंतेउरु PaumCa.(S.) 14.8.9.
tears, JM. ससिहं परिपुट्ठा पमुक्करणअंमुनिवहण Erz. 77.29. अंसुअ (amsua <asru-ka) . tears, M. थोरनुपहि रुपणं अंसपवाह (amsu-pavāha<asru-pravaha) m. flow of सवत्तिवग्गेण पुष्फवइयाए GiSaSa. 6.28 ; सुरबंदीण णअगगलिआई अंसु- tears, Apa. असुपवाहजलोलियनयणी Bhavika. 125.7; सो अमुपवाहिं आई कप्पल आग जत्थ मइलेति अंसुआई SetuBa. 9.823; JM. विलयाओ। अंतरिउ Bhavika. 125.13%3; 145.1: 201.2; अंसुपवाडु मुयंते रुग्णउ उहति अंकमंसुअओलिहिं ओलनक्खका KumaCa.(H.) 1.55%; Apa. JambuSaCa. 9.10.12. बुज्झावह अंसुअजलेण PaumCa.(S.) 18.9.4.
sięga (amsu-pāya<aśru-pāta) a. shedding of the अंसुअ (amsu-a<amsu-ka) [also अंसुय] n. garment, tears, AMg. आणंदमंसुपायं कुणमाणा ते वि भूमिगयसीसा। धम्मायरियं cloth, M. आअंबलोअणाणं ओलंसुअपाअडोरुजणाणं । ... कए ण कामो निययं सव्वे खामेति तिविहेणं ArahPad. 110; cf. अंसुवाय. वहइ चावं GaSaSa. 5.733; प सुअं पि णद्धं रअम्मि अवणिज्जा चेन अंसपुण्ण (amsu-punna<asru-purna) adj. full of tears, GESaSa. 6.20%; गुप्पती विवलाआ गलिए व्व थणंसुए महासुरलच्छी Setu- AMg. अंसपुण्णेहि नयणहि उरं मे परिसिंचई Utt. 20.28; आगंदंसुपुण्णBa. 1.2; कप्पलआवसुआविअपवणुद्धअधवलंसुआई वणाई SetuBa. 9.25; नयणे Viy. 11.11.61 (554.10); आणंदंसुपुण्णमुहे Naya. 1.1.191; 10.49; 14.74; तिअसविअसाविअंसुअसेविअधूमा मलअवक्खा Gaudva. णिराणंदे असुपुण्णणयणे Jambuddi. 2.90; 2.103; Apa. अंसुपुण्णेहि 121; 252; वामकरपेहिओणमिअमेहलाणिविडिअंसुए तस्स। वीसमइ विला- नयणेहिं उरु सिंचए AnaMahSam. 7.4. सवईण जहणबिंबे खणं दिट्ठी GaudVa.775%; 1056 (अंसुय in 161?); दिट्ठा असुमई (amsumai<amsumati) f. name of the queen
For Private and Personal Use Only