________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
भूषा
७९५
भृतिका
भूषा (स्त्री०) [भूष+क+टाप्] सजाना, शृंगार करना।
आभूषण, आभरण, अलंकरण। ०शोभा, सुन्दरता।
आभा, कान्ति, दीप्ति।
वेशभूषा-परिधान। भूषालम्बित् (वि०) सर्वांग सुंदर परिवेश से युक्त।
भूषा तयालम्बिता (जयो० २२/५) 'अम्बरमणिमयभूषे ताभ्यामालम्बितालङ्कृता (जयो० २२/५) भूषित (भू०क०कृ०) [भूष्+क्त] विभूषित, सजाया हुआ।
अलंकृत किया गया। भूषिताङ्गिन् (वि०) अलंकृत शरीर वाली। तावत्तु सत्तमविभूषण
भूषिताङ्गी। साऽऽलीकुलेन कलिता महती नताङ्गी। (वीरो०
४/२९) भूष्णु (वि०) [भू+ष्णु] होने वाला, बनने वाला। भूस्थानं (नपुं०) भू भाग, भूतल, धरातल। (जयो०वृ० ३/६९) भू (सक०) भरना, पूर्ण करना। (सुद० १/३०)
०रखना, संधारण करना। (सुद० २/४८) फैलाना, विस्तृत करना। (जयो० १/३०) पहनना, धारण करना। बभार वीरश्चतुराननत्वं। (वीरो० १२/४३) ० भोगता, सहन करना। तन्नेत्रयुगं बभार। (वीरो० ६/४)
समर्पण करना, प्रदान करना। भृ (अक०) व्याप्त होना, पूर्ण होना। भृकुंश (वि०) स्त्री वेषधारण करने वाला नट। भृकुटिः (स्त्री०) [भ्रवः कुटि] भौंह। भृग (अव्य०) अनुकरणात्मक शब्द। भृगुः (पुं०) [भ्रस्+कु] एक ऋषि। 'भुगुसंहिता नामक ग्रंथ। ।
(जयो० ६/६३) भृगुजः (पुं०) शुक्र। भृगुतनयः (पुं०) शुक्र, भृगु का पुत्र। भृगुशार्दूणः (पुं०) श्रेष्ठ, परशुराम। भगृसंहिता (स्त्री०) एक ग्रंथ विशेष। भृङ्गः (पुं०) [भृ+गन्] ०भ्रमर, भौंरा। (जयो० २७)
मधुप (जयो० १८४८) भृङ्गः पुष्पत्वपे खिङ्गे तथा धूम्याट पक्षिणी इति वि (जयो० १५/८) खिङ्गोविट इत्यर्थः।
कामुक, लम्पट, व्यभिचारी। भृङ्गजं (नपुं०) ०अगर, ०अभ्रक। एक सुगन्धित लकड़ी। भृङ्गजा (स्त्री०) भांग का पौधा।
भङपर्णिका (स्त्री०) छोटी एला। छोटी इलायची। भृङ्गय (अक०) भ्रमर होना, लम्पट होना। (सुद० २/१३)
भृङ्गायतेभृङ्गाराज (पुं०) भंवरा, एक बड़ी मक्खी, एक पादप। भृङ्गार (पुं०) मंगल प्रतीक। (जयो० २६/५३) मकरङ्क,
झारी। (जयो० १२/५३) ०कलश, घट, पात्र। (जयो० १२/१२१)
जलपात्र, करक। (जयो० १६/१३)
स्वर्ण कलशा भृङ्गारकः (पुं०) कलश, घट। झारी। भृङ्गारधृत (वि.) भृङ्गार को उठाने वाले, कलश उठाने वाले।
'कलद्वयी भृङ्गारस्य धृतेर्मिषेण' (जयो० १२/१२१) भृङ्गिन् (पुं०) [भृङ्ग इनि] वट वृक्षा भृङ्गी (स्त्री०) [भृङ्ग+इनि+ङीप्] भ्रमरी। (जयो० ११४८) भृङ्गोरुगीतिः (स्त्री०) भ्रमर गुञ्जार, भौरों का गुनगुनाना।
(वीरो० ६/२२) भृच्छाय (वि०) सुखकारी छाया। (सुद० ८२) भृच्छिद (वि०) शृंग युक्त, मस्तक युक्त। (जयो० २४/४८) भृज् (सक०) भूनना, तलना। भृटिका (स्त्री०) घुघची का पौधा। भृत (भू०क०कृ०) [भृ+क्त] ०धारण किया हुआ। ग्रहण
किया हुआ। ०पोषण किया गया, पाला गया। ०अधिकृत, सहित, सुसज्जित। ०भरा हुआ (सुद० १/३०)
परिपूर्ण। 'भ्रियते पोष्यते स्मेति भृतः। भृतक (वि०) [भृतं भरणं वेतनमुपजीवति कन्] वैतनिक,
वेतन पर रखा हुआ। भतकः (०) सेवक, अनुचर, नौकर। भूतको वृत्तिकिंकरः भृतकत्व (वि०) अनुचर स्वभाव वाला। (जयो० ९/५) भृतिः (स्त्री०) [भृ+क्तिन्] धारण करना। ०संभालना, सहारा देना। संचालन, संधारण, संरक्षण। मार्ग दर्शन, निर्देशन।
आहार। मजदूरी।
सेवाश्रम। भृतिका (स्त्री०) जीविकार्जन। (जयो० २७/२९)
For Private and Personal Use Only