SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 1613
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir विशाख विवसा विवसा-संज्ञा, पु० (सं०) इच्छित, वांछित, विवृत-वि० (सं.) विस्तारित, विस्तृत, चाहा हुथा। फैला या खुला हुअा। संज्ञा, पु०-ऊष्म स्वरों विवाद-संज्ञा, पु. (सं०) शास्त्रार्थ, वाक् के उच्चारण का एक प्रयत्न (व्या०)। युद्ध, बहस, कलह, झगड़ा, मुकदमेबाजी। विवृतोक्ति--संज्ञा, स्त्री० यौ० (सं०) एक विवादास्पद -- वि० यौ० (सं०) विवाद- अर्थालंकार जिसमें श्लेष से गुप्त किये अर्थ योग्य, विवादयुक्त, बहस के लायक, जिस को कवि स्वयं अपने शब्दों से प्रगट कर पर बहस हो सके। देता है (अ० पी०)। विवादी-संज्ञा, पु० (सं० विवादिन् ) विवाद | विवेक-संज्ञा, पु० (सं०) भले-बुरे की पहि या बहस करने वाला, झगड़ा-फसाद करने चान या ज्ञान, सदसत् ज्ञान की मानसिक वाला । ( मुकदमें में ) पक्षी या प्रतिपक्षी। शक्ति, ज्ञान, विचार, समझ, बुद्धि । विवाह -- संज्ञा, पु० (सं०) स्त्री-पुरुष को विवेकी-- संज्ञा, पु. (सं० विवेकिन्) विवेकदांपत्य-सूत्र में बाँधने की एक सामाजिक वान् , ज्ञानी, समझदार, प्रवीण, चतुर, रीति, व्याह, शादी, श्राज-कल ब्राह्म विवाह सदसत् या भले-बुरे का ज्ञान रखने वाला, प्रचलित है, यों विवाह के ८ भेद हैं, ब्राह्म, बुद्धिमान, न्यायी, न्यायशील । “बपति दैव, पार्ष, प्राजापत्य, प्रासुर, गांधर्व, राक्षस यदि विवेकी पंच वा षट् दिनानाम्'-स्फु०। और पैशाच (मनु०), पाणिग्रहण, परिणय, | विवेचन--संज्ञा, पु. (सं०) आलोचन, विवाह (दे०) । "टूटत ही धनु भयो मीमांसा, निर्णय, तर्क-वितक, सत्यासत्य, विवाहू"-रामा० । औचित्यानौचित्य की गवेषणा, परीक्षा या विवाहना-स० क्रि० दे० (सं० विवाह ) जाँच । स्त्रो.---विवेचना। वि०-विवेचव्याहना, शादी करना, पाणि-ग्रहण या नीय, विवेचित । परिणय करना। विवेचक-संज्ञा, पु. (सं०) मीमांसक, विवाहित-वि० अ० (सं०) व्याहा हुआ, विचारक, बुद्धिमान् । जिसका व्याह हो चुका हो । स्त्री० विवाहिता । विवेचना --- संज्ञा, श्री० (सं०) विचार, ज्ञान। विवाही-वि० सी० ( ० विवाहिता ) विवेचनीय- वि० (सं०) विचार या विवेचन जिसका व्याह हो चुका हो. व्याही, परि करने योग्य, विचारणीय, पालोचनीय । णीता। विवेचित-वि० (२०) पालोचित, विचारा विवि-वि० दे० (सं० द्वि०) दो, दूसरा। हुया, निर्धारित, वर्णित, निश्चित । विविक्त-संज्ञा, पु. (सं०) पवित्र, एकांत, विवोक-संज्ञा, पु० (सं०) एक हाव जब निर्जन। स्त्रियाँ संभोग के समय प्रिय का अनादर विविचार-वि० (सं०) विचार-हीन, विवेक करती हैं (सा०)। या प्राचार से रहित । विशद-वि० (सं०) निर्मल, विमल, स्वच्छ, विविध--वि० (सं०) अनेक प्रकार या बहुत साफ़, व्यक्त, स्पष्ट, सफेद, सुन्दर । संज्ञा, भाँति का। स्त्री०-विशदता “विरस विशद गुणमय विविर--संज्ञा, पु. (सं०) गुफा, खोह, दरार, फल जासू"..-रामा० । बिल, छिद्र, छेद। विशांपति- संज्ञा, पु. (सं०) राजा । "तवैव धित्रुध-संज्ञा, पु० (सं०) देवता । "अमराः | संदेशहराद्विशांपतिः शृणोति लोकेश तथा निर्जराः देवाः त्रिदशाः विबुधाः सुराः" --- विधीयताम्"-- रघु० । अमर० । “अभून्नृपो विवुधसखा"-भट्टी० । विशाख-संज्ञा, पु. (सं०) कार्तिकेय, शिव, For Private and Personal Use Only
SR No.020126
Book TitleBhasha Shabda Kosh
Original Sutra AuthorN/A
AuthorRamshankar Shukla
PublisherRamnarayan Lal
Publication Year1937
Total Pages1921
LanguageHindi
ClassificationDictionary
File Size51 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy