SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 548
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir तैलप्रकरणम् ] पञ्चमो भागः ५३३ अथ क्षकारादितैलप्रकरणम् (८७३०) क्षारतलम् (१) (लघु) (८७३१) क्षारतैलम् (२) (ग. नि.! । तैला. २; यो. त.२ । त. ७०) । (शा. सं. । खं २ अ. ९, १. यो. त. । त. शुष्कमूलकशुण्ठीनां क्षारो हिङ्गु महौषधम् । १२९; वृ. मा. ; व. से. ; र. र.; च. द.; भै. र.; शतपुष्पा वचा कुष्ठं दारु शिनु रसाधनम् ॥ यो. र. ; वृ. नि. र. । कर्णरोगा. ; यो. त. । त. मातुलुङ्गरसश्चैव कदल्या रस एव च । | ७०; वा. भ. । उ. अ. १८; च. सं. । अ. २६ तैलमेभिर्विपक्तव्यं कर्णशूलारं परम् || त्रिमपीयचिकित्सा.) बाधिर्य कर्णनादश्च पूयास्रावश्च दारुणः। बालमूलकशुण्ठीनां क्षारः क्षारयुगं तथा । कुमयश्च विनश्यन्ति तैलस्यास्य प्रपूरणात् ।। | लवणानि च पञ्चव हिमु शिग्रु महौषधम् ।। कल्क-सूखी मूलीका क्षार, हींग, सेांठ, | देवदारु वचा कुष्ठं शतपुष्पा रसाअनम् । सोया, बच, कूठ, देवदारु, सहजनेकी छाल और प्रन्थिकं भद्रमुस्तं च कल्कैः कर्षमितै पृथक् ।। रसौत समान भाग मिलित २० तोले लेकर कल्क तैलमस्थं च विपचेत् कदलीवीजपूरयोः। बनावें। रसाभ्यां मधुसूक्तेन चातुर्गुण्यमितेन च ॥ द्रव पदार्थ-बिजौरे नीबूका रस ४ सेर पूयस्रावं कर्णनादं शूलं बधिरतां कृमीन् । और केलेका रस ४ सेर । अन्यांश्च कर्णजान् रोगान् मुखरोगांश्च ना. शयेत् ॥ २ सेर तेलमें उपरोक्त समस्त औषधियां जम्बीराणां फलरसः प्रस्थैकः कुडवोन्मितम् । मिलाकर पकावे और पानी जल जाने पर तेलको | माक्षिकं तत्र दातव्यं पलैका पिप्पली स्मृता ॥ छान लें। एतदेकीकृतं सर्वं मृद्भाण्डे च निधापयेत् ॥ इसे कानमें डालने से कर्णशूल, कर्णनाद, कच्ची मूलियांका क्षारे, जवाखार, सज्जीखार, . बधिरता, पीप निकलना और कर्ण कृमि आदि कर्ण पांचों नमक, (सेंधा, काला नमक, बिड नमक, रोगांका नाश होता है। सामुद्रलवण, काच लवण), हींग, सहजने की छाल, १ ग. नि. में इसी पाठको पुनः उदृत करके | सेठ, देवदारु, बच, कूठ, सोया, रसौत, पीपलामूल, उसका नाम वृहत्क्षार तैल दिया है, और नागरमोथा १०-११ तोला लेकर कल्क बनावें। २ यो. त. में केवल मूलीक्षार, हींग और तदनन्तर २ सेर तेलमें यह कल्क तथा सेांठ तथा शुस्तके सांय तेल पाक करने को लिखा है।। ८-८ सेर केलेका रस, बिजौरे नीबूका रस और For Private And Personal Use Only
SR No.020118
Book TitleBharat Bhaishajya Ratnakar Part 05
Original Sutra AuthorN/A
AuthorNagindas Chaganlal Shah, Gopinath Gupt, Nivaranchandra Bhattacharya
PublisherUnza Aayurvedik Pharmacy
Publication Year1985
Total Pages633
LanguageSanskrit, Hindi
ClassificationBook_Devnagari
File Size12 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy