SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 669
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir - - - [९७४] भारत-भैषज्य-रत्नाकरः [भकारादि शय्यायां मृगलोचनापरिभृतौ कर्माणि .. इनमें से १ गोली खाकर ऊपरसे थोड़ा स्वच्छ सम्पादयेत् ।। । शीतल जल पीना चाहिये और उसके पश्चात् कपूर देह वीक्ष्य सुखं मुखं न विरसं विज्ञाय. युक्त पान खाकर सो रहना चाहिये । उठने पर सम्यक सुधीः। | यदि शरीर स्वस्थ हो और मुख विरस न हो तो छागीदुग्धमिहापि तं ननु दिनं सुप्त बकरीका दूध पीना चाहिये । च तत्पाययेत् ।। इसी प्रकार नित्य प्रति कुछ दिनों तक यह नित्यं नित्यमिदं करोति नियतं सर्वोषधैर्वर्जितम् । औषध सेवन का जाय तो नीला, पीला, लाल, सफेद, सामग्रामसमग्रमग्रिमतरं नीलं च पीतारुणम् ॥ अत्यन्त. प्रबद्ध आर कमियों से परिपूर्ण आदि श्वेतं स्फीतमनल्पकं भृशमति प्रायः समस्त प्रकारके कुष्ठ नष्ट हो जाते हैं। क्रिमिव्याकुलम् । यह रस समस्त वातव्याधियों को और गन्धालिप्रमितं खटीकसदृशं कुष्ठं च चोत्साधनम् ।। विशेषतः कफज कुष्ठको नष्ट करता है । अष्टाष्टादशभूतभैरव इति ख्यातः क्षिता हन्ति च ।। वातव्याधिनिकृन्तनः कफकृतान् इसके अतिरिक्त यह भयङ्कर सन्ताप युक्त कुष्ठान्विशेषानयम् ॥ ज्वरको भी नष्ट करता है। हन्तीति ज्वरमुग्ररूपमधिकं दाहाभिधानामयम् । इसके सेवनसे समस्त कुष्ठ नष्ट होकर शरीर कुर्याद्रपमनारजगुणभृद् भंगास्पदं विग्रहम् ॥ अत्यन्त स्वरूपवान हो जाता है। एवं समासात्कुरुते समान पथ्यं च तथ्यं पथ्य--घृत, भात और दूध अथवा केवल ___सकलं करोति । दूध । भुञ्जीत भक्तं सततं प्रयुक्तं घृतं शृतं वा, भूतभैरवरसः (२) विकृतं तदेव ॥ (र. का. धे. । अपस्मारा. ५; धन्व. । अपस्मारा. स्वच्छन्ददुग्धेन मुखेन जग्धं पथ्य भा. प्र. म. खं.; र. रा. सु.; रसे. सा. सं.; र. __ तदेतत्प्रवदन्ति सन्तः। र.; यो. र. । अपस्मारा.; वृ. यो. त. ।त. कुष्ठं तु दुष्टं च निराकरोति गात्रं च ___कुर्याच्छुभगन्धयुक्तम् ॥ ८८; वृ. नि. र. ! उन्मादा.; यो. शुद्ध हरताल १५ भाग, शुद्ध गन्धक ६ भाग त.। त. ३९) नवीन इमली ७ या ८ भाग और करेला १० भाग | चण्डभैरवरस प्रयोग संख्या १८७२ देखिये। लेकर सबको एकत्र खरल करके सेहुण्ड (थूहर- कुछ ग्रन्थों में तो इस भूतभैरवका पाठ बिलकुल सेंड) और आकके दूध तथा रुहेड़ेकी जड़के काथ उसके समान ही है और कुछ में रसाञ्जनके स्थान की १-१ भावना देकर १-१ टङ्ककी गोलियां में स्रोतोऽजन और गोमूत्रके स्थानमें मनुष्यका बना लें। मूत्र लिखा है तथा सेवन-विधि इस प्रकार लिखी For Private And Personal Use Only
SR No.020116
Book TitleBharat Bhaishajya Ratnakar Part 03
Original Sutra AuthorN/A
AuthorNagindas Chaganlal Shah, Gopinath Gupt, Nivaranchandra Bhattacharya
PublisherUnza Aayurvedik Pharmacy
Publication Year1928
Total Pages773
LanguageSanskrit, Hindi
ClassificationBook_Devnagari
File Size15 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy