SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 40
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir अकारादि-चूर्ण (२१) पीने से या १। तोला मुण्डी की जड़ को पानी के | जल में मिलाकर पकावे । जब चौथाई पानी शेष साथ पीने से त्रिदोषज गुल्म का नाश होता है। | रहे तो उसे (२१ बार) कपड़े में छान ले और [६४] अभयालवणम् फिर उस पानी (क्षारोदक) में सेंधानमक १ सेर, हैड (भै. र. प्ली. चि.) . १/२ सेर और गोमूत्र क्षारोदक के बराबर मिलाकर मंदाग्नि पर पकावे । जब गाढ़ा होजाय तो उतार पारिभद्रपलाशार्कस्नुह्यपामार्गचित्रकान् । कर गरम गरम में ही (इतना गरम रहना चाहिये . वरुणाग्निमन्थवसुकश्वदंष्ट्रहती द्वय ।। कि भाप निकलती रहे) नीचे लिखी चीजोंका चूर्ण पूतिकास्फोत कुटज कोषातक्यः पुनर्नवा । मिलावे-जीरा, त्रिकुटा, हींग, अजवायन, पोखरमूल समूलपत्रशाखाश्च क्षोदयित्वा उदूखले ॥ और कपूरकचरी, प्रत्येक का चूर्ण २॥ २॥ तोला । तिलनालप्रदीप्ताग्निसुदग्धं भस्मशीतलम् । इसे यथोचित मात्रा में और यथोचित अनुक्षारप्रस्थं गृहीत्वा तु न्यसेत्पात्रे दृढे नवे ॥ पान के साथ सेवन करने से उदररोग, जिगर और जलद्रोणे विपक्तव्यं ग्राह्य पादावशेषितम् । तिल्ली के रोग, अफारा, गुल्म अष्ठीला, मन्दाग्नि, पूर्ववत् क्षारकल्पेन स्रावयीत विचक्षणः ॥ | शिरोरोग, हृद्रोग और शर्कराजन्य पथरी का नाश प्रस्थमेकं च लवणं तदद्धां च हरीतकीम् । | होता है । ४ तुल्याम्बुभागं गोमूत्रं साधयेन्मृदुनाग्निना॥ किश्चित्सावाष्पसान्द्रे च सम्यक् सिद्धेऽवतारिते। [६५] अभया विरेचनम् ११ अजाजीत्र्यूषणं हिङ्गु यमानी पौष्करं शटी ॥ (सु. स. । उ० अ० ४०) एतैरधेपलैर्भागेश्चूर्ण कृत्वा प्रदापयेत् । स्तोकं स्तोक विबद्धंवा सशूलं योऽतिसार्यते । अभयालवणं नाम भक्षयेच्च यथा बलम् ॥ अभया पिप्पली कल्कैः सुखोष्णैस्तं विरेचयेत् ॥ व्याधिश्च वीक्ष्य मतिमाननुपानं यथः हितम्। हैड और पीपल समान भागका चूर्ण मन्दोष्ण ये च कोष्ठ गता रोगास्तानिहन्ति न संशयः॥ पानी के साथ खाने से अल्प अल्प, बार २ होने यकृत्प्लीहोदरानाहगुल्माष्ठीलाग्निसादजित । वाले प्रवल और शूल सहित अतिसार का हन्याच्छिरोऽर्तिहृद्रोगान् शर्कराश्मरीनाशनम् ॥ नाश होता है। . पारिभद्र (फरहद) ढाक, आक, थोहर, चिर- [६६] अमलतास रखने की विधि चिटा, चीता, बरना, अरणी, सफेद आक, गोखरु, | (च. सं. क.।) दोनों कटेली, करंजवा, आस्फोत (कचनार) कुड़ेकी | फलकाले फलं तस्य ग्राह्यं परिणत यत् । छाल, कड़वी तोरी और पुनर्नवा। इन सब वृक्षोंके | एषां गुणवतां भारं सिकतासु निधापयेत् ॥ मूल, पत्र, शाखा लेकर ओखली में कूट कर तिल- | १ हाफरमालीति बङ्गे नाल की अग्नि में जलावे । जब इनकी भस्म (राख) | अभया लवण तिल्ली और जिगर के लिये ठंडी होजाय तो उसमें से १ सेर लेकर १६ सेर । खास तौर पर फायदेमन्द है। For Private And Personal Use Only
SR No.020114
Book TitleBharat Bhaishajya Ratnakar Part 01
Original Sutra AuthorN/A
AuthorNagindas Chaganlal Shah, Gopinath Gupt, Nivaranchandra Bhattacharya
PublisherUnza Aayurvedik Pharmacy
Publication Year1985
Total Pages700
LanguageSanskrit, Hindi
ClassificationBook_Devnagari
File Size22 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy