Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
खड़ी पछाड़े खाना
લડ઼ી પછાડું છાના : ઊભી પછાડ ખાવી (ઊભા થઈ થઈ પછાડો ખાવી)
હડ઼ી સવારી માના : ઊભી સવારી આવવું (તરત પાછા વળી જવા તૈયાર હોવું) ડું-ઘડ઼ે પિરના યા નૌટના : ઊભા ઊભા પાછા વળવું (તરત કે ઝટ પાછળ વળવું) હતમ તત્તા : ખતમ કરવું (સમાપ્ત કરવું; મારી નાખવું)
લવર વહુના યા પત્તા : ખબર ફેલાવી (અફવા ચાલવી)
લવર નળના : ખબર પડવી (પત્તો મળવો) લવર તેના : ખબર લેવી (કોઈની સેવાચાકરી કરવી; દંડ દેવો કે મારપીટ કરવી)
હમ ાના : નમી પડવું (નીચું જોવું; હારવું) ભ્રમ ોના યા વખાના થા મરના : ઝૂકીને જાંઘ ઠોકવી (કુસ્તીવેળા જાંઘ પર મુક્કો મારી સામેના હરીફને પડકાર આપવો)
ઘા-હોટા પરલના : ખરુંખોટું પારખવું (સારાખોટાની પરખ કરવી)
રાવ પર ચટ્ટાના : સંઘાડા પર ચઢાવવું; કસોટીએ લેવું
રી-હારી સુનાના : ખરેખરું સંભળાવી દેવું છરી-છોટી મુનાના : ખરુંખોટું સંભળાવવું ( સારું કે ખોટું કહી દેવું)
વર્ષ નાના : ખર્ચ ઉઠાવવો (ખરચ-ભાર વેંઢારવાં) લઈ પત્નનાઃ ખર્ચ થવું કે ચાલવું (ખર્ચો પૂરો પડવો) સર્ચ ચત્તાના : ખર્ચ ચાલ્યા કરવું (ઘર ચલાવવા જરૂરી હોય તે બધો વ્યય કર્યા કરવો) ઘટેિ મરના યાત્નેના : નસકોરાં બોલવવાં (ઘસઘસાટ ઊંઘવું)
તવતી પડ઼ના યા મત્તા : ખળભળાટ મચવો (હલચલ કે દોડાદોડ મચવી) લખિયાન વરના : ખળું કરવું (કાપેલા મોલનું ખળું કરવું; અસ્તવ્યસ્ત કે નષ્ટ કરવું) સ્વારૂં તે નિષ્ઠા ાં મેં જૂના : ખાઈમાંથી ખાધરામાં પડવું (એક આફતમાંથી નીકળી બીજી આફતમાં સપડાવું)
વાળ નડ્ડાના(વિતી જી ): કોઈની રાખ ઉડાડવી; મશ્કરી કરવી
પાળ તડ઼ના(વિન્સી ી): રાખ ઊડવી (ઉજ્જડ થવું)
વાળ છાનના : રાખ કે ધૂળ ચાળવી (બહુ શોધવું) હા ડાભના : રાખ કે ધૂળ નાખવી (એબ છુપાવવી; ધિક્કારવું; અપમાનિત કરવું)
૪૫૭
खिचड़ी पकना
વાવ છાંવના : ધૂળ ફાકવી (અહીંતહીં ઘૂમવું; માર્યા માર્યા ફરવું)
રાવળ વરસના : રાખ વરસવી (વેરાન બની જવું) હા મેં મિત્ત્તના ઃ રાખમાં કે ધૂળમાં મળી જવું; નાશ પામવું
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
હા મેં મિત્તાના : રાખમાં મેળવવું; નષ્ટ કરવું; નિર્ધન બનાવવું
હાજા ડ઼ાના : ઢાંચો કે યોજના કરી નાખવી (ઉપહાસ કરવો; મશ્કરી કરવી) હા નાના : ખાઈ જવું (મારી નાંખવું) ઘાટ ૮ના (વિજસી ની ) : ખાટલાનું વાણ કાપવું (એટલા માંદા હોવું કે એ દરદીનાં પેશાબ-ઝાડા માટે ખાટલાનું વાણ કાપવું)
હાટ પડુના : ખાટલો પકડવો (એટલા બીમાર થઈ
જવું કે ખાટલા પરથી ઊભા ન થઈ શકાવું) લાટ મે તારા નાના : ખાટલેથી ઉતારવું (મરણ વેળા ખાટલેથી ઉતારી ભોંય પર ચોકા પર નાખવું) કાટ તે નાના : ખાટલાને વળગવું (એટલા બીમાર પડી જવું કે ખાટલેથી ઊઠી ન શકાવું) લાતા હોનના: ખાતું ખોલવું (કોઈ સાથે આપલે શરૂ કરવી)
સ્વાતિ જ્ઞમારણના : માનજમા રાખવું;વિશ્વાસ રાખવો કાના માના : ખાવું કમાવું (મહેનત-મજૂરીથી પૈસા કમાઈ ગુજારો કરવો)
છાના ન પચના : ખાવું ન પચવું ( ચેન ન પડવું) હા પા હાલના યા છા પી કાલના : ખાઈ-પી નાખવું (ખર્ચી નાખવું)
પ્લાને જો રાતના : ખાવા ધાવું (મારવા તૈયાર હોવું) હાર્ છના : ખાર કે કાંટો ખાવો (દાઝે બળવું; દ્વેષ રાખવો)
કારવા ચૈતના ખાર કે કાંટો ખાઈબેસવું; પ્રથમથી જ દ્વેષ કરવો
खाल खिंचवाकर उसमें भूसा भरवा देना या खाल વિંચવાના : ખાલ ખેંચાવી ભૂસું ભરવું (સખત શિક્ષા કરવી) છાતહીંષનાયા પેડુના : ખાલ ઉતરડવી (સખત મારપીટ કરવી)
હાતમા વરના : ખાલસા કરવું (જપ્ત કરી લેવું) હિંઘા-હિંવારદના: ખેંચાયા-ખેંચાયા રહેવું (અલગ કિનારે રહેવું)
વિષડ્ડીસ્કિતાના : ખીચડી ખવરાવવી; જાનવાળાને કાચું ભોજન આપવું
ચિડ્ડી પળના : ખીચડી પાકવી (ગુપ્ત ષમંત્ર રચાવું)
For Private and Personal Use Only
| SR No. | 020093 |
| Book Title | Bada Kosh |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ratilal S Nayak, Bholabhai Patel |
| Publisher | Akshara Prakashan |
| Publication Year | 2003 |
| Total Pages | 610 |
| Language | Hindi, Gujarati |
| Classification | Dictionary |
| File Size | 11 MB |