________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
उत्तरस्थानं भाषाटीकासमेतम् ।
( ७५१)
पीपल गूलर बट पिलखन आदि वृक्षोंके काथकरके अथवा सबप्रकारके गंधके गरमपानी करके ॥ ६ ॥ स्नान करावे और चांदी सोनेको बारंबार तपाकर बुझानेसे तप्त किये जलों से सींचकर || ततो दक्षिणतज्र्जन्या तालून्नम्यावगुण्ठयेत्॥७॥ शिरसि स्नेहपिचुना प्राश्यं चास्य प्रयोजयेत्॥ हरेणुमात्रं मेधायुर्बलार्थमभिमन्त्रितम् ॥ ८॥ ऐन्द्री वाह्मीवचाशंखपुष्पी कल्कं घृतं मधु ॥
पीछे वैद्य दाहने हाथकी तर्जनी अंगुलीकरके तालुबेको उठाय || ७ || शिरमें तेलकरके भांजेहुये रूईके फोहेकरके अवगुंठितकरै पीछे इस बालकके अर्थ लेहको प्रयुक्तकरे बुद्धि आयु बलके अर्थ अभिमंत्रित किये मटरके प्रमाण ॥ ८ ॥ लेहको प्रयुक्तकरै इन्द्रायण ब्राह्मी वच शंखपुष्पी इन्होंके कल्कको घृत शहदसे संयुक्तकर देवै ॥
चामीकरवचाब्राह्मीताप्यपथ्या रजीकृताः ॥ ९ ॥ लिह्यान्मधुघृतोपेता मधात्रीरजोऽथवा ॥
अथवा सोना वच ब्राह्मी सोनामाखी हरडे इन्होंके चूरनको शहद और घृतसे संयुक्तकर चटावे ॥ ९ ॥ अथवा शहद और घृतसे संयुक्त कर सोनेसे आमलाके चूर्ण को चटावै ॥ गर्भाम्भः सैन्धववता सर्पिषा वामयेत्ततः ॥ १० ॥ प्राजापत्येन विधिना जातकर्माणि कारयेत् ॥
पीछे सेंधानमक से संयुक्त किये घृतकर के गर्भके पानीको वमनके द्वारा निकसावे ॥ ॥ १० प्राजापत्य विधिकरके वेदविहित जातकर्मों को करावे ॥
शिराणां हृदयस्थानां विवृतत्वात्प्रसूतितः ॥ ११ ॥ तृतीयेऽह्नि चतुर्थे वा स्त्रीणां स्तन्यं प्रवर्त्तते ॥ प्रथमे दिवसे तस्मात्रिकालं मधुसर्पिषी ॥१२॥ अनन्तामिश्रिते मंत्रपाविते प्राशयेच्छिशुम् ॥ प्रसूतिपनेसे हृदय में स्थित होनेवाली नाडियों के विवृतपनेसे ॥ ११ ॥ तीसरे दिनमें व चौथे दिन में स्त्रियों के दूध प्रवृत्त होता है, तिस कारणसे पहिले दिनमें तीनकाल ॥ १२ ॥ धमासेसे संयुक्त और मंत्रकरके पवित्र शहद और घृतको बालकके अर्थ भोजन करावै ॥
द्वितीये लक्ष्मणासिद्धं तृतीये च घृतं ततः ॥ १३ ॥ प्राङ्नषिद्ध स्तनस्यास्य तत्पाणितलसम्मितम् ॥ स्तन्यानुपानं द्वौ कालौ नवनीतं प्रयोजयेत् ॥ १४ ॥
और दूसरे दिनमें तथा तीसरे दिनमें तीनकाल क्ष्मणा औषधी में सिद्ध किये घृतका भोजन करावै ॥ १३ ॥ पहिले दूधके निषेधवाले इस बालक के हाथके मध्यभाग के प्रमाणित नौनीं घृतको बालकके अर्थ देवै, परन्तु दूधका अनुपान करवावै ॥ १४॥
For Private and Personal Use Only