Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
અશક અને એના અભિલેખા
આથી એણે આ બાબતમાં પોતાના મુખ્ય અધિકારીઓનો સહકાર લેવા માંડ્યો. યુકત, રજજુકો અને પ્રાદેશિક પાંચ પાંચ વર્ષે પિતાની હકૂમત નીચેના, સમસ્ત પ્રદેશમાં તપાસ-પ્રવાસે ફરતા હતા. તેઓ તે દરમિયાન પોતાનાં વહીવટી કામની સાથે સાથે પ્રજાજનોને અશોકનો ધર્મોપદેશ કહેતા રહે, તો તેઓમાં, રાજાનો ધર્મ-સંદેશ સારી રીતે પહોંચે. આ માટે એણે શૈલલેખ નં. ૩ માં સ્પષ્ટ સૂચના આપી છે.
સ્તંભલેખ નં. ૭ માં એ અવલોકે છે તેમ આ રીતે અધિકારીઓ દ્વારા ધર્મોપદેશ સંભળાવ્યા કરવાથી લોકોમાં ધર્મની વૃદ્ધિ થતી રહેતી.
ઉપલા, નીચલા તેમ જ મધ્યમ વર્ગના અધિકારીઓ ધર્મશીલનના ઉપદેશને અનુસરે છે તેમ જ સામાન્ય લોકોને પણ તેમ કરવા સમજાવે છે એવું એ તંભલેખ નં. ૧ માં પણ અવલોકે છે. રજજુકો પોતાનું કહ્યું કરવાને આતુર રહે છે. તેવું પણ એ સ્તંભલેખ નં. ૪ માં નોંધે છે. જેમ કોઈ ગૃહસ્થ પોતાની સંતતિ કોઈ કાર્યનિષ્ઠ આયાને સોંપી નિશ્ચિત બને, તેમ એ પોતાની પ્રજાનાં સુખ-હિત કર્તવ્યનિષ્ઠ રજજુકને સોંપી વિશ્વસ્ત રહેતો.
ધર્મશ્રાવણો અર્થાત્ અધિકારીઓ દ્વારા ધર્મોપદેશ સંભળાવવાના કાર્યક્રમોનું એ ઘણું મહત્ત્વ આંકતો. અગાઉના રાજાઓ લોકોની ઉન્નતિ કરાવવામાં નિષ્ફળ જતા, તેથી પોતે તેમાં સફળ થવાને આ ઉપાય જ્યો છે (સ્તંભલેખ નં. ૭).
નગર-મહામાત્રોને પણ એ પ્રજાનું કલ્યાણ કરવા સૂચના આપતો. આ રાજાદેશનો જે અમલ કરે છે, તેને રાજાની પ્રસન્નતા તેમ જ સ્વર્ગની પ્રાપ્તિ થાય છે એવું પણ એ સ્પષ્ટ કરે છે. ' ઉજજન અને તક્ષશિલાના કુમારો પોતાના મહામાત્રોને પાંચ પાંચ વર્ષને બદલે ત્રણ ત્રણ વર્ષને અંતરે પોતાના પ્રદેશમાં તપાસ–પ્રવાસે મોકલતા રહે તેવી પણ એ સૂચના આપે છે. - રાજા પ્રજાને પિતાની સંતતિ જેવી ગણતે તેમ પ્રજા પણ રાજાને પિતાના પિતાતુલ્ય માને તેવો વિશ્વાસ પ્રજામાં ઉત્પન્ન કરવા તે કુમારો તથા મહામાત્રોને. સૂચના આપતો.
૧. સ્તંભલેખ ન. ૪. ૨. કલિંગના અલગ શૈલલેખ. ૩. કલિંગનો અલગ શૈલલેખ નં. ૧,
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 020057 |
| Book Title | Ashok Ane Ena Abhilekh |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Hariprasad Gangadhar Shastri |
| Publisher | Gujarat University |
| Publication Year | 1972 |
| Total Pages | 206 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 19 MB |