Ashok Ane Ena Abhilekh

SR No.: 020057
Original Sutra Author: N/A
Author: Hariprasad Gangadhar Shastri
Publisher: Gujarat University
Publication Year: 1972
Total Pages: 206
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 19 MB

Page 59

રાજ્ય અને એને વહીવટ
૪૩
ધરાવતો. એ ઈ.પૂ. ૨૨૧થી ૨૪૬ સુધી રાજપદે હતો. તુરમાય અર્થાત તુલભાય તે મિસરને ગ્રીક રાજા ટોલેમી ૨ જો ફિલાડેલ્ફસ હતો. એણે ઈ.પૂ. ૨૮૫ થી ૨૪૭ સુધી રાજ્ય કર્યું. અંતેકિન કે અંતેકિની એ ગ્રીસ પાસે આવેલ મકદુનિયાને રાજા
અંતિગોનસ ગોતસ છે. એ ઈ.પૂ. ૨૭૮ કે ૨૭૭ કે ૨૭૬ થી ૨૩૯ સુધી રાજપદે હતો. મગ એ ઉત્તર આફ્રિકામાં આવેલ સીરીની દેશને રાજા મગસ (લગભગ ઈ.પૂ. ૨૮૫--૨૫૮) છે. અલિકસુદર અર્થાત્ અલિકસુંદરના
અભિજ્ઞાન માટે બે મત છે. ઘણા વિદ્વાનોના મતે એ ગ્રીસમાંના એપિરસ રાજ્યને રાજા અલકસંદર (ઈ.પૂ. ૨૭૨થી ૨૫૫) છે, તો બીજા કેટલાકના મત મુજબ એ ગ્રીસમાંના કોરિંથ રાજ્યનો રાજા અલકનંદર (ઈ.પૂ. ૨૫--લગભગ ૨૪૪) છે." આ ચારેય રાજોને અંતિલોકના રાજ્યની સમીપનાં કહેલાં છે. આમ અશોક દક્ષિણે સિલોન સુધી અને ઉત્તર-પશ્ચિમે સીરિયા, મકદુનિયા, ગ્રીસ અને ઉત્તર આફ્રિકા સુધીનાં સમકાલીન રાજ્યો સાથે સંપર્ક ધરાવતો. - રાજ્યના અંતર્ગત પ્રદેશે –અશોક સામાન્ય રીતે પિતાને “દેવોના પ્રિય પ્રિયદર્શી રાજા તરીકે ઓળખાવે છે. બૈરાટ ફલક લેખમાં એ પિતાને ‘મગધને રાજા પ્રિયદર્શી' કહે છે. પાંચમા શિલલેખની ગિરનાર પ્રતમાં તેમ જ પ્રાય: સારનાથના સ્તંભલેખમાં એ પાટલિપુત્રને પણ ઉલ્લેખ કરે છે. મગધ (દક્ષિણ બિહાર) એના રાજાને મૂળ અને મુખ્ય પ્રદેશ હતો અને પાટલિપુત્ર (પટના) એનું પાટનગર હતું (નકશે ૨). વિજિતની અંદર આવેલા અન્ય પ્રદેશોમાં પશ્ચિમ સરહદનાં રાજયોનો ઉલ્લેખ ઉપર આવી ગયો છે. એમાં યવન, કંબોજ, ગંધાર, રાષ્ટિક-પેકેનિક, ભેજ-પેનિક અને અન્ધ-પુલિન્દનો સમાવેશ થતો, દક્ષિણ-પૂર્વે કવિગ (ઓરિસ), ઉત્તરે નેપાલ અને પ્રાયઃ પૂર્વમાં કર્ણસુવર્ણ પ્રદેશ આવેલો હતો.
9-3. Bhandarkar, op. cit., p. 48; Mookerji, Agoka, p. 166; Raychaudhuri, op. cit., p. 331; Mookerji; AIU, p. 88; Thapar, op. cit, pp. 40 f.
૪. એનો સમય નિશ્ચિત નથી. લગભગ ઈ.પૂ. ૩૦૦થી લગભગ ઈ.પૂ. ૨૫૦ મુકાયો છે (Bhandarkar, op. cir, p. 49). તેનું મૃત્યુ ઈ.પૂ. ૨૫૮માં થયું એ વધુ સંભવિત છે (Mookerji, AAU, pp. 93 f.); બસાક લગભગ ૨૮૫-૨૫૮ ઈ.પૂ.’ આપે છે (Asokan Inscriptions, p. 75).
4. Bhandarkar, op. cit., p. 49; Barua, op. cit., p. 7 Basak, op. cit., p. 75; Thapar, op. cit., p. 41.