________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
રર
અશોક અને એના અભિલેખા
સોપારા(જિ. થાણા, મહારાષ્ટ્ર)માં લેખ નં. ૮ના તથા નં.૯ના એકેક અંશ મળ્યો છે, તે પરથી આ લેખમાલાની એક પ્રત ત્યાં કોતરવામાં આવી લાગે છે.
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
લેખ નં. ૩ અને ૪ની આજ્ઞાઓ અભિષેક વર્ષ ૧૨માં ફરમાવેલી છે. લેખ નં. ૫માં અભિષેક વર્ષ ૧૩ના ઉલ્લેખ આવે છે. લેખ નં.૮ માં વર્ષ ૧૦ના અને લેખ નં. ૧૩માં વર્ષ ૮ના ઉલ્લેખ છે.
(૨) બે અલગ શૈલલેખા – કલિંગવિજયને લગતા લેખ નં. ૧૩ કલિંગ (ઓરિસા )માં આવેલ ધૌલી અને જૌગઢની લેખમાલામાં રદ કરવામાં આવ્યા. એની સાથે લેખ નં. ૧૧ અને ૧૨ પણ રદ કરાયા. આ ત્રણ લેખાને રદ કરીને અહીં બીજા બે ખાસ લેખ ઉમેરવામાં આવ્યા છે. આ બંને લેખ તે તે સ્થળના સ્થાનિક અધિકારીઓને ઉર્દૂ શી લખાયા છે.
(૩) ગૌણ શૈલલેખા- એક લેખની પ્રતા સહસરામ (જિ. શાહાબાદ, બિહાર), રૂપનાથ (જિ. જબલપુર, મધ્ય પ્રદેશ), બૈરાટ (જિ. જયપુર, રાજસ્થાન), ગુજર્રા (જિ. દતિયા, મધ્ય પ્રદેશ), બ્રહ્મગિરિ, સિદ્ધપુર અને જટિંગ-રામેશ્વર (ત્રણેય જિ.ચીતલદુર્ગ, મૈસૂર ), માસ્કી (જિ. રાયચુર, આન્ધ્ર પ્રદેશ), એર્રગુડી (જિ. કન્નૂલ, આન્ધ્ર પ્રદેશ), ગાવિમઠ (જિ. રાયચુર), પાલકિગુંડુ (જિ. રાયચુર), રાજુલ--મંગિરિ (જિ. કન્નૂલ) અને અહરૌરા(જિ. મિરજાપુર, ઉત્તર પ્રદેશ)માં મળી છે. તાજેતરમાં ઇન્દ્રપ્રસ્થ(દિલ્હી)માં પણ એક પ્રતના પત્તો લાગ્યો છે.
બ્રહ્મગિરિ, સિદ્ધપુર, જટિંગ-રામેશ્વર, એરંગુડી અને રાજુલ-મંગિરિમાં કેટલુંક વધુ લખાણ ઉમેરાયું છે. પહેલાં ત્રણ સ્થળેાએ જે ઉમેરાયું છે તેને ગૌણ શૈલ લેખ નં. ૨ તરીકે ઓળખવામાં આવે છે. બીજા બે સ્થળાએ પણ લગભગ એ જ લખાણ ઉમેરેલું છે, પરંતુ એમાં થોડુંક વિશેષ આપેલું છે.
(૪) ઇતર ગૌણ શૈલલેખા—હાલના અફઘાનિસ્તાનના ઘણા પ્રદેશ અશાકના રાજ્યની અન્તર્ગત હતા. કંદહાર પાસે આવેલા ધર્મલેખમાં એક શૈલ પર ગ્રીક ભાષામાં અને અરામાઈ ભાષામાં અશેાકના દ્વિભાષી ધર્મલેખ કોતરેલા છે. આ લેખ રાજા પ્રિયદર્શી'ને વર્ષ ૧૦ના છે. ગ્રીક ભાષાના એક બીજા શૈલલેખ પણ ત્યાં મળ્યો છે. લઘમાન (લમ્પાક) જિલ્લાના ખુલ-ઇ-દારુન્તમાં મળેલા શૈલખંડ જે હાલ કાબુલ મ્યૂઝિયમમાં રાખેલા છે તે પર અરામાઈ ભાષામાં એવા
૧. ધૌલી લેખમાં ત્યાંના સ્થાનનું નામ ‘તાસલી' અને જાગઢ લેખમાં ત્યાંના સ્થાનનું નામ સમાપા આપ્યું છે.
For Private And Personal Use Only