________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
25
આ ૨ીતે તૈયાર થયેલ ભૂકામાં સાકરનું પાણી નાંખી તેને હલાવી દેવો. જયારે ભૂકો કરી નીચે બેસી જાય ત્યારે તેમાંનું પાણી ધીરેધીરે બહાર કાઢી નાંખવું. સામ ચારવાર કરવાથી ચોનાનો કે ચાંદીનો ભૂકો રહે ને જ માપણી તૈયાર શાહી
ઞામાં સાકરનું પાણી નાખવાથી ગુંદરની ચીકાઓ નાદ થાય છે અને સોના-ચાંદીની ગાડીનો હ્રાસ થતો નથી. સાકરના પાણીમાં સાકરનું પ્રમાણે મધ્યમસર લેવું. મામાં ધ્યાન કે બાબતનું રાખવું કે ઘૂંટતી વખતે ખરલ ખરાબ હશે તો તેમાંની કાંકરી ચાહીનાં ભળતાં ાહી દુષ્ઠિત બનશે.
વાલ શાહી :
'કાચા હિંગળોક, ને ગાંગડા જેવો હોય છે અને જેમાંથી ધો પારો કાઢે છે, તેને ખરલમાં નાખી તેમાં ચાકરનું પાણી નાંખી ખૂબ ઘૂંટવો, પછી તેને ઠરવા દઈ તેના ઉપર જે પીળા પડતું પાણી હોય તેને બહાર કાઢી નાંખવું. ત્યારબાદ ફરી તેમાં સાકરનું પાણી નોંધી ખૂબ ઘૂંટવો અને પીળાશ પડતું પાણી બહાર કાઢી નાંખવું. આ પ્રક્રિયા તત દસ-પંદર વા૨ કરવાથી શુધ્ધ લાલ સુરેષ જેવો હિંગળોક તૈયાર થાય છે. તેની વડીયો બનાવી વવી. કામ પડે ત્યારે જેવા જાડા-પાતળાં રંગની જરૂર હોય તે મુજબ તેમાં પાણી નાંખી વાપરવો,
મા પ્રમાણે તૈયાર થયેલા હિંગળોકનો ઉપયોગ લાલ હી રૂપે કરાય છે, શ્રી ગારીકર મોઝામે રાજસ્થાનમાં ઉપયોગમાં લેવાતી શાહીની બનાવતી પ્રક્રિયા બતાવી છે.
પાકી ચાહી બનાવવા માટે પીપળની લાખને વાટી, માટીના વાસણમાં રાયેલા પાણીમાં નાખી તેને ગરમ કરવામાં માવે છે. ત્યારબાદ તેમાં ટંકણખાર અને લોદર વાટીને નાંખવામાં આવે છે. પાણીને કાળના, લાખ જ્યારે પાણીમાં એકરસ બની જાય છે ત્યારે તેને ઉતારી લેવામાં આવે છે (તેને મલતા કે મલકતક કહે છે). ત્યારબાદ તલના તેલના દીવાની મેષ્ડને ઝીણો મધવા પાતળા
·
For Private and Personal Use Only
