________________
230
Grammar परिभाषावृत्ति
Paribbāshāvritti No. 295
320
1875-76 Size - 134 in. by 6 in. Extent – 2+28 leaves, 10 lines to a page, 50 letters to a line. Description-Country paper, Devanagari characters of the
Kāśmfrian type; bold, careful and fairly correct writing.
Red chalk used. Complete. Age - A new copy, Author - The परिभाषाs are attributed to व्याडि while the वृत्ति is
probably anonymous. Subject - The first two leaves give a mere list of the Has. There
are 87 of them, and the order in which they are given differs considerably from that of सीरदेव or नागोजीभट्ट. The Vritti is separately paged and extends from foll. 1-28.
Begins -ॐ श्रीव्याडमुनये नमः॥ अथ परिभाषासूचनं व्याख्यास्यामः।
॥१॥ अर्थवद्रहणे नानर्थकस्य॥२॥ लक्षणप्रतिपदोक्तयोः प्रतिपदो, क्तस्य ग्रहणम् ॥३॥ गौणमुख्ययोर्मुख्ये संप्रत्ययः॥ ......५९ अकृतव्यूहाः पाणिनीयाः॥...८६॥ द्विर्बद्धं सुबद्धं भवति ॥८७॥
कृग्रहणे गतिकारकपूर्वस्यापि ग्रहणम्॥८॥इति व्याडपरिभाषाः॥ Begins (Vritti) - ॐ नमो मुनित्रयाय ॥ अथ परिभाषासूचनं व्याख्या
स्यामः ॥ अथेत्ययमधिकारार्थः ॥ परिभाषासूचनं शास्त्रमधिकृतं वेदितव्यं यदित ऊर्ध्वमनुक्रमिष्यामः । इयमस्मिन्सूत्रे सिद्धा इयमस्मिन्सिद्धति । किंकारणं । अत्रहि ज्ञातपरिभाषस्स्वयं स्वयं शास्त्रं प्रतिपादयितुं समर्थो भवति ॥स तावत्सुखं ज्ञातपरिभाषो भवति । अतो व्याख्यानं द्रष्टव्यं ॥ तत्रादित एव तावदियं परिभाषा भवति॥अथवद्रहणे नानर्थकस्यति॥ व पुनरियं परिभाषा
ज्ञाप्यते। व्रश्चभ्रस्जादिसूत्रे ॥ Ends- अस्तीयं परिभाषेति कृब्रहणे गतिकारकपूर्वस्यापि ग्रहणमिति ।
किमेतस्या ज्ञापने प्रयोजनम् । प्रयायिणे प्रयायिणः। माषवापानि व्रीहिवापानीति प्रातिपदिकांतनुम्बिभक्तिषु चेति णत्त्वं सिद्धं भवति॥ इति व्याडीयपरिभाषावृत्तिः समाप्ता॥ शुभाय भवतात् ॥