________________
Catalogue of Sanskrit & Prakrit Manuscripts, Pt. XIV (Appendix)
| 249
Opening :
1490/30202 देशीयशब्दसंग्रह-वृत्ति
॥ श्रीगणेशाय नमः ।। अर्हदेशीदुर्भा प्राय: सन्दर्भितापि दुर्वो प्राचार्यहेमचन्द्रस्तं त्वां संहभति विभजति वा । समग्रशब्दानामनुशासने विकीषिति स संस्कृतादिभाषाणं । शब्दानुशासने सिद्धहेमचन्द्रनाम्नि सिद्धिरूपनिबद्धा इदानीं लोपेगमवर्णविकारादिना क्रमेण पूर्वे रसाधिन पूर्वा दिश्याः शब्दा अवशिष्यन्ति तत्संग्रहार्थमयमारभ्यः तत्रादौ शिष्ट समय इति अधिष्ठातृदेवता नमास्क्रियते । गमण यपमारणगहि रासहि यर्याह अयहि ययंगम रहस्सा । जयइ जिरिंग दाण असेस भास परिणामि णीवाणी । न याचं एकादशग्राहिणस्याद्वादारोधिनो इति प्रायशिशेषाः निगमसग्रहव्यवहार तु सूत्रशब्दसमभिरेवंभूताभिधानाः । सप्तप्रमाणानि स्याद्वादगोचराणि प्रत्यक्तादीनि नैतैर्गभीरा मंदबुद्धी नामस्ताद्या । अतएव सहृदयं हृदयं येषां हृदयङ्गमरहस्या । अतएव जयतिशेषतीथकभाषोत्कर्षेण वर्त्तते । जयत्यर्थेन च नमस्कार आक्षिप्यते । अयममपरः अकर्षः यदशेषभाषारूपत्वेन परिणमते यदाह । देवा देवी नरा नारी शबराश्चापि शादरीं तियां वापिहितरश्चामिनिरे भगवन्तगिरं एवंभून जिनेन्द्राणामर्हन्तां वाणी जयतीति सबंधः ।
Closing :
यदाह भरतः । अङ गुल्यः संहिताः सर्वा सहाङ्गुष्ठेन यस्य तु । तथा सतु सर्पसिंगः करः। होरणं वस्त्र । यथा हे लुक्क हेलुन मुहे डुल्ल हि ए होरणं वलविग्रालो। हेरिम्बं पूअंती अबा बाले करेइ हेयालां। अथानेकार्थाः । तत्रहं दिविषा दविकल्प पश्चात्तपनिश्चयसत्यग्रहणार्थेषु । हारक्षपसंभाषणरतिकलहेषु एतौ प्राकृतलक्षणे निपातेषूक्ताविति नोक्तौ।
Colophon:
इत्याचार्य श्रीहेमचन्द्रविरचितायां स्वोपज्ञरत्नावलीनाम देशीयशब्दसंग्रहवत्तिः षष्टमो वर्गः ।