________________
812
Rajasthan Oriental Research Institute, Jodhpur. (Alwar-Collection)
CLOSING:
सर्वनाम्नो हेत्वर्थश्च द्वितीया । हेत्वोगेसर्वनाम्नो द्वितीया वज्जिताः सर्वा विभक्तयः स्युः। को हेतुः, केन हेतुना कस्मै हेतवे कस्माद् हेतोः, कस्य हेतोः कस्मिन्हेती एवं किङ्कारणम् इत्यादिः ।
अत्राधिकानि सूत्राणि पाणिनेः सम्मतानि च । चान्द्रास्तु नाद्रियन्त्येव विवक्षा बलमाश्रिताः ।।
COLOPHON:
इति श्रीमन् मिश्रभावविरचितायाम्बालबोधिन्यां प्रक्रियायां कारकप्रक्रिया समाप्ता संवत् १८६८ चैत्रसुदी १५ ।
4940/3135 वाक्यवादटीका वाक्यदीपिका
OPENING :
ओं स्वस्ति श्रीगणेशाय नमः ।
सुतिङतं च यो वाक्यमिति प्रमाणानुसारेण सुबन्तचयत्वे सति तिङन्त चयत्वस्य मिलितस्य प्रत्येकं सुबन्त चयत्वादेर्वा वाक्यस्य लक्षणत्वे परस्परमव्याप्ति: । पदसमूहत्वमित्यस्य गौ, पुरुषो, हस्तीत्यादावतिव्याप्तिरित्याशयेन पृच्छति । अथेति इदं लोके प्रसिद्ध वाक्यं वाक्यपद वाच्यम् ।
अथ किमिदं वाक्यं नाम एक तिङ वाक्यमिति भाष्यात् ॥ एक तिङन्तार्थ मुख्यविशेष्यकबोधजनकपदसमूहो वाक्यमिति वैयाकरणाः, तेन पचति भवतीत्यादी मृगो धावतीत्यादौ च क्रिया पदस्यानेकत्वेपि नैकवाक्यता व्याघातः नहि क्रिया विनिमुक्तवाक्यमस्तीति भाष्यात् ।।
CLOSING:
तत्परामर्शानुपपत्तिरिति भावः स्ववत्क्षणत्वव्यापका विद्यातप्रयुक्तदृश्याश्रयकालपूर्वत्वाभावकशुद्धा चिऽज्ञानभिरस्तु विपरीतभावनीभूतश्रीमद्धरानिर्मितवाक्यदीपिका समाप्तिमगमत् ।