________________ णिग्गंथ २०४०-अभिधानराजेन्द्रः - भाग 4 णिग्गंथ सायकुसीलणिसंठसिणाताणं जहण्णुक्कोसगाणं चरित्तपज्ज-वाणं कयरे कयरे०जाव विसेसाहिया वा? गोयमा ! पुलागस्स कसायकुसीलस्स एएसि णं जहण्णगा चरित्तपज्जवा दोण्ह वि तुल्ला सव्वत्थोवा पुलागस्स उक्कोसगा चरित्तपज्जवा अणंतगुणा / वउसस्स, पडिसेवणाकुसीलस्स य / एएसिणं जहण्णगा चरित्तपज्जवा दोण्ह वि तुल्ला अणंतगुणा / वउसस्स उक्कोसगा चरित्तपजवा अणंतगुणा / पडिसेवणाकुसीलस्स उक्कोसगा चरित्तपज्जवा अणंतगुणा, कसायकुसीलस्स उक्कोसगा चरित्तपञ्जवा अणंतगुणा; णियंठस्स, सिणायस्स य एएसि णं अज-- हण्णमणुक्कोसगा चरित्तपज्जवा दोण्ह वितुल्ला अणंतगुणा / / 15 / / (21) योगद्वारेपुलाए णं भंते ! किं सजोगी होज्जा, अजोगी होजा? गोयमा! सजोगी होजा, णो अजोगी होजा / जइ सजोगी होजा किं मणजोगी होज्जा, वइजोगी होज्जा, कायजोगी होज्जा? गोयमा ! मणजोगी वा होज्जा, वइजोगी वा होज्जा, कायजोगी वा होता ! एवं० जाव णियंठे / सिणाए णं पुच्छा? गोयमा ! सजोगी वा होज्जा, अजोगी वा होना / जइ सजोगी होज्जा किं मणजोगी होज्जा?; सेसं जहा पुलागस्स।१६॥ इहायोगी शैलेशीकरणे। (22) उपयोगद्वारे-- पुलाएणं भंते ! किं सागारोवउत्ते होजा, अणागारोवउत्ते होज्जा? गोयमा! सागारोवउत्ते होजा, अणागारोवउत्ते होजा। एवं०जाव० सिणाए।॥१७॥ टीका सुगमत्वान्न लिखिता। (23) कषायद्वारेपुलाए णं भंते ! किं सकसायी होजा, अकसायी होज्जा? गोयमा ! सकसायी होजा, णो अकसायी होज्जा / जइसकसायी होज्जा से णं भंते ! कइसु कसाएसु होज्जा? गोयमा ! चउसु कोहमाणमायालोभेसु होजा। एवं वउसे वि। एवं पडिसेवणाकुसीले वि / कसायकुसीले णं पुच्छा? गोयमा ! सकसायी होजा, णो अकसायी होज्जा / जइ सकसायी होज्जा से णं भंते ! कइसु कसाएसु होजा? गोयमा ! चउसु वा तिसु वा दोसु वा एगम्मि वा होज्जा / चउसु होजमाणे चउसु संजलणकोहमाणमायालोभेसु होज्जा / तिसु होजमाणे तिसु संजलणमाणमायालोभेसु होला / दोसु होज्जमाणे दोसु संजलणमायालोभेसु होज्जा। एगम्मि होजमाणे एगम्मि संजलणलोभेसु होजा। णियंठे णं पुच्छा? गोयमा ! णो सकसायी होजा, अकसायी होना।। जइ अकसायी होज्जा किं उवसंतकसायी होज्जा, खीणकसायी होजा? गोयमा ! उवसंतकसायी वा होजा, खीणकसायी वा होला / सिणाए एवं चेव, णवरं णो उवसंतकसायी होजा, खीणकसायी होज्जा।।१८॥ (सकसायी होज त्ति) पुलाकस्य कषायाणां क्षयस्योपशमस्य वा भावात्। (तिसु होज्जमाणे इत्यादि) उपशमश्रेण्यां क्षपक श्रेण्या वा संज्वलने क्रोधे उपशान्तेक्षीणेवा, शेषेषु त्रिषु, एवं माने विगते द्वयोर्मायायां तु विगतायां सूक्ष्मसम्परायगुणस्थानके एकत्र लोभे भवेदिति। (25) लेश्याद्वारेपुलाएणं मंते ! किं सलेस्से होजा, अलेस्से होजा? गोयमा ! सलेस्से होज्जा, णो अलेस्से होजा। जइसलेस्से होजा, से णं भंते ! कइसु लेस्सासु होज्जा ? गोयमा ! तिसु वि सुद्धलेस्सासु होज्जा / तं जहा-तेउलेस्साए, पम्हलेस्साए. सुक्कलेस्साए। एवं वउसस्स वि। एवं पडिसेवणाकुसीले वि। कसायकुसीले पुच्छा? गोयमा ! सलेस्से होजा, णो अलेस्से होजा / जइ सलेस्से होजा से णं भंते ! कइसु लेस्सासु होजा? गोयमा छलेस्सासु होज्जा / तं जहाकण्हलेस्साए०जाव सुक्कलेस्साए। णियंठे णं पुच्छा? गोयमा ! सलेस्से होजा, णो अलेस्से होना / जइ सलेस्से होज्जा से णं भंते ! कइसु लेस्सासु होजा? गोयमा! एगाए सुक्कलेस्साए होज्जा 1 सिणाए पुच्छा? गोयमा ! सलेस्से वा होज्जा, अलेस्से वा होजा। जइसलेस्से होज्जा से णं भंते ! कइसु लेस्सासु होजा? गोयमा! एगाए परमसुक्कलेस्साए होज्जा / / 16 / / (तिसु वि सुद्धलेस्सासु त्ति) भावलेश्यापेक्षया प्रशस्तासु तिसृषु पुलाकाऽऽदयस्त्रयो भवन्ति / कषायकुशीलस्तु षट्स्वपि सकषायमेवाऽऽश्रित्य ''पुव्वपडिवण्णओ पुण अण्णयरीए लेस्साए" इत्येतदुक्तमिति सम्भाव्यते / (एकाए परमसुक्कलेस्साए त्ति) शुक्लध्यानतृतीयभेदावसरे या लेश्या। सा परमशुक्ला, अन्यदातु शुक्लैव, साऽपीतरजीवशुक्ललेश्याऽपेक्षया स्नातकस्य परमशु-क्लेति। (25) परिणामद्वारेपुलाए णं भंते ! किं वड्डमाणपरिणामे होजा, किं हीयमाणपरिणामे होज्जा, अवट्ठियपरिणामे होज्जा? गोयमा ! वड्डमाणपरिणामे वा होजा, हीयमाणपरिणामे वा होजा, अवट्ठियपरिणामे वा होज्जा / एवं०जाव कसायकुसीले। णियंठे णं पुच्छा ? गोयमा! वड्डमाणपरिणामे होजा, णो हीयमाणपरिणामे होजा, अवट्ठियपरिणामे होज्जा / एवं सिणाए वि।। (वड्डमाणपरिणामेत्यादि) तत्र वर्द्धमानःशुद्धे रुत्कर्ष गच्छन्, हीयमानस्त्वपकर्ष गच्छन्, अवस्थितस्तु स्थिर इति। तत्र निर्ग