SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 276
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ 面 $$$$ करना, क्षमा धारण करना, हिंसा नहीं करना, तप, दान, शील, ध्यान और वैराग्य- ये उसक ! दयारूप धर्म के चिह्न हैं । $$$$$$$$$$$ 卐 卐 卐 筑 卐 節 卐卐卐卐卐卐卐卐卐卐卐卐卐卐卐卐卐卐卐卐卐卐卐卐卐 (566) दयाया: परिरक्षार्थं गुणाः शेषाः प्रकीर्त्तिताः ॥ धर्मस्य तस्य लिङ्गानि दमः क्षान्तिरहिंस्रता । तपो दानं च शीलं च योगो वैराग्यमेव च॥ 筑 (आ. पु. 5/21-22) 馬 दया की रक्षा के लिए ही उत्तम क्षमा आदि शेष गुण कहे गये हैं । इन्द्रियों का दमन 筑 (567) पापवत्स्वपि चात्यन्तं स्वकर्मनिहतेष्वलम् । अनुकम्पैव सत्त्वेषु न्याय्या धर्मोऽयमुत्तमः ॥ (यो. दृ.स. 152 ) मुमुक्षु पुरुषों में सभी प्राणियों के प्रति अनुकम्पा या दया का भाव रहे, यह तो अपेक्षित है ही, साथ ही अपने कुत्सित कर्मों द्वारा निहत - अत्यन्त पीड़ित पापी प्राणियों के प्रति भी वे अनुकम्पाशील हों । यह न्यायोचित - अपेक्षित है । (568) नारंभेण दयालुया । (बृह. भा. 338 ) हिंसक दयालु नहीं हो सकता ( अर्थात् दया का सद्भाव अहिंसा के साथ है, हिंसा के साथ नहीं ) । {569} सत्यं शौचं क्षमा त्यागः प्रज्ञोत्साहो दया दमः । प्रशमो विनयश्चेति गुणाः सत्त्वानुषङ्गिणः ॥ (आ. पु. 15/214) सत्य, शौच, क्षमा, त्याग, प्रज्ञा, उत्साह, दया, दम, प्रशम और विनय- ये गुण सदा आत्मा के साथ-साथ रहने वाले गुण हैं (अर्थात् दया, क्षमा आदि शुद्ध आत्मा / निर्विकार अहिंसक आत्मा में पाए जाते हैं) । 编 卐卐卐卐卐卐卐卐卐卐卐卐卐卐卐卐卐卐卐卐事事事事事卐” [ जैन संस्कृति खण्ड / 248 卐 $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$
SR No.016129
Book TitleAhimsa Vishvakosh Part 02
Original Sutra AuthorN/A
AuthorSubhadramuni
PublisherUniversity Publication
Publication Year2004
Total Pages602
LanguageHindi
ClassificationDictionary & Dictionary
File Size16 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy