________________
તેણે
૪
તેને
ક
આપથી, આપનાથી આપનું
આપમાં, આપનામાં
- ત્રીજો પુરુષ સર્વનામ ‘તે' વિ. એકવચન
બહુવચન ૧ ' તે
તે, તેઓ ૨ તે, તેને
તે, તેને, તેઓ, તેઓને તેઓએ, તેમણે
તેઓને, તેમને તેથી, તેનાથી તેઓથી, તેઓનાથી, તેમનાથી ૬ તેનું-નો-ની-નાં-ને તેઓનું-નો-ની-નાં-ને
તેમનું-નો-ની-નાં-ને ૭ તેમાં
તેઓમાં, તેઓનામાં, તેમનામાં આમાંનાં તેમણે, તેમને તેમનાથી, તેમનું, તેમનામાં આવાં વચ્ચે “મવાળાં રૂપ ખાસ કરી મનુષ્યોમાં – અને એમાં પણ કાંઈક આદર બતાવવાનો હોય ત્યાં જ સામાન્ય રીતે પ્રયોજાય છે. રસ્તામાં ગધેડાં મળ્યાં; કુંભાર તેમને હાંકતો હતો;” આવો પ્રયોગ હાસ્યાસ્પદ અને તદ્દન અકુદરતી છે, જે “એ” “આ” સર્વનામોમાં પણ આવો “મ” વચ્ચે ઉમેરાયો હોય તેવાં રૂપ થાય છે – એના વિષયમાં પણ આ પ્રમાણે જ ખ્યાલ રાખવો. | દર્શક સર્વનામો ““આ, એનાં રૂપ ઉપર પ્રમાણે થાય છે. “પેલું મોટે ભાગે વિશેષણની જેમ કોઈ નામ સાથે વપરાય છે. જ્યાં એકલું આવે ત્યાં એનાં રૂપ નરજાતિમાં “ઘોડો’ પ્રમાણે, નાન્યતર જાતિમાં “ઘોડું પ્રમાણે અને નારીજાતિમાં “ઈ” લાગી ચાલુ નામો પ્રમાણે રૂપ થાય છે.
નોંધ: “એ” દર્શક નામ છે, છતાં “જે' વગેરેની પછી મુખ્ય વાક્યમાં તે વગેરે સામાન્ય રીતે વપરાય છે ત્યાં “એ” વગેરે પણ આવી શકે, પણ દર્શકનો ભાવ હોય ત્યાં “એ” વગેરે આવી શકે જ નહિ.
સંબંધી સર્વનામોમાં “જેનાં રૂપ “તે પ્રમાણે થાય છે. જેવું જેટલું જેવડું – તેવું તેટલું તેવડું નાં રૂપ “પેલું” જેમ થાય છે.
અનિશ્ચિત સર્વનામોમાં એકવચન - બહુવચને સરખાં રૂપ ચાલુ નામ-રૂપો જેમ જ કરવાં; જો કોઈ નામ સાથે વપરાય તો વિશેષણ જેવી દશામાં રહે.
પ્રશ્નાર્થ સર્વનામ કોણ (માત્ર માનવ પ્રાણી માટે), માનવેતર માટે શું
