________________
વિરામચિહ્ન]
৩৩}
[વિલેમજ(-જાત)
જમીન, દેહ-એ બધાને અનુકૂળ હોય એવું.] ચિહન ન૦ તલય સ્ત્રી સંગીતમાં લયને એક પ્રકાર. વન ન લટકવું થોભવાની નિશાની (લખાણ વાંચતાં)
તે (૨) ઢીલ; વાર. ૦મધ્યલય સ્ત્રી) સંગીતમાં લયને એક વિરામવું અક્રિ[જુઓ વિરામ] વિરામ પામવું; અટકવું; પ્રકાર. લય સ્ત્રી સંગીતમાં લયને એક પ્રકાર. -બિત વિ૦
થોભવું, બંધ પડવું; અંત આવ [કે બેઠક; વિરામખુરશી લટકતું (૨) વિલંબ થયું હોય એવું (૩) ધીમું. (જેમ કે, સંગીતને વિરામાસન ન [i] વિરામ મળે એવું -વિરામ માટેનું આસન લય). -બી વિ૦ લટકતું (૨) ધીમું વિરાવ પં. [] ઇવનિ
વિલંબવું અ૦ કિં. . વિઠંવ ] વિલંબ કરવો. [વિલંબાવું વિરોહણ સ્ત્રી. [ar. ] જુઓ વિરાધના
અકૅિ૦ (ભાવ), વિવું સોકેટ પ્રેરક).] વિરુદ્ધ વિ૦ [ā] ઊલટું, પ્રતિકુલ. છતા સ્ત્રી.. -દ્વાચાર પુત્ર વિલંબી, -બિત વિ. [ā] જુઓ ‘વિલંબમાં
[+આચાર] વિરુદ્ધ –સામેને કે ઊંધે અવળો આચાર વિલાગવું સક્રિ. [પ્રા. વિટન (ઉં. વસ્ત્રા)]+વળગવું વિરૂ૫ વિ૦ [ā] કદરૂપું. છતા સ્ત્રી.. -પાક્ષ [] (સં) | વિલાપ ૫૦ [સં.] રેવું તે; રુદન; આજંદ. ૦૧ ૧૦ વિલાપ શિવ. –વ વિ૦ [.] વિરૂપ (૫)
કરવો તે. ૦૬ અક્રિટ વિલાપ કરવો; રડવું વિરેચન ૧૦ [.] જુલાબ; દસ્ત; દવાથી પેટ સાફ કરવું તે. | વિલાયક વિ૦ (૨) ન૦ [સં. વિદ્ પરથી] ઓગાળે-વિલય
-ક વિ૦ રેચક. ૦ચૂર્ણ ૧૦ જુલાબ માટેની એક ફાકી કરે તેવું (દ્રવ્ય); “ઍક્વેટ” (૨. વિ.) વિરેચન પું. [.] (સં.) અલ્લાદને પુત્ર ને બલિને બાપ વિલાયત સ્ત્રી; ન [.] વતન (૨) તુને અસલ દેશ (૩) વિરોધ ! [4] વિરુદ્ધતા; ; શત્રુવટ (૨) કજિયે; તકરાર. ગેારા લેકે દેશ (૪) ઇલંડ. –તી વિ૦ વિલાયતનું કે ત્યાં કવિવિરોધ કરે એવું; વિરુદ્ધ. દર્શક વિ. વિરેધ બતાવતું. બનેલું (૨) સ્વદેશનું નહીં એવું; પરદેશી (૩) [લા.] અસાધારણ;
ભક્તિ સ્ત્રી૦ વિ૦ વિધભાવથી થતી ભક્તિ (દા. ત. રાવણની | વિચિત્ર. [-મીઠું = જુલાબની એક વિલાયતી દવા.] રામ માટે). વાચક વિ. વિરોધ બતાવતું, વિરોધ દર્શક (જેમ | વિલાવું અ૦િ [સં. વિ + હી; સર૦ વિન્ટાના) કરમાવું (૨) કે, અવ્યય). ધાભાસ પું[+મામાન] માત્ર દેખીતો વિરોધ | પીગળવું (૩) વિલય થ; નાશ પામવું. -વવું સક્રિ. (પ્રેરક) (૨) તેવા વર્ણનવાળો એક અર્થાલંકાર (કા. શા.). ધાભાસી | વિલાસ પે [સં.] ખેલ; ક્રીડા (૨) ચેનબાજી; મેજ (૩) શૃંગારવિ૦ વિધાભાસવાળું.-ધિતા સ્ત્રીવિધીપણું, વિરેધ.-ધિની ચેષ્ટા; મેહક હાવભાવ (૪) શંગારક્રીડા. ૦જીવી વિ૦ વિલાસી. વિ. સ્ત્રી , –ધી વિવિરોધ કરનારું; વેરી; શત્રુ (૨) વિરુદ્ધ; પ્રિય વિવિલાસના શોખી; વિલાસી, કપ્રિયતા સ્ત્રી, પ્રેરક ઊલટું (૩)પુંદુશ્મન; સામાવાળિયો.-ધોપમાં સ્ત્રી [+ઉપમા] | વિ. વિલાસવૃત્તિ ઉશ્કેરે એવું. ૦વતી વિ૦ સ્ત્રી વિલાસવાળી વિરેધદર્શક ઉપમા; એક અલંકાર
[લેવું | વિલાસવું સક્રિ. [ä. ]િ વિલાસ કરો (૨) ચળકવું વિધવું સક્રિ. વુિં. વિષ] વિષેધ કરે; સામા થવું; ઘેરી | વિલાસિકા સ્ત્રી [સં.] એક પ્રકારનું એક અંકી નાટક. -તા વિધાભાસ પું, -સી વિ. [i.] જુઓ “વિરોધમાં સ્ત્રી, વિલાસીપણું, -ની રસી, વિલાસવતી સ્ત્રી (૨) વેશ્યા વિધાવું અક્રિ૦,-વવું સક્રિ. “વિધવું’નું કર્મણિ ને પ્રેરક | વિલાસી વિ૦ (૨) પં. [સં.] કામાસક્ત વેચી (૩) ચેનબાજી વિરેાધિતા, -ની, વિરેધી, -પમા જુઓ “વિરોધમાં ઉડાવનાર; લહેરી. -સિતા સ્ત્રી વિલાસીપણું વિરેપણુ ન૦ [ā] રેપવું તે (૨) લાવીને મુકવું -ગોઠવવું તે | વિલીઢ વિ૦ [૩] ચાટેલું; ચાવેલું; ખાધેલું વિલ ન૦ [$.] જુઓ વીલ. [–ની પૂતિ= વિલમાં સુધારાવધારે વિલીન વિ. [સં.] લીન થઈ ગયેલું (૨) લય પામેલું (૩) ઓગળી કરતું પૂર્તિરૂપ લખાણ; “કોડિસિલ”.]
[સ્ત્રી | ગયેલું. -નીકરણ ન. વિલીન કરવું તે; વિલયન વિલક્ષણ વિ. [i.] વિચિત્ર; અદભુત અસાધારણ. ૯તા | વિલુપ્ત વિ. [i.] લુપ્ત થઈ ગયેલું (૨) ઝૂંટવી લીધેલું. –પ્તિ સ્ત્રી લિલખવું અક્રિ. [સર૦ હિં. વિશ્વના (ઉં. વિદ)] વિકળ કે લુપ્ત થવું તે; લેપ દુખી થવું; ઝૂરવું. [વિલખાવવું (પ્રેરક).]
વિલબ્ધ વિ. [i] લોભાયેલું (૨)આસક્ત [કરવાને પદાર્થ વિલખું વિ. [સં. વિક્ષ] ગભરાયેલું; મંઝાયેલું
વિલેપ j૦, ૦ન ન૦ [] લેપ કરવ – ચેપડવું તે (૨) લેપ વિલગવું અકેિ[ä. વિI](પ.) વળગવું, લાગવું ને પ્રેરક | વિલેકણી સ્ત્રી+જોવાની ઢબ (૨) તપાસણી વિલગાવું અક્રિ૦,-વવું સક્રિ. “વિલગવું’,‘વિલાગવુંનું કર્મણિ | વિલોકન ન૦ [] જોવું તે (૨) નજર વિલ જજ વિ. [ā] લજજા વિનાનું, બેશરમ [ કરો વિલોકવું સક્રિ. [સં. faો] જેવું (૨) તપાસવું. [વિલેકાવું વિલન ન [.] વિલાપ. -૬ અક્રિ. [સં. વિન્] વિલાપ | અક્રિ. (કર્મણિ), –થવું સક્રિ. (પ્રેરક).] વિલપાવું અક્રિ૦, વવું સક્રિ. “વિલપવું’, ‘વિલાપવુંનું ભાવે વિલેચન ૧૦ [ā] આંખ (૨) જેવું તે. -વું સક્રિટ જુઓ ને પ્રેરક
વિલોકવું. [વિલેચવું અક્રિ (કર્મણ), –વવું સક્રિપ્રેરક).] વિલય પં; ન ન. [સં.ઓગળી જવું તે (૨) લય; નાશ ] વિલોપન ન. [સં.] લોપવું કે પાવું તે. -વું સક્રિ. લેપવું; વિલસવું અકિટ [. વિન્] ઝળકવું (૨) ક્રીડા કરવી; આનંદ વિલેપન કરવું. [વિલેપાવું અર્કિટ (કર્મણ), –વવું સક્રિ. કર (૩) સક્રિટ માણવું. [વિલસાવું અક્રિ. (ભાવ), (પ્રેરક).] –વવું સક્રિ. (પ્રેરક) “વેલ(–લાસવું’નું.] [નખરું | વિલેભન ન૦ [.] પ્રલોભન; ભાવું કે ભાવવું તે વિલસિત વિ. [.] ઝળકતું; ચમકતું (૨) ન૦ વિલાસ; ચેષ્ટા; | વિલેમ વિ. [ā] વિપરીત, ઊલટું. ક્રિયા સ્ત્રી, “મેથડ ઑફ વિલંબ j૦ [] ઢીલ; વાર. ત્રિતાલ ! એક તાલ (સંગીત.). | ઈન્વર્ઝન” (ગ.). ૦જ(–જાત) વિ. ઉચ્ચ જાતિની સ્ત્રીને ઊતરતી
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org