________________
અદે ]
[અધમૂડથું
અદે ૫૦ ‘ઉદય હે ! જય હે !” એવા અર્થને પિકાર. ભવાની વિ. સ્ત્રી અડધી મીંચેલી (૨) મરતી ભરેલી (આંખ). ૦પાર્ક શ૦ પ્ર ભવાનીને -માતાને ઉદય થાઓ ! (૨) [લા.] હીજડો વિ૦ અપરિપકવ; કાચું પાકું. ૦પાંસળિયું જુઓ અદકપાંસળિયું. અદોદળું વિ૦ (કા.) ચરબીથી જાડું થઈ ગયેલું; સ્કૂલ
બધું વિ૦ અડધું બળેલું (૨) અદેખું; કંકાસિયું. ૦ભર્યું વિ૦ અદો ભવાની શ૦ પ્રહ જુઓ ‘અદા'માં
અધકચરા ભણતરવાળું; અર્ધદગ્ધ. ૦ભાગ ૫અડધો ભાગ. અદોષ-ષિત –ષી વિ. [સં.] નિર્દોષ
oભાગી(–ગિયું) વિ. અધભાગ ધરાવતું; અર્ધા ભાગવાળું. અદ્દલ અ [જુઓ અદલ બરાબર; સચેટ
ભૂખ્યું વિ૦ અધું ભૂખ્યું. મણ ન૦ મણને અર્ધો ભાગ. અદ્દભુત વિ૦ [4] આશ્ચર્યકારક; અલોકિક (૨) નટ ચમત્કાર; ૦મણિયું વિ. જેમાં અર્ધો મણ માય તેવું (પાત્ર) (૨) અર્ધા આશ્ચર્ય.૦કથા સ્ત્રી અદભુત બનાવો વર્ણવતી વાર્તા; “રેમાન્સ'. | મણના વજનનું. ૦મણિ, ૦મણીકે પૃ૦ અધમણનું કાટલું. ૦કર્મા વિ૦ અભુત કર્મ કરનાર. છતા સ્ત્રી૦. ૦દર્શન વિ. ૦મૂ6 વિઅડધું ભરેલું. મૂછું વિ૦ અડધું મંડેલું (૨) અદભુત દેખાવવાળું. ૦રસ પુત્ર કાવ્યના નવ રસોમાં એક અડધું કરીને બાકી રહેલું. ૦રાત સ્ત્રી અડધી રાત. (૨) [લા.] –તાકૃતિ વિ+ આકૃતિ] અદભુત આકૃતિકે રૂપવાળું; અદ્ભુત. ભારે અગવડને વખત. ૦રાત મધરાત અ૦ રાત્રે ખુબ મેડે -તેપમાં સ્ત્રી- [+ઉપમાડે એક અર્થાલંકાર (કા. શા.) -ગમે તે વખતે (૨) અણીને વખતે. ૦વચ સ્ત્રી મધ્ય; વચ અદ્ય અ [4] આજ (૨) હમણાં. વતન વિ૦ આજનું વર્તમાન (૨) અ૦ મધ્યમાં વચમાં (૩) પૂરું થતાં પહેલાં અંતરિયાળ. (૨) છેલ્લામાં છેલું; “અપ-ટુ-ડેટ'. તનતા સ્ત્રી છે આધુનિકતા; ૦વચરું વિ૦ વચ્ચે લટકતું (૨) અધવચ આવીને અટકેલું (૩) અઘતનપણું. -ઘા૫ અ [.] હજુ પણ. -ધવધિ અ૦ અધવધ (૪) અધવચ વિકૃત થયેલું. વચાળ અ૦ જુઓ [+અવધિ] આજ લગી
અધવચ. ૦વધ વિ. કાચી સમજવાળું; અર્ધદગ્ધ. ૦વાર અદ્રક ન. [હિં. દ્રાક્ષ, સં. માર્કં] આદું
અડધે વાર (માપ) (૨) અડધોઅડધ કરીને આપવું તે. અદ્રવ વિ. [૪] પ્રવાહી નહિ તેવું (૨) ઓગળે નહિ ને રજકણ ૦વારવું અ૦ કિઅડધું થવું (૨) સત્ર ક્રિટ અડધોઅડધ કરવું. પે પ્રવાહીમાં તરતું રહે તેવું (૨. વિ.)
[(૨. વિ.) વારિયું વિ. અડધું કરેલું (૨) ન અડધું કરેલું કામ (૩) અદ્રાવ્ય વિ૦ [.] ઓગાળી ન શકાય કે ઓગળે નહિ તેવું જુઓ અધવારું. ૦વારે નવ બે સ્થળે રહેવાનું રાખવું તે (૨) અદ્ધિ ૫૦ [] પર્વત. ૦જ વિ૦ પર્વતમાં ઊપજેલું. ૦જા, સુતા અડધે ભાગે ભાગિ રાખ તે. વાલી સ્ત્રી, અડધો વાલ.
સ્ત્રી (સં.) હિમાલયની પુત્રી - પાર્વતી. ૦૫તિ, ૦રાજ વાલી સ્ત્રી૧ રતીભારનું વજન – કાટલું (૨) અડધી પાલીનું * (સં.) પર્વતને રાજા - હિમાલય. ૦સાર ૫. લોખંડ
એક માપ. ટુવાવર્યુ વિ. અડધું વાવરેલું –ખરચેલું. સસલું અદ્રોહ ! [4] દ્રોહને અભાવ. –હી લિ. દ્રોહી નહિ એવું. વિ૦ [અર્ધ +શ્વર (કા. સસ) પરથી] અધમૂઉં. સૂકું વિ. -હ વિ જેને દ્રોહ ન કરવો જોઈએ વા ન કરી શકાય એવું અડધું પડધું સુકાયેલું અકય વિ[સં.] અજોડ (૨) નટ એકતા
અધડૂકું વિ૦ જુએ અકડું કે અદૂગડું અદ્વિતીય વિ. [i] અડ; અનન્ય
અધણિયાતું વિ૦ માલિક વિનાનું અદ્વેષ વિ. [સં.) છેષરહિત () ૫૦ શ્રેષને અભાવ. છતા સ્ત્રી, અધધ,૦% અઆશ્ચર્ય અને બહુપણું દર્શાવનાર ઉદગાર છેષરહિતપણું. – વિ. [સં.] ષ નહિ કરનાર
અન(ની) વિ. [ā] નિર્ધન; પૈસા વિનાનું. (–નિીતા સ્ત્રી, અદ્વૈત ન૦ [ā] એકતા (૨) જીવાત્મા અને પરમાત્માની એકતા અધન્ય વિ. સં.] ધન્ય નહિ એવું; અભાગી (૨) તુચ્છ, ૦તા સ્ત્રી (૩) બ્રહ્મ (૪) વિ. દૈત નહિ એવું; એકરૂપ; અદ્વિતીય. ૦૫દ | અધપચું વિ૦ જુઓ “અધ'માં ન, અદ્વૈત –એકતાની સ્થિતિ; મુક્તિ. ભાવ $ ભેદબુદ્ધિને અધપયિાળી, અધપાકું, અધપાંસળિયું, અધબળ્યું, અધઅભાવ. ૦મત ૫. અદ્વૈતવાદ. ૦વન ન૦ (સં.) પુરાણોમાં ભયું, અધભાગ(–ગિયું, જુઓ “અધ'માં આવતું એક કલ્પિત વન. ૦વાદ ૫૦ જીવાત્મા અને પરમાત્મા | અધમ વિ. [4] નીચ; નઠારું; હલકટ(૨) ધિક્કારવા ગ્ય. ૦તા એક જ છે એવો મત; જગતનું મૂળ તત્વ એક જ છે એ સ્ત્રી, -માધમ વિ. [+અધમ] અધમમાં અધમ, -માંગ ન મત; વેદાંત. ૦વાદી વિ. (૨) ૫. અદ્વૈતવાદમાં માનનાર. [+ અંગ] શરીરનું નીચલું અંગ; પગ. –મેદ્ધાર . [+ઉદ્ધાર] -નાનંદ ૫૦ [ +આનંદ] બ્રહ્માનંદ
અધમ –પાપીને ઉદ્ધાર (૨) પાપીનો ઉદ્ધાર કરનારા- ઈશ્વર. અધ વિ. [સં. મ] અડધું (સામાન્ય રીતે શબ્દની પૂર્વે સમાસ- -દ્ધારક વિ. પાપીને ઉદ્ધાર કરનારું-દ્ધારણ વિ. પાપીને માં વપરાય છે.). ૦કચરું વિ. અડધું કરેલું – છંદેલું(૨) કાચું | તારનારું (૨) ન પાપીને તારવો તે પાકું (૩) [લા.] અર્ધદગ્ધ. ૦કેસ ૫૦ અર્ધો કેસ અધગાઉ. અધમણુ-ણિયું-ણિયે,–ણી કે જુઓ “અધ'માં ખાયું વિ૦ અડધું ખવાઈ ગયેલું (૨) ભેગવાળી (ધાતુ). અધમણું ! [4] દેવામાં ડૂબી ગયેલો – દેવાદાર ખૂલું વિ૦ જુઓ અધખેલું. ખરું વિ૦ કરેલું – કચરેલું. અધમાચાર [સં.] અધમ -નીચ આચાર. -રી વિ. (૨) ખેલું વિ૦ અડધું ઊઘડેલું. ૦ગજ પું. આશરે બાર ઇચ. ૫૦ તેવા આચારવાળું ગજી વિ. અધગજ જેટલું. ૦ગાઉ અડધો ગાઉ. ગારિયું અધમાધમ વિ. [] જુઓ “અધમમાં [કે ઊતરતી રિથતિ ન ગારનું-માટીનું અને છાણનું મિશ્રણ, ગાળે અ૦ અર્થે અમાવસ્થા સ્ત્રી ૦ [૩] અધમ - નઠારી કે માઠી હાલત; પડતી ગાળે; અધવચ. ૦ઘડી સ્ત્રી અડધી ઘડી; થોડી વાર. ૦૫ચું | અધમાંગ ન [4.] જુઓ ‘અધમમાં વિ. અડધું પોચું; પાણીચું (૨) અડધું પચેલું. ૦૫હિયાળી | અધમૂ૭, અધમૂહર્ષ વિ૦ જુઓ “અધ'માં
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org