Sarth Gujarati Jodni Kosh

SR No.: 016105
Original Sutra Author: N/A
Author: Gujarat Vidyapith Ahmedabad
Publisher: Gujarat Vidyapith Ahmedabad
Publication Year: 1967
Total Pages: 950
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 28 MB

Page 600

પેશાકનવીસ ]
બહુમાન કરવું.] નવીસ પું॰ પેાશાકની રીતભાત, ફૅશન ઇ૦ ના જાણકાર – તેમાં કુશળ. –કી સ્ત્રી॰ લૂગડાંલત્તાં કે તેનું ખરચ પેાશાગીર પું॰ [ા. પોરા (ખખતર)+ગીર (જ.)] પહેલવાન (૨) [પાશાક + ગીર ?] કાંકડા થઈ કરનારા (૩) ઠગ પેશાલય ન૦; પેશાળ સ્ત્રી॰ જુઓ પેશધશાળા [(૨)ગુપ્ત પેાશિનું વિ॰[ા. પોશીવT] આશરા-ઉત્તેજન આપનાર; મુરબ્બી પાષ(–સ) પું॰ [તં. પૌષ] વિક્રમ સંવતને ત્રીજો મહિને; પૌત્ર પેાષક વિ॰ [ä.] પાષણ કરનાર, તા સ્ત્રી, વાયુ પું॰ પ્રાણવાયુ; ‘કિસજન’ [ પેાષક વસ્તુ પાષણ ન॰ [i.] પોષવું તે (૨) ગુજરાન; નભાવ. —ણિયું ન૦ પાષ(-સ)વું સક્રિ॰ [સં. પોષવ્, પ્રા. પો] ખવરાવી પિવરાવી જતન કરવું (૨) [લા.] ઉત્તેજન – મદદ આપવી. [પાષા(–સા)ઢવું સક્રિ॰ (પ્રેરક).] [(૩) માગણી થવી; ખપવું પાષા(–સા)નું અક્રિ॰ પાવું’નું કર્મણિ (૨) પાલવવું; પરવડતું પેાષિત વિ॰ [i.] પાષાયેલું; પાયાતું પાષી(–સી) વિ॰ પેાલ માસનું પેાષ્ય વિ॰ [સં.] પેાષવા યાગ્ય
પાસ પું॰ [ા. પોત] નાકરચાકરોને હોળી –દિવાળીની કે આનંદપ્રસંગની ખુશબખ્તી (૨) [સં. પૌષ, પ્રા. પોસ] પાષ મહિના પાસ,દોડી પું॰ [hī. પોસ્ત +ઢાડો] ખસખસનું ખાલી જીંડવું પાસવું, પાસાઢવું સર્જક્ર જુએ ‘પેાષવું’માં પાસાણ ન॰ પાષાવું તે (૨) માગણી; ખપત. —તું વિ॰ પુષ્ટ; મેટું (૨) પેસાય એવું કે એટલું
પેાસાનું અક્રિ॰ જુએ પેાષાવું પેાસી વિ॰ જુએ પેાષી પાસે પું॰ પારાધ; આવકનું એક વ્રત
પાળવું અક્રિ॰ (ધરાયાના ઘેનથી ઢોરનું) સ્થિર થઈ જવું પાળિયા પું॰ [‘પાળ' ઉપરથી] દરવાન
પાળી સ્ત્રી [સં. પોાિ, પોરી; સર૦ મ.] પાતળી અને પેચી રોટલી (૨) પૂરણપાળી
પાંક(ખ) (।૦) પું॰ [સં. વૃથુ, પ્રા. વહું] દૂધ ભરાયેલાં કણસલાંને હંજીને કાઢેલા કણ. [—પાડવા= કણસલાને તાપણી પર શેકી દાણા છૂટા પાડવા.]
પાસ્ટ શ્રી॰ [Ë.] ડાક; ટપાલ. [~કરવું, પેાસ્ટમાં નાખવું= ટપાલમાં રવાના કરવું.] ૦ફિસ સ્ત્રી ટપાલઑફિસ; ડાકઘર. કાર્ડ ન૦ ટપાલનું પલ્લું. ॰માસ્ટ(ત)ર પું॰ ટપાલસિના વડા અમલદાર. ૦મેંને પું॰ ટપાલી [ચીરફાડ ઇ૦ પોસ્ટમોર્ટ(ટં)મ ન॰ [.] મૃતદેહની તપાસ, તે માટે કરાતી પાસ્ટર ન॰ [.] જાહેર સૂચન કે ખખરનું કાળિયું, જે દીવાલ ઇ૦ પર ચાટાડાય છે [(૨)આળસુ; એદી (૩) પેાચું; નરમ પેસ્તી વિ॰ [[.] નશે। આણવા પેાસના દાડા ઉકાળીને પીનાર પેસ્ટેજ ન॰ [.] ટપાલખર્ચ [=પરઢ થવું.]
|
|
પેાહ (પા) પું॰ [કે. ૧૩૪ = દિવસ] મેહં પરેાઢિયું; પા. [–ફાટવા પેાહ, ૦પેાહ અ॰ (રવ૦)ઢારને પાણી પીવાને ઉચ્ચારાતા ઉદ્ગાર પાહાલ (લ,) સ્ત્રી॰ [નં. પ્ર+હૈંલ્થ] નવી ખેડાયેલી જમીન પાળ સ્ત્રી [સં. પ્રતોજ઼ી; પ્રા. મોહી, વોહ્રી] દરવાજો (૨) દરવાજાવાળા મહાહ્યા (૩) શેરી
૫૫૫
[પ્રકટવું
પાંક(–ખ)હું (૦) ન॰ [રે. પુંવળા] પેાંખવામાં વપરાતાં—Üસળ, મુસળ, રવૈયા અને ત્રાક – એ ચારમાંનું દરેક (૨) પેાંખવાની ક્રિયા પાંક(−ખ)વું (પ૦)સ॰ક્રિ॰ [જીએ પેાંકણું, સં.પ્રોક્ષ ?]પાંખણા વડે વરકન્યાને વધાવવાં (૨) પાણી સીંચીને વધાવવું (૩)+ પાણી મૂકી પ્રતિજ્ઞા કરવી – સંકલ્પ કરવેા (૪) [લા.] મારવું પાંકિયું(૦)ન॰ [જીએ પેાંક] લીલું કણસલું (જેનેા પેાંક પડાય છે) પાંદવું (પૅ।૦) સક્રિ॰ (સુ.) ગુંદવું; ચગવું; કચરવું. [પાંદાનું અગ્નિ (કર્મણિ), ~વું સ॰ક્રિ॰ (પ્રેરક).] પોગઢ વિ॰ [ä.] બાળવયનું કે ખાળક જેવું (૨) ન૦ ખાલ્યાવસ્થા. ૦પણું ન॰, વય સ્ત્રી, ન॰. –ઢાવસ્થા સ્ત્રી॰ [ + અવસ્થા]
બાલ્યાવસ્થા
પાત્ર પું॰ [સં.] દીકરાના દીકરા. -શ્રી સ્રી॰ દીકરાની દીકરી પૌલિક વિ॰ [સં.] પુદ્ગલ સંબંધી પાનઃપુન્ય ન॰ [સં.] પુનઃ પુનઃ થવું તે; વારંવારપણું પાર પું॰ [સં.] શહેરી (૨) વિ॰ પુર – શહેરને લગતું – સંબંધી પૌરવી સ્ત્રી॰ મધ્યગ્રામની એક મૂર્ચ્છના પરસ્ત્ય વિ॰ [É.] પૂર્વનું
|
પૈારાણિક વિ॰ [[.] પુરાણને લગતું (૨) પું॰ પુરાણી પૌરુષ વિ॰ [i.] પુરુષનું (૨) ન॰ પુષવ (૩) પુરુષાતન. –ધેય વિ॰ પુરુષનું; પુરુષને છાજતું (૨) પુપે રચેલું પૈર્ણમાસી, પાણિમા સ્ત્રી॰ [સં.] પૂર્ણિમા પર્વાપર્યું ન॰ [સં.] પૂર્વાપર હોવાપણું; ક્રમ પાર્થિક વિ॰ [i.] પૂર્વેનું; પહેલાંનું [પુલસ્ત્ય ઋષિનું ‘ પલસ્ત્ય પું [i.] (સં.) રાવણ, કુબેર કે વિભીષણ (૨) વિ॰ પોષ પું॰ [i.] પોષ માસ
પૌષધ ન॰ [તું. ઉપવલય] શાળા સ્ત્રી જુએ પેાષધ, શાળા પોષ્ટિક વિ॰ [i.] પુષ્ટિ આપનાર
પાંઆ(—વા) પું॰ ખ૦૧૦ [સર૦ મ. પોદ્દા (સં. વૃત્યુ)] શેકેલી ડાંગરને ખાંડીને કાઢેલા ચપટા દાણા. [—ખંઢાવા = [લા.] માર પડવાથી કચ્ચર થયું (ર) નુકસાનમાં આવી પડવું.] પ્યાજ ન॰ પિયાજ; ડુંગળી. જી વિ॰ ડુંગળીના રંગનું ખ્યાદીમાત સ્ત્રી॰ [ા. વિાહ +અ. માત] પ્યાદાથી ખાઃશાહને આંતરવાના શેતરંજના એક દાવ [ પેદળ સિપાઈ પ્યાદું ન॰ [ા. વિદ્યાä] શેતરંજમાં પેદળ સિપાઈનું મહેારું(૨) પ્યાદેમાત વિન્નુિ પ્યાદીમાત] પ્યાદે હરાવેલું (શેતરંજમાં) પ્યાર પું॰ [ત્રવ. વિમાર (સં. પ્રિયાર)] પ્રેમ. –રી સ્ત્રી॰ [મવ. વિમારી] વહાલી સ્ત્રી. – વિ॰ વહાલું (૨)+સ્નિગ્ધ; ચીકણું. –રા પું॰ વહાલા પુરુષ
ખ્યાલી સ્ત્રી॰ [ીં. પિયાદેં] નાનું પવાલું (૨) [લા.] દારૂના પ્યાલા. [—અડાવવી, -ચઢાવવી, પીવી, લેવી = દારૂ પીવે.] હું પું॰ પવાલું. —àા પું॰ મેઢું પવાલું; પાલા. [—પીવા = સેાબતમાં – મતમાં મળી જવું (૨) હિંદુએ મુસલમાન થયું.] પ્યાસ સ્ત્રી॰ [હિં.] તરસ. –સી, –સું વિ॰ તરસ્યું બ્યુરિટન વિ॰ (૨) પું૦ [.] ખ્રિસ્તી પેટેસ્ટન્ટ ધર્મની એક (ભારે ચેાખલિયા) શાખા કે પંથનું
પ્રકટ વિ॰ [સં.] પ્રગટ; ખુલ્લું (૨) પ્રત્યક્ષ (૩) પ્રસિદ્ધ; પ્રકાશિત (પુસ્તક)(૪)અ॰ ખુલ્લી રીતે; જાહેર રીતે. ૰વું અક્રિ॰ જુએ