Sarth Gujarati Jodni Kosh

SR No.: 016105
Original Sutra Author: N/A
Author: Gujarat Vidyapith Ahmedabad
Publisher: Gujarat Vidyapith Ahmedabad
Publication Year: 1967
Total Pages: 950
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 28 MB

Page 551

પટપટ]
૫૦૬
[પઠણ
પટપટ અ૦ [૧૦] પટ પટ થાય એમ (૨) જલદી (૩) સ્ત્રી | પટિયાં ન બ૦ ૧૦ ઓળીને પાડેલા સફાઈદાર વાળના પટા.
બોલ બોલ કરવું તે. ૦૬ સક્રિટ પટપટ કરવી; બક્યા કરવું | [પાડવા = વાળને એ ઢબે એળવા.] (૨) અક્રિટ પટપટ થવું, જેમકે, આંખ. –ટાટા–રો) ૫૦ પટ- | પટી(દી) સ્ત્રી [. પટ્ટી (સં. પટ્ટ)] પાતળી વસ્તુને ચીપ જેવા પટ કરવી તે (૨) પટપટાવવું તે. ટાવવું સક્રિટ પટપટવું'નું | લાંબે કટકે (૨) ગડગુમડ કે કાગળ પર ચડવાને નાનો ટુકડો પ્રેરક (૨) પટપટ હલાવવું (પૂંછડી). –ટિયું વિ૦ લવરીખેર (૨) | (૩) કેટલીક ક્રિયાનાં સૂચક નામ સાથે સમાસમાં આવતાં, તે નવ લાકડાનું રમકડું (૩) હજામનું ટપટપિયું ,
‘વારંવાર” “સતત’ કે વધારે પડતી કરવી એવો અર્થ ઊભો કરે પટરાણી સ્ત્રી [સં. પટ્ટરાણી] રાજાની મુખ્ય રાણી
છે: ગોખણપટ્ટી, રખડપટ્ટી, હજામપટ્ટી. [-એકવી, મારવી, પટલ ૫૦ [4] પડે; ઢાંકણ (૨) આંખનું પડળ (૩) ટેળું; જો લગાડવી (ગમડા વગેરે ઉપર). પડવી = ફાવવું; ભારે ફાયદે પટલ પું[રે. પટ્ટ] (ગ્રામ્ય) જુઓ પટેલ. –લાઈ સ્ત્રી થ; કામ સાધવું. –પાડવી = સમજાવીને લાભમાં ઉતારવું (૨)
પટેલને અધિકાર કે કામ; પટેલાઈ –લાણી સ્ત્રી પટેલની સ્ત્રી લાભ મેળવવામાં ફાવવું. –લગાડ(-૨)વી = ખુશામત કરવી (૨) પટવા ૫૦ જુઓ “પટ'માં
લાગ સાધ; ફાવવું]. પટવારી પું[હિં.] તલાટી (૨) એક અટક
૫૯ વિ[i] ચાલાક. ૦૭ઈ સ્ત્રી, હાડા ૫૦ બ૦ ૧૦ પટો પુત્ર [સર૦ હિં, મ. પટવા; સં. પટ્ટિવાર?] રેશમની પટુડાપણું. હું વિ૦ મીઠું મીઠું બલી રંજિત કરનાર; પટાઉ. દેરીઓની ગૂંથણીનું અને સોનારૂપાના દાગીનાને ગાંઠવાનું કામ છતા સ્ત્રી૦, ૦૦ નવ ચાલાકી; હોશિયારી કરનારે. –વા પુંએક અટક
પટુઈ સ્ત્રી (કા.) ઘોડીની એક જાત ૫ટહj૦ [i.] પડઘમ (૨) નગારી
પટુડું, ડાઈ –તા, નૃત્વ જુઓ “પટુમાં પરંતર ન૦, રે ધું. [. રૂટ + અંતર] અંતરપટ (૨) જુદાઈ પટેટું ન [સર૦ છું. પટે] બટાટો પટા ડું બ૦ ૧૦ [4. પત્ર = તરવારનું પાનું. સર૦ હિં. મ. પટી = | પટેદાર ! પટાથી લેનાર; ‘લેસી
એક જાતની તલવાર] તરવાર કે લાકડીના દાવ. [-ખેલવા, | પટેલ ૫૦ [. દૃ] અમુક જથ્થાને કે સંઘને વડો (૨) રમવા]. ૦ધર વિ. બહાદુર. બાજ વિ. પટા ખેલી જાણનાર. ગામને મુખી (૩) પાટીદાર (૪) (ચ.) પટલ; જમાઈ (૫) એક બાજી સ્ત્રી પટાબાજપાછું (૨) દાવપેય
અટક. -લાઈ, લી સ્ત્રીપટેલપણું; પટલાઈ –લિયે ૫૦ પટાઈન એક પક્ષી
પટેલ ૧, ૨, ૩ જુઓ પટાઉ વિ૦ [‘પટાવવું' ઉપરથી] પટાવી –ફેસલાવી જાય એવું | પટ(–દો) j[વું. પટ્ટીસનદ; દસ્તાવેજ (૨)લુગડાનો કે ચામડાને ૫ટાક ૫૦ સિં. પટ્ટ] ઘોડાને તંગ
(કે બીજા કોઈને) લાંબો ચીરો (3) કમરબંધ (૪) રંગનો લાંબો પેટાક અ૦ [૧૦] પટ (૨) તરત. [-દઈને, લઈને= એકદમ; પહોળો લીટે (૫) ચપરાસની નિશાની તરીકે રાખવાને પટે. તરત]ડી સ્ત્રી [રવ૦] ચપટી (૨) પિસ્તોલ. –કે પુંડ ફટાકે '[પટા પાડવા = પટાને આકાર કરવો. પટો મકો =કેર પર (૨) તમાચ
રેશમી કે કસબી પી સીવવી કે રંગને પટ કરવો–કરી આપ પટાટો ૫૦ [સર૦ રું. “ઊંટો'] બટાકે
= દસ્તાવેજ કરી આપવો; કરારપત્ર લખી આપવું. પટે લેવું = પટાદાર વિ૦ [પટ +દાર પટપટાવાળું (૨) પુંઠ પટેથી – અમુક અમુક મુદતને કે અમુક ભાડાને કરાર કરીને વાપરવા લેવું.] વર્ષની બાંધણીથી (જમીન ઈ૦) રાખનાર (૩) જમીનદાર (૪) પટોધર વિ૦ [૫ટ્ટ + (સં.)] સ્ત્રી + પટરાણી પટાવાળો. -રી સ્ત્રી, પટાદારપણું
પટોપટ અ [રવ૦] પટાપટ; ઝટ ઝટ પટાધર વિ૦ જુઓ “પટામાં
[ટપોટપ | પટેળ ન [H. પટોઢ] એક ઔષધ પટા(રા)પટ અ૦ [રવ૦ પટ પરથી ] એક પછી એક; જલદી; પટળી સ્ત્રી, -ળું ન [4. પટો] એક જાતનું રેશમી કપડું પટાપટી સ્ત્રી, [૨૦] બોલાબાલી (૨) [“પટ” ઉપરથી] આડા- પદ ન૦ [i] રાજગાદી; સિંહાસન (૨) વિ. મુખ્ય અવળા લિસેટા. –ટાળું વિ. પટાપટીવાળું
પણ, --ન [i.] ૧૦ શહેર; પત્તન. –ણી ડું જુએ પટણી પટાબાજ, જુઓ પટા’માં [લાવનારું (૨)ન, પટામણ પદાભિષેક પુત્ર [ā] રાજ્યાભિષેક પટામણી સ્ત્રી- [જાએ પટાવવું] ફેસલામણી. –ણું વિટ ફેસ- પદાળું વિ૦ [પટ્ટો' ઉપરથી] પટ્ટાવાળું પટારી સ્ત્રી [સર૦ હિં, પટાર, વિટારા; મ. પટRT (સં. ૮, | પદિા–દી)શ(–સ) ન. [સં.) એક જાતનું પ્રાચીન હથિયાર ટિ). પf= પિટરે રેઢાઢ= પેટી] પેટી. – ૫૦ મેટી પેટી | પદી સ્ત્રી, જુઓ પી. [–આપવી = ભરમાવવું; ગેરરસ્તે ચડાવી પટાવત મું. [પટ +{. વત] રાજસેવા બજાવવા બદલ ગામ- દેવું. પાઠવી = સમજાવીને કામ કાઢવું - લાભ સાધ. -લગાગરાસને પટો ધરાવનાર – ભેગવનાર
(–૧)વી =કામ કાઢી લેવા ખુશામત કરવી (૨) ફાવવું; લાગ પટાવવું સક્રિ. [૬. પ્રતાય ? કે સં. પટુ પરથી ?] ફેસલાવવું; સાધવો] યુક્તિપ્રયુક્તિથી સમજાવી લેવું -મનાવવું. [-ડાવવું સત્ર ક્રિ) -પદી સ્ત્રી, જુઓ પટી' (૩) (પ્રેરક), પટાવાવું અ૦િ (કર્મણિ).]
પદીશ, -ન્સ ન [સં.] જુઓ “પશિ’ પટાવાળા ! [પટો +વાળો] નોકર; ચપરાસી
૫૬ ૫૦; ન [સર૦ હિં] ઊનનું એક જાતનું વસ્ત્ર [તલવાર પટાવું અક્રિ. [જુઓ પટાવવું] મનાવું; પટાવાવું; છેતરાવું પદો પુત્ર જુઓ પટો (૨) [સર૦ મ. પટ્ટા) એક જાતની બેધારી પટાંગણ ન. વિશાળ ચગાન – કીડાંગણ
પઠણ ન૦ +[જુએ પરણ] પરઠણ; કબૂલાત