Sarth Gujarati Jodni Kosh

SR No.: 016105
Original Sutra Author: N/A
Author: Gujarat Vidyapith Ahmedabad
Publisher: Gujarat Vidyapith Ahmedabad
Publication Year: 1967
Total Pages: 950
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 28 MB

Page 534

નિદ્વિત]
४८
[નિયમવિરુદ્ધ
ઊંઘણશી. -કિત વિ. ઊંધતું; ઊંધેલું
નિમજજન ન [ā] બકું નિવઠક અ૦ [[ન+ધડક] બેધડક
નિમઠાવવું સત્ર ક્રિ. [‘નિમાડો' ઉપરથી] માટીના વાસણને અગ્નિનિધણિયું વિ. [નિ=નહીંધણી] જુઓ નધણિયાતું
શુદ્ધ કરવા ચૂલા ઉપર ઊંધું મૂકી તપાવવું (૨) “નીમડવુંનું પ્રેરક નિધન ન. [૪] મૃત્યુ
નિમણુક સ્ત્રી. [“નીમવું” ઉપરથી] જગા કે કામ ઉપર નિમાવું કે નિધાન ન. [સં.] નિધિ (૨) આધાર
નીમવું તે (૨) પગાર. ૦૫ત્ર ૫૦; ન૦ નિમણુક કરતો પત્ર નિધિ પું[સં.] ભંડાર; ખજાન. ૦૫ ૫૦ સ્થાવર જંગમ મિલ- | નિમતા(ને) પુંઠ [સરવે મ. નિમતાના] તપાસ; હિસાબની
કતને ટ્રસ્ટી. ૦૫મંડળ નવ નિધિ પાનું - ટ્રસ્ટીઓનું મંડળ તપાસ. –નદાર પુત્ર હિસાબ તપાસનાર; અનવેષક. –નદારી નિન(ના)દ પું[4] અવાજ
સ્ત્રી હિસાબે તપાસનારનું કામ કે હોદ્દો [ત્રણ; નેતરું નિનાદિત વિ૦ [૪] અવાજવાળું
નિમંત્રક પું[] નિમંત્રણ કરનાર; “કવીનર'. –ણ ન૦ આમંનિપજણ સ્ત્રી [‘નીપજવું' ઉપરથી] નીપજવું તે; ઊપજ નિમંત્ર સક્રિ. [૪. નિમંત્ર] નેતરવું. [નિમંત્રાવું અક્રિ. નિપજાવવું સક્રિ. ઉપન કરવું; “નીપજ'નું પ્રેરક
(કર્મણિ); –વવું સક્રિ. (પ્રેરક).] નિપટાવવું સત્ર ક્રિ. ‘નપટવું’ નું પ્રેરક
નિમંત્રિત વિ૦ [.] નોતરેલું કે નેતરાયેલું નિપતન ન [ā] નીચે પડવું તે
નિમંત્રી મું. [ā] નિમંત્રક; “કવીનર નિપનાવવું સ0 કિ“નીપનવું' નું પ્રેરક
નિમાજ, જી જુએ નમાજ, –જી નિપાત પં. [સં.] જુઓ નિપતન (૨) વિનાશ (૩) મૃત્યુ(૪) [વ્યા.]] નિમાડે ૫૦ [૪. નિર્મા, પ્રા. નિમાબ પરથી] જુઓ નિભાડે
અવ્યય (૫) જે શબ્દનું મૂળ ન મળતું હોય તે; અનિયમિત રૂપ. | નિમાર્ણ વિ. [સં. નિર્માનિત, પ્રા. નિમાબ] ખિન્ન ૦૬ સત્ર ક્રિટ નીચે પાડવું.-તીવિ૦ નીચે પડતું (૨) નાશ પામતું નિમાવવું સત્ર ૦િ, નિમાવું અક્રિ “નીમવું'નું પ્રેરક ને કર્મણિ. નિપાવવું સત્ર ક્રિ. [જુએ નીપનવું, નીપજવું] નિપજાવવું; બના- [નિમાવાવવું સક્રેટ “નિમાવવું” નું પ્રેરક] વવું, તૈયાર કરવું
નિમાળા પુ. વાળ નિપુણ વિ. [i] પ્રવીણ. છતા સ્ત્રી
નિમિત્ત ન [સં.] કારણ (૨) હેતુ; ઉદેશ (૩) યોગ; શુકન (૪) નિબંધ પું, ન ન૦ [i.] મુદ્દાસર લેખ (૨) કાયદે; ઘારે (૩) | આળ (૫) બહાનું. ૦કારણ ન૦ જેની સહાયતાથી કે કર્તુત્વથી
બંધન; પ્રતિરેધ (૪) બેડી.કાર,–ધી પુંનિબંધ લખનાર – કર- કાર્ય થાય છે કારણ. જેમ કે, ઘડાનું નિમિત્ત-કારણ કુંભાર (ન્યા.). નાર. લેખન ન નિબંધ લખો તે. -ધિકા સ્ત્રી નાનો નિબંધ | ભૂત વિ નિમિત્ત બનેલું નિબિટ વિ. [ā] ઘાડું (૨) ભારે મુશ્કેલ
નિમિ(–મે)ષ પું[ā] આંખના પલકારો (૨) પળ નિબંધ પું, ન ન [4.] જ્ઞાન
નિમીલક વિ. [ā] આંખ મીંચીને ગાનાર. –ને નવ બિડાવું તે નિભાવવું સક્રિટ જુઓ નમડાવવું
નિમીલિત વિ. [i.] બિડાયેલું; મીંચાયેલું નિભાઉ વિ. [‘નભવું' ઉપરથી] નભે-ટકે તેવું (૨) કામચલાઉ [ નિમેખ ૫૦ +, નિમેષ કું.] જુએ નિમિષ નિભા(–મા) પું[જુઓ નિમાડો] પકવવા ગોઠવેલાં માટીનાં નિમેષોન્મેષ j૦ લિં] નિમેષ અને ઉમેષ; આંખની ઉઘાડવાસ વાસણને ઢગલો (૨) કુંભારની ભઠ્ઠી
નિમ્ન વિ૦ [i.] નીચું (૨) ઊંડું. ૦ગા સ્ત્રી નદી. લિખિત નિભાવ j૦ [જુઓ નભવું, નીભવું. સર૦ હિં, મ.] ભરણપોષણ વિ૦ નીચે લખેલું. ——ાંશ . [+તારા કે ગ્રહનું આકા(૨) આધાર; ટકાવ. [–કર = જેમ તેમ કરીને ચલાવવું; નભા- | શીય વિષુવવૃત્તથી ઉત્તર દક્ષિણ માપ; “ડેલિનેશન' વવું (૨) ભરણપોષણ કરવું; પૂરું કરવું.] ૦ણુ નઃ નિભાવવું તે; નિયત વિ. [૬] નક્કી કે નિયમિત થયેલું કે કરેલું (૨) સ્થાપેલું. મુશ્કેલીમાંથી સહીસલામત બહાર લાવવું તે
૦કાલિકવિ નક્કી કરેલા સમયવાળું (૨)નતેવું છાપું; સામયિક. નિભાવવું સ... [ä. નિર્વાહ ; સર૦ હિં. નિમાના, મ. નિમાં- રેખા સ્ત્રી‘ડાયરેટિકસ' (ગ). -તાપ્તિ સ્ત્રી [+ માHિ] વળ] “નીભવું નું પ્રેરક (૨) નભાવવું; જેમ તેમ કરીને નિભાવ | કાર્યની નિશ્ચિત પ્રાપ્તિ (નાટકમાં) કરો (૩) ચલાવી લેવું
નિયતિ સી. [ā] નિયમ (૨) ભાગ્યવાદ પુત્ર દેવવાદ નિભાવું અક્ર “નીભવુંનું ભાવે; નભાવું. – પં. નિભાવ | નિયમ મું. [ā] ધારે; કાયદે (૨)રીત; ચાલ (૩) વ્રતનું પ્રતિજ્ઞા નિભૂત વિ૦ [4] મૂકેલું; ભરેલું (૨) સંતાડેલું (૩) શાંત; સ્થિર; (૪) બંધન; નિયંત્રણ (૫) ઠરાવ. [-પાળ =વ્રત પાળવું (૨)
દઢ (૪) નમ; વિનયી (૫) નિર્જન, એકાંત (૬) બંધ (૭) વિશ્વાસુ નિયમ પ્રમાણે ચાલવું. -બાંધોઃ કાયદો કર (૨) રિવાજ નિર્ભર વિ. [ä. નિર્મર; પ્રા. ળિમર] ભારે (૨) ભરેલું (૩) કરો: રાખો, = વ્રત લેવું; અમુક નિયમ કરો.] ૦ચર્યા મજબૂત (૪) નઠોર; નફટ (?)
[૧ખેડવું સ્ત્રીનિયમ પ્રમાણેનું આચરણ; નિયમપાલન. ૦ચારિણી વિ. નિબંછના સ્ત્રી + જુઓ નિર્ભર્સના.-વું સ૦િ નિબંછના કરવું; ચી૦, ૦ચારી વિ. નિયમ પાળનાર. ને નવ નિયંત્રિત કરવું, નિમક ન [જુઓ નમક] મી ડું. ૦ખાર વિ૦ ૧ણ ખાનાર; સેવક. કાબૂમાં રાખવું, મર્યાદામાં રાખવું તે. ૦૫દ્ધતિરી નિયમ દ્વારા ,
સારી ૫૦ મીઠાની જકાતને એક અમલદાર. હરામ વિ. આણવામાં આવતી પદ્ધતિ (૨) નિયમની પદ્ધતિ. ૦બ વિ. લૂણહરામકૃતકન. ૦હરામી સીલૂણહરામી; કૃતનતા.૦હલાલ નિયમોથી બંધાયેલું; ચોકસ, નિયમિત. ૦મય વિ. નિયમથી વિ૦ કૃતજ્ઞ. હલાલી મીટ કૃતજ્ઞતા
ભરપૂર પૂરું નિયમબદ્ધ. ૦૧ વિ. નિયમાડીન; નિયમબદ્ધ. નિમગ્ન વિ. [] લીન; એકતાર. ૯તા સ્ત્રી,
વિરુદ્ધ વિ. નિયમથી વિરુદ્ધ અનિયમિત ખોટું