Sarth Gujarati Jodni Kosh

SR No.: 016105
Original Sutra Author: N/A
Author: Gujarat Vidyapith Ahmedabad
Publisher: Gujarat Vidyapith Ahmedabad
Publication Year: 1967
Total Pages: 950
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 28 MB

Page 533

નિગાહદાર]
૪૮૮
[નિદ્રાળુ
(૩) મહેરબાની. [–કરવી =નજર કરવી (૨) મહેરબાની કરવી. | નિઝામ પં. [..] (સં.) દક્ષિણ હૈદરાબાદના રાજાની સંજ્ઞા. ત. -ખેંચવી = લાંબા પડીને સલામ કરવી. -રાખવી = ધ્યાન રાખવું | શ્રી. બંદોબસ્ત રાજ્યવ્યવસ્થા (૨) મહેરબાની રાખવી. નિગાહમાં લેવું = ધ્યાનમાં લેવું. દાર | નિઝારા ડુંજુઓ નિજારા વિ. નિગાહ રાખનાર. ૦દારી સ્ત્રી, બાની સ્ત્રી, મહેરબાની | નિટોલ -ળ અ૦ નીઠ; નક્કી
[પ્રેરક) (૨) દેખરેખ
[૩) ગાળતાં રહેલો કચરે | નિકાહવું સક્રિ. [જુઓ નીડવું] ખટાડવું, છેડો લાવવો (“નવુંનું નિગાળ, –ળે પું[‘નિગાળવું' ઉપરથી] એઘરાળ (૨) ઘાડો રસ નિત વિ૦ (૨) અ [.નિ] (૫) નિત્ય રેજ, નવું વિ૦ હમેશ નિગાળવું સત્ર ક્રિ. [નિ ગાળવું; સર૦ હિં. નિસાના; પ્રા. નવું; તાજું. ૦૫ અ [સં. નિય+પ્રતિ ] + દરરેજ; હમેશાં
=બરબર સ્વરછ કરેલું] ટપકાવવું; નિગળાવવું. [નિગા- નિતર(૦મ) ન૦ [“નીતરવું' ઉપરથી] નીતરેલું પાણી કે પ્રવાહી ળાવું અ૦ કિ(કર્મણિ), વવું સક્રિ. (પ્રેરક)]. નિતરાવવું સક્રિ. “નીતરવું'નું પ્રેરક; નિતારાવવું નિગાળો જુઓ નિગાળ
નિતલ ન૦ [ā] સાત પાતાળમાંનું એક નિગૂઢ વિ૦ [.] ગુપ્ત; બરાબર સંતાડેલું (૨) ઊંડું; અગમ્ય; નિતવાળિયે ૫૦ જુઓ નતવાળિયે
ગુઢ. ૦૧ ન૦ [) (૨) પું[4] જીવરાશિ (જૈન) નિતંબ પૃ[સં.] કૂલ; થાપ (સ્ત્રીને) (૨) ઊંચો અને ઊતરતો નિગદ શ્રી. [. નિવાતિ = લોઢાને દસ્ત ] લેઢાની ખાંડણી | ઢળાવ. વતી,બિની સ્ત્રી, ભારે અને ઢળતા નિતંબવાળી સ્ત્રી નિષહ ! [] અવધ; અટકાવ; દમન (૨) બંધન (૩) સજા. | નિતાર પું, ૦ણ નવ નિતારવું છે કે તેમ કરતાં કે થતાં મળે તે
સ્થાન ન૦ વાદમાં પરાજયનું સ્થાન; વિપ્રતિપત્તિ કે અપ્રતિ- પ્રવાહી-નિતરામણ પત્તિને કારણે જ્યાંથી વાદીને અટકાવવો પડે તે (ન્યા.) નિતારવું સક્રિ[‘નીતરવું ઉપરથી] નીતરે એમ કરવું [નિતારાવવું નિરો પં[] હબસી
સક્રિ. (પ્રેરક) (૨) નિતારવામાં મદદ કરવી. નિતારવું અ૦ નિઘર્ષણ ન [સં.] ઘસાર; મર્દન
ક્રિ. (કર્મણિ)] નિઘંટુ સં.શબ્દશ; શબ્દસૂચિ
નિતાંત વિ૦ (૨) અ [] ખૂબ; અતિશય નિઘા સ્ત્રી- જુઓ નિગાહ
નિત્ય વિ. [i] શાશ્વત; અવિનાશી (૨) રેજનું, રોજ કરવાનું નિઘાલ નીઘલવું કે નીઘલે તે
(૨) અ૦ દરરેજ, કર્મન, રોજનું કાર્ય; નિત્ય કરવાને ધાર્મિક નિશુલ ન૦ [ā] બસ [ કાઢેલે રસ (૨) [લા.] સાર; તાત્પર્ય વિધિ. ૦પાઠ પુત્ર હંમેશ કરવાનો ઘાર્મિક પાઠ. છતા સ્ત્રી, નિચોઠ પું[હિં; સર૦ સે. fણવુ, જુઓ નિવવું] નિચાવીને ત્વ ન૦ શાશ્વતતા. ૦દાન ન૦ રોજ અપાતું દાન. ૦નવીન, નિચર,-લ [i] j૦ આરછાદન; ધંધટનું કપડું (૨) પછેડી; ૦નવું, નૂતન વિ૦ જુઓ નિત નવું. નિયમ મું ન કરી શકે ચાદર (૩) વસ્ત્ર; કપડું
[નિચેડ (૨) નિચોવવું તે તે - સનાતન નિયમ (૨) નિત્યકર્મ. ૦ળ્યવહાર પુછે રેજને નિવણ ન [‘નિચાવવું” ઉપરથી] નિચોવીને લીધેલો પદાર્થ
- સાધારણ વ્યવહાર. સમાસ ૫૦ (વ્યા.) આવશ્યક સમાસ, નિવવું સક્રિ[. fણો ; સર૦ હિં. નિવો(૦૩,૦૦,૦4) ] જેનાં પદ છૂટાં પાડવાથી તેને અર્થ નીકળે જ નહિ. ઉદા. જ્યદ્રથ; દબાવીને પાણી બહાર કાઢવું (૨) [લા.] કસ રહે નહિ તેમ જમદગ્નિ. -ત્યાનંદ ૫૦ [+માનંઢ] શાશ્વત આનંદ. -ત્યાનિત્ય કરવું. [
નિવાવવું સક્રિ. (પ્રેરક) (૨) નિચાવવામાં મદદ વેિ[+અનિત્ય] નિત્ય અને અનિય; સદસત; ચલ-અચલ. કરવી. નિચેવાવું અશ્ચિ૦ (કર્મણ)] [–દાવવું (પ્રેરક).] -ત્યાનુભવ પં[+અનુમ] નિત્ય થતે અનુભવ -ત્યાન્ન ન૦ નિરછેદ પું. [સં.] છેદ. ૦૬ સક્રિ કાપી નાખવું[-દાવું(કર્મણિ), | [+અન] નિત્ય અન્નદાન આપવું તે. -ત્યે અ૦ નિત્ય નિછરાવળ સ્ત્રી [સર૦ હિં. નિછાવર] દાન; બક્ષિસ [લૂગડું નિદર્શક વિ૦ (સં.] જેનાર (૨) બતાવનાર; સૂચક નિછણિયું ન [‘નિછાળવું' ઉપરથી] પાણીનું માટલું વીછળવાનું | નિદર્શન ન. [] બતાવવું તે (૨) જેવું તે (૩) પુરાવો (૪) ઉદાનિછામણુ ન [‘નિછાળવું' ઉપરથી] વિછળામણ; ધોવરામણ હરણ (૫) ઉપદેશ. -ના સ્ત્રી એક અર્થાલંકાર જેમાં બે વસ્તુ નિછામણું ન૦ [‘નિછાળવું' ઉપરથી] પાણીથી ભીંજાયેલા પદાર્થ- એના સંભવિત કે અસંભવિત સંબંધ મારફતે તેમની સમાનતા
માંથી પાણી ટપકી જાય તે માટે બનાવેલું વાંસની પકડનું ચોકઠું સૂચિત થતી હોય (કા. શા.) નિછારે ૫૦ જુઓ નિકેરી
નિદાઘ પું[i] ઉનાળો (૨) તડકે; તાપ નિછાળવું સક્રિ[૪. નિ +ક્ષા પ્રા. નિઝા] વીછળવું. નિદાન ન. [૪] મૂળ કારણ (૨) રોગનાં કારણેની તપાસ (૩) [નિછાળાવવું સક્રિ. (પ્રેરક) (૨) નિછાળવામાં મદદ કરવી. | રોગ નક્કી કરવું તે; રોગની ઓળખ (૪) પરિણામ; અંત (૫) નિછાળવું અક્રિ. (કર્મણિ,]
અ૦ સિર૦ મ] ઓછામાં ઓછું; છેવટે; આખરે (૬) અવશ્ય. નિજ વિ. [સં.] પિતાનું. ૦ધામ, ૦૫દ ન [સર૦ મ.] સ્વધામ; | શાસ્ત્ર ન. રોગના નિદાનનું શાસ્ત્ર પરમાત્માનું ધામ. ૦૫ણ ન અભિમાન; અહંકાર. ૦મંદિર ન- ] નિદિધ્યાસ પું, ન ન૦ [] નિરંતર ચિંતવન મંદિરના ગભારે (૨) પિતાનું ખાસ સ્થાન કે ઘર. –ાનંદ પુંઠ | નિદેશ ! [4] આજ્ઞા [+માનંઢ] પિતાને આનંદ (૨) આત્માનંદ. -જી વિ. નિજનું | નિકા સ્ત્રી, કિં.] ઊંધ. ધીન વિ૦ [+ અધીન] જુએ નિદ્રાવશ. પિતાનું (૨) પિતાનું ખાસ
૦મંગ ૫૦ ઊંઘમાં ખલેલ. ૦રેગ કું. નિદ્રા ન આવવી તે રેગ. નિજા(ઝા)રા પું[4. નિઝા૨] કટાક્ષ; નેજારા
૦વશ વિ. નિદ્રાને આધીન; ઊંધતું. ૦સન ન૦ [+આસન] નિજી વિ૦ જુઓ “નિજમાં
અતિ લાંબી નિદ્રામાં પડવું તે. ૦૭ વિ. ઊંધે ભરાયેલું (૨)
નિછામણ ને
જાળવી ઉપરથી] પરિણીત
શાકડું | સ