Sarth Gujarati Jodni Kosh

SR No.: 016105
Original Sutra Author: N/A
Author: Gujarat Vidyapith Ahmedabad
Publisher: Gujarat Vidyapith Ahmedabad
Publication Year: 1967
Total Pages: 950
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 28 MB

Page 474

થાબડી]
થાબડી સ્ત્રી॰ થાબડવાની ક્રિયા (૨) જીએ થાપડી
થામવું સ૦ ક્રિ॰ થેાણાવવું
થાળે પડવું = વ્યવસ્થિત પાયા ઉપર આવવું; ખરાખર ગાઠવાઈ ને ચાલતું થવું; રાગે કે ઠેકાણે પડવું. [સર૦ હૈ. યાા = ધારા.] થાળા પું॰ [તું. ત્યા] મેાટી થાળી; ખુમચે
થાંથું (૦) વિ॰ મંદ; સુસ્ત (૨) મેલું; ગંદું
૪૨૯
થાલ પું॰ (કા.) રકમ વ્યાજે લેતાં આડમાં મુકાતી માલમિલકત થાવર વિ॰ [1.] જીએ સ્થાવર
|
થાહ પું॰ [હૈ. થન્ય; સર૦ ğિ.] ઊંડાઈ કે કોઈ પરિમાણની હદ; તળિયું; છેડા. [–રહેવા = હતુ કે માપમાં રહેવું કે હાવું.] થાળ પું; સ્રી [સં. ચા; પ્રા. થાō] માટી થાળી (૨) ઠાકારજીના નૈવેદના થાળ – પ્રસાદ (૩) એધરાવતી વખતનું સ્વેત્રગાન. [કરવા, “ધરવા = ઠાકેારજીને પ્રસાદ ધરવેા. –“માનવા=અમુક કામ સિદ્ધ થાય તે નૈવેદના થાળ ધરવાની બાધા રાખવી.] થાળી સ્ત્રી॰ [તં. ચાી; પ્રા. ય] એક વાસણ (૨) ગ્રામેžાન પર વગાડવાની ગાયનની થાળી. [—જેવડું કપાળ = મેાઢું કપાળ (૨) સદ્ભાગ્ય; નસીબવાન હોવાપણું. -ઠાકવી, –પીઢવી = થાળી વગાડીને જાહેર કરવું. −ફેરવવી = થાળી પીટવી (ર) થાળી લઈ ને ઉઘરાવવું. -મૂકવી = ભાથું મૂકવું; પીરસવું (૨) ગ્રામે કેાન પર વગાડવા થાળી ગાડવી.] ૦વાનું ન॰ થાળી વગાડવાનું વાજું; ‘ગ્રામેાકેાન’ થાળું ન॰ [સં. રચા; પ્રા. ચારુ પરથી] ઘંટીનું ચેાકડું (૨) કૂવાના માં ઉપર ચણીને બનાવેલી પાત્રાકાર જગા (૩)મૂળના ગાંઠાવાળા થડિયાના ભાગ કે ત્યાં કરાતું ખામણું
થીંગડું ત [કે ચિરાજી] ફાટેલી જગા પર મૂકેલે બીજો કકડો, [દેવું, મારવું=થીંગડું લગાવવું, સીવવું.] –ઢથાગઢન॰ઊખડેલા કે ફાટલાની દુરસ્તી; મરામત(૨) [લા.] જેવે તેવે! – કામચલાઉ ઉપાય. “ડામારું વિ॰ થીંગડાં મારી ચલાવી લેનારું, –ઢિયું વિ॰ જુઓ થિડિયું. −ડી સ્ત્રી નાનું થીગડું થુત્કાર પું॰ [સં.] થ્રુ અવાજ (૨) [લા.] ફિટકાર થુવેર પું; સ્ત્રી, રિયા પું॰ [રે. ચોર] ચારિયો; વર શૂ,ન્યૂ અ॰ [ત્રા.; સર૦ ફે. બિટ્ટુમિ=ર્થંક; રવ૦] ફૂંકવાના અવાજ (૨) [લા.] શુદ્ધાર. [−કરવું = વારંવાર થૂંકવું (૨) ફિટકાર કે તિરસ્કાર દર્શાવવે. થવું = ફિટકાર પામવું.] ધૂઈ સ્ત્રી॰ [થ ઉપરથી]રમતમાં, થૂ કરીને, તેમાંથી વિરામ બતાવતા ઉદ્ગાર; તેવે વિરામ. [—કરવી, –હેવી] શ્રૂત્કાર પું॰ [ä.] જીએ શુકાર. થા પું॰ [ä. તુરતં] કૂચા (૨) રૂંછું
થૂ થૂ અ॰ જુએ ‘’માં
|
ઘૂમડું ન॰ [સં. સઁવ = કણસલું, પ્રા. થવ] જુએ થીરમ થૂલ(~ળ) વિ॰ [તં. સ્થૂળ, પ્રા. થુલ્ઝ, સ્થૂ] સ્થૂળ; જાડું; મેટું ફૂલ ન [ä. તૂ] ખાજરી વગેરેનાં કણસલાં ઉપર થતી નાનાં ફૂલેાની રુવાંટી [થતા એક રાગ થૂલિયું ન॰, “યે પું॰ [જીએ થૂલ ન૦] બાળકની જીભ પર થૂલી સ્ત્રી॰ [1. થુલ્ઝી; જુએ થૂલ વિ૦] ઘઉં વગેરેના ભરડેલા
કકડા કે તેની વાની
થાંદલા (૦) ૦ [‘કાંદલા’ ઉપરથી] ફ્રાંદ (૨) [સં. સ્તન, પ્રા. થળ ઉપરથી] ઢારનું બાવલું [શ્રી॰ નાના થાંભલે થાંભલે (૦) પું૦ [નં. સંમ] લાકડાના ઊભેા ટકા; સ્તંભ. –લી શાંભા (૦) પું॰ જુએ સ્તંભ (૨) વરકન્યાને સ્નાન કરાવતાં ચારે બાજુ ચાર દહીંથરાં ઉતારે છે તે [(પ. વિ.)
થિજવણું ન૦ થીઝવવા માટેનું ઠંડું દ્રાવણ; ‘ક્રીઝિંગ મિક્ષ્ચર' થિજાવવું સ૦ ક્રિ॰, થિતવું અ॰ ક્રિ॰ ‘થીજવું’તું પ્રેરક ને ભાવે થિગઢિયું વિ॰ [થીગડું પરથી] થીંગડાવાળું; થીગડયું થિયેટર ન॰ [કું.] નાટકશાળા, રંગભૂમિ થિયોસોફી સ્ક્રી॰ [ä.] ઈશ્વર સંબંધી એક જ્ઞાનષ્ટિ – તત્ત્વવિચાર. ક્રિસ્ટ પું॰ [Ë.] તેમાં માનનાર વ્યક્તિ ચિરથિરા સ્ત્રી [સર॰ હિઁ.] એક પક્ષી [વિભક્તિના પ્રત્યય -થી [જુઓ થકું; અવ. હોતા પરથી ?] ત્રીજી અને પાંચમી થીગઢથાગઢ ન૦ જુએ થીંગડથાગડ
[તે
થીગડી સ્ત્રી[ફે. ચિાō] જુએ થીંગડી. -ડું ન૦ થીંગડું થીગણ ન૦ [વે. ચિત્રાજી અથવા સં. ī]ગાર થાખડી દુરસ્ત કરવું થીજવવું સ૰ ક્રિ॰ ‘થીજવું'તું પ્રેરક; થિજાવવું
થીજવું અ૰ ક્રિ॰ [9]. યજ્ઞ, ચેન્ન (સં. ચૈથૅ) પરથી; સર૦ મ.યિનŌ] ઠરી જવું; જામવું
થીાંક પું॰ [ધીજવું + અંક] પદાર્થ થીજે તેનું માપ કે તેનું માપક બિંદુ; ‘શ્રીઝિંગ પોઇંટ’ (પ. વિ.) [થીજેલું; ઘટ્ટ થીણું,—નું વિ॰ [તું. રહ્યાન, પ્રા. ચીન, યૌન = કઠણ; જામેલું] થાર વિ॰ [ત્રા, ચિર] સ્થિર. ॰તા સ્ત્રી૰ સ્થિરતા. સ્થાવર વિ
[ચેપલી
[થીર +થાવર; સર૦ મ.]સ્થિર અને સ્થાવર; અચળ અને અમર થીરથૂમડું ન॰ [જુએ થમડું] કણસલાના જથા થીવર વિ॰ જુએ સ્થવિર; વૃદ્ધ (જૈન)
સ્થૂલું ન [જીએ લ] લાટને ચાળવાથી નીકળેલા છાલાં વગેરેના ભૂંકા. [કાઢવું = દાણામાંથી છાલાં વગેરેના ભૂકા જુદા કાઢવા (૨) ખૂબ થકવી નાખવું (૩) માર મારી હલકું કરી નાખવું.] વર પું; સ્ત્રી॰ [જીએ શુવેર] એક કાંટાળી વનસ્પતિ; શુવેર; ચેર સ્થૂળ વિ॰ જુએ લ
થૂક ન॰ [ત્રા. યુધ્ધ, સં. મૃત] થૂ કરી મેાંમાંથી ફેંકાતી લાળ(૨) માંમાં ઝરતી લાળ. [—આવવું = મેાંમાં લાળ ઝળવી. —ઉઢાઢવું =ખાલી બકવાદ – લવારા કરવે.]દાની સ્રી૦ થૂંક વગેરે ઝીલવાનું પાત્ર; પિકદાની
| ચૂંકવું સક્રિ॰ [સં. વૃ, પ્રા. યુ] થૂંક બહાર ફેંકવું. [થૂકેલું ગળવું, “ચાટવું = એલેલું વચન ન પાળવું. –વલેાવવું =નકામું મથવું તે; વ્યર્થ પ્રયત્ન. શંકાવું (કર્મણ), –વવું (પ્રેરક).] થેઈ, ૰થેઈ અ૦ [રવ; સર૦ મ. ચૈયૈ (૦માં); હિં.] નાચનેા અવાજ (૨) બાળકને ઊભું કરતાં બેાલાતા ઉદ્ગાર. કાર પું॰ થૈકાર; નાચના તાનના ન [જેવા ખાવાના પદાર્થ (૨) કૂદકા થેક(−ગી) સ્ત્રી॰ [વૈં. એ1?] એક છેડના મૂળમાંથી મળતા જીવાર થેકા પં॰ કૂદકા; ઠેકડો
થેકવું અક્રિ॰ થેક – છલંગ મારવી (૨) સક્રિ॰ ઠેકવું; –ને કૂદી પાર કરવું (૩) બીઞાથી ઠેકવું. [ચકાવું (કર્મણિ),—વવું (પ્રેરક).] થૅગી સ્ત્રી॰ જીએ ચેક થેપ સ્ત્રી॰ [‘થાપવું’ ઉપરથી] જાડો ચેપ (૨) ઊખડેલા કુંભારનું કે હું. ॰ણી સ્ત્રી
જાડું લીંપણ; જાડો લેપ. ડો પું લેપનું પેડું; પાપડો (૩) લાદમાટીનું થેપવાની ક્રિયા કે રીત, લી સ્ત્રી૰