Sarth Gujarati Jodni Kosh

SR No.: 016105
Original Sutra Author: N/A
Author: Gujarat Vidyapith Ahmedabad
Publisher: Gujarat Vidyapith Ahmedabad
Publication Year: 1967
Total Pages: 950
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 28 MB

Page 362

ચેજા ]
૩૧૭
[ચોપડું
ચેજા (ઐ) . [ચો = ચાર + જવા] જાવાથી આવતી ચાર | તરફ (ચ) અ૦ [ = ચો તરફ] ચારે બાજુ તેજાનાની વરતુઓ – લવિંગ, ઈલાયચી, તજ અને જાયફળ (૨) | ચોતરે (ચૅ) વિ. [સં. વવર] માટે એટલો; ચબુતરો (૨) ગરમ મસાલ; તેજાને
પોલીસચોકી; ચાવડી
[ચિતારા વણાટનું કપડું જાળું વિ૦ જુઓ ‘ચાજ'માં
ચેતા (ચ) વિ૦ [ = ચાર +તાર] ચાર તારવાળું. -રો પુત્ર ચેટ સ્ત્રી [હિં. સં. ૩ = તોડી પાડવું] આઘાત; પ્રહાર; મુકી | ચેતાલ(ળ)() વિ૦ [ચા = ચાર +તાલ] ચાર તાલ – ઠોકવાળું (૨) દાવ; લાગ (૩) એક જાતનું જાદુ - મારણ; મૂઠ (૪) નિશાન (ગાયન) (૨) ડું સંગીતમાં એક તાલ. -૯(–ળું) વિ. ચાતાલ (તીર, ગોળીનું). [-આવવી = વાગવું, ઘા થ; મચડાવું. | ચેત્રીસ (ચે) વિ૦ [સં. વતુસ્ત્રરાત , પ્રા. વડતુ] ‘૩૪'. –સા -મારવી = ઝડપ મારવી (૨) ઘા કર (3) નિશાન મારવું (૪) | મુંબ વ ચેત્રીસ સાથે ૧ થી ૧૦ સુધીની સંખ્યાના ગુણમઠ વગેરે મારી જીવ લે. -વાગવી,-લાગવી = ધાર્યો ઘા કારને ઘડિયે થવો; દાવ ફાવે (૨) જુએ ચાટ આવવી.] દાર વેટ ચાટ- ચેથ (ચૌથ,) સ્ત્રી [સં. વતુર્વ; પ્રા.વડ] પખવાડિયાની ચોથી વાળું; તાકેડું
[રહેવા] તિથિ (૨) વદ ચોથે કરવાનું એક વ્રત (૩) જુએ ચોથાઈ (૪) ચેટ (ચૅટ,) સ્ત્રી, ચાટવું તે. [-રહેવી =બાળકને મળવિકાર ન૦ કલાના પખિયારાને નાને ભાગ. -થાઈ સ્ત્રી, ચોથો ચેટડું,-હૂંક –ણ (ચે) વિ[ચાટવું” ઉપરથી] ચાટી રહે-ખસે ભાગ (૨) ખંડણી તરીકે આપવાને મહેસુલને ચોથો ભાગ. નહિ એવું
[ચાટેલી વસ્તુ -થિયું વિ૦ ચોથે દિવસે આવતું (૨) ન૦ ભાગ(૩) નાના ચટણું (ઍ) વિ. [‘ચાટવું' ઉપરથી] ચાટે એવું, ચીકણું (૨) ન૦ બાળકના મરણ પાછળ ચોથે દિવસે કરાતી ક્રિયા કે ભેજન. ચોટદાર વિ૦ જુએ “ચાટમાં
-થિ(તાવ) S૦ થે દહાડે આવતો તાવ-શું વિ. ક્રમમાં જેટલી સ્ત્રી. [૩. વોટ્ટી] શિખા (૨) નાળિયેરના ઉપરના રેસા | ત્રીજા પછીનું. [ચોથે પાયે =[લા.] સૂઝ સમજ; ઢંગઢાળ.]. કે મકાઈના દેડા ઉપરનાં કેસરનું ઝમખું. [-ઊભી થઈ જાય એવું | દ(–દીશ (ચે) ૦ [ =ચાર + દિશા] ચારે દિશાઓમાં = અતિશય ખાટું કે તીખું. પકડવી = ખસે નહીં એમ કબ- ચોધરી (ચે) ૫૦ [8. ધરી; સં. વતુર+ધુરીન?] મુખ્ય જામાં લેવું (૨) કાન પકડ; કબૂલ કરાવવું. બાંધીને મંઢવું ગાડીત; સારા (૨) સીમનું રક્ષણ કરવા બદલ પસાયતું ખાનાર = ખૂબ ભણવા લાગવું. -મંતરવી =દાવપેચથી હરાવવું. –લઈ (૩) જંગલી ડુંગરાઓમાં વસતી એક કેમ. -રો પુત્ર પિલીસજવી = છેતરવું. –હાથમાં આવવી =બરાબર કબજામાં આવવું.] પટેલ; ગામને પટેલ (૨) ચેધરી કામને પુરુષ - પુ. વેણી; અંબોડો [-ગૂંથ, વાળ] (૨) જોડાના | ચોધાર (ચે) વિ૦ (૨) અ [ચ = ચાર ધાર] પુષ્કળ (૩) વિ. આગલા ભાગમાં મેરની ડોક જેવો રખાતો ભાગ
ચોધારું. -રી સ્ત્રી, ચાર બાજુઓવાળી એક સીંગ. – વિ૦ ચેટવું (ઍ) સક્રૂિ૦ [. દુટ્ટ= એટલું] ચીકાશને લીધે વળ- ચાર ધારવાળું (૨) ન૦ ચાર ધારવાળું એક હથિયાર ગવું (૨) [લા.] આગ્રહપૂર્વક વળગવું, અડ્ડો જમાવવો (૩) ધારો ૫૦ એક વનસ્પતિ અ૦િ બેસવું (તિરસ્કારમાં)
[કર્મણ કે ભાવે | ચોપ સ્ત્રી [સર૦ “ચાંપ'] ખંત (૨) ઉત્સાહ (૩) જુઓ એબ ચટાડવું (ચૅ) સ૦િ , ટાવું અશક્રેટ “ચાટવું નું પ્રેરક ને ચોપખે (ઍ) અ૦ [ચ =ચાર + ખ (ક્ષ)] + ચારે બાજુએ ચટાડાવું અક્રિ૦, ટાવડાવવું સક્રિ. ‘ચટાડવું’નું કર્મણિ, ચેપગ(–મું) (ચૅ) વિ. [ચ = ચાર + પગ] ચાર પગવાળું (૨) ને પ્રેરક
ન૦ જાનવર; પશુ ચેટી ડું [‘ટ’ ઉપરથી] ચાટ - નિશાન - તાકનાર (૨) સ્ત્રી | ચેપચીની સ્ત્રી [f. ચીનીએક ઔષધિ [ફે. વોટ્ટ] રોટલી (૩) મરણને ત્રીજે દિવસે દિલાસે દેવાની ચપ(પા), (ઍ) સ્ત્રી સેગટાંની રમત (૨) તે રમવાનું કપડું એક વિધિ. -રો પેટ ચાટલો
[-દાઈ સ્ત્રી કે પાટિયું. [એલવી,-હાળવી, –માંઢવી = ચાપાટનું કપડું વિ[જુએ ચારટું] ચોરી કરવાની ટેવવાળું (૨) લુચ્ચું. પાથરી તે રમત શરૂ કરવી.] ચેઠ() સ્ત્રી- [જુએ ચેડો] વસ્તુઓને જ (૨) વિ. [જુઓ ચેપ (ચ) વિ૦ [ = ચાર + ડ] ચાર પડવાળું
ચેડું] પહોળું. [-વળવું = પાયમાલ થવું.] [ટીલડી ઈ૦) ચપઠન [21. q3; “ચાપડવું” ઉપરથી] (પડવાનું તે) ચેઢણું (ચૅડ') ન૦ [‘ચાડવું' ઉપરથી] (કા.) ચોડવાનું તે (ચાંદલે, | ઘી (૨) વહાણને ચેપડવાને રંગ ઠવવું સ૦િ + () ચેડવવું; પકવવું; ચડવવું
પડવું સક્રિ. [A. 3] લગાડવું; લપેડવું ચેહવું (ચેડ') સીક્રેટ [સર૦ ચેટવું] ચટાડવું (૨) જડવું; | ચેપઢાવવું સક્રિ૦ ‘ચોપડવું’નું પ્રેરક (૨)ગાળ કે અપશબ્દ કહે બેસાડવું (જેમ કે, ખીલી) (૩) લગાવવું; ઠોકવું (જેમ કે, સેટી, ચેપઢાવું અક્રિ“ચાપડવું'નું કર્મણિ ધોલ) બરોબર લાગે તે સચોટ આકરો બોલ કહેવો, જેમ કે, ચોપડી (ચૅ) સ્ત્રી [ = ચાર + પડ?] પુસ્તક. ૦ર વિ૦ કડક વિણ, ગાળ
ચેપડી ખાનારું, ચેપડીમાં દટાઈ રહેતું. ૦ચુંબક વિ૦ ચોપડીચઢાઈ (ચ) સ્ત્રી , –ણ ન૦ જુએ “ચાહું'માં [ને કર્મણિ એમાં મશગુલ રહેનાર.-હું વિન્ચી = ચાર + પડ] ચાર પડવાળું ચિઠાવવું (ચેડા) સક્રિ, ચડાવું અક્રિ. “ચોડવુંનું પ્રેરક | (૨) ન૦ચાર પડવાળી જેટલી (૩) ચેપડી[તિરસ્કારમાં].[ચોપડાં
ડું (ચૅ) વિ. [સર૦ છુિં. દi] પહોળું (૨) ચાર પડવાળું; | ફાડવાં= પડી ખૂબ વાંચવી – ભણવી (વ્યંગ કે તુચ્છકારમાં)] ચેવડું. -હાઈ સ્ત્રી , –ઠાણ ન૦ પહોળાઈ
ચોપડું વિ૦ [જુઓ ચેપડવું] ચીકણું (૨) ચીકણું, લીસું (૩) ડે (ઍ) પં. એક ઉપર એક વસ્તુઓને ખરકલો
[લા.] ખુશામતિયું. [–કરવું = ધી કે ચીકટ ખવરાવવું]