Sarth Gujarati Jodni Kosh

SR No.: 016105
Original Sutra Author: N/A
Author: Gujarat Vidyapith Ahmedabad
Publisher: Gujarat Vidyapith Ahmedabad
Publication Year: 1967
Total Pages: 950
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 28 MB

Page 361

ચોકાવવું]
૩૧૬
[ચેજ
ચકાવું અક્રિક, –વવું સક્રિ. “ચાકવુંનું કર્મણિ ને પ્રેરક =મંતરેલા ચોખા ચવરાવી ગુનેગાર પકડવાને પ્રયોગ કરવો. ચેકિયાત (ઐ) [ચાકી” ઉપરથી ચોકી કરનાર; રખવાળ -ચેઠવા =કપાળે અક્ષત કંકુ ચડવાં (૨) કલ્યાણ ઈચ્છવું. ચોકિયું (ઍ) નવ [વતુ ઉપરથી] ચાર બળદનું ગાડું
–નાખવા, વેરવા= સ્ત્રીએ નાતરું કરવું () ખેળ ભરે; એકી સ્ત્રી, [21. સે. વધવા; સં. વતુ . સર૦ હિં. વળી] સીમંત કરવું.-મૂકવા= આમંત્રણ આપવું-મૂકવા જવું=નેતરું રખેવાળને રહેવાનું સ્થાન; “ગેટ' (૨) રખેવાળી (૩) તપાસ; આપવા જવું –ભેગી ઈયળ = મેટા ભેગું નાનું. (તારા) ચેખા સંભાળ (૪) (જકાત લેવાનું) નામું (૫) જુઓ પિકેટિંગ(૬) એક ખાઉં-બાજું -રાંધું તું મરે! એક ગાળ).] ૦૫ર વિ૦ એક જાતનું ઘરેણું (૭) નાને બાજઠ. [–ઉપર હેવું = ચોકીના કામ ચિખા જેટલું (માપ કે વજનમાં) (ર) [લા.] જરાક. ભાર ઉપર હેવું–કરવી = ચોકીનું કામ કરવું, દેખરેખ રાખવી.-પર વિ૦ એક ચોખાના વજન જેટલું (૨) [લા.] જરાક. ૦વા વિ૦ લઈ જવું = પોલીસ “ગેટે' ફરિયાદ કરવા લઈ જવું. –બાંધવી ચોખા જેટલું (માપમાં). – પં. ચાખાને દાણે = દેવદેવીની દેખરેખના પ્રતીકરૂપ તાવીજ બાંધવું. –ભરવી ચોખા(–-ખા)ઈ સ્ત્રી, જુઓ “ચાખુંમાં [લૂગડું = રખેવાળી કરવી.-રાખવી = ચકી કરવી.]દાર, વાળખું | ચેખાની (ચૅસ્ત્રી [ = ચાર+ખાનું) એક જાતનું ભાતીગર ચેકિયાત; રખેવાળ. ૦દારી સ્ત્રી, રખવાળી. ૦૫હે-હે) ચોખામું વિ૦ [‘ચોખું ઉપરથી] જુઓ ચોખલિયાત; વટાળ j૦ ચેકી અને પહેરે; સખત જાપતો. [ચેકીપહેરામાં મૂકવું, વિનાનું
[– ખુલ્લું - સ્પષ્ટ કરવું રાખવું = સખત જાપતા હેઠળ રાખવું. ચેકીપહેરે રાખ = ખાળવું સકૅ૦ [ચામું ઉપરથી] સાફ કરવું (૨) ચોખું જાપતો રાખ. ચેકીપહેરે મક, ગેડવો = ચકી અને | ચેખિયાત વિ. ચેખડિયાત (?)
[‘ખુંમાં પહેરાને જાપ કરો.] બંધ ૫૦ એક ચિત્રકાવ્ય
ખું( મું) ૦િ-ખાઈ સ્ત્રી૦,૦ચટ વિ૦,૦ફૂલ વિ૦ જુઓ ચકે (ચે) [. ] ચાર ખૂણાવાળી જગા (૨) રાઈ ખૂણ(ણિયું) (ચ) વિ. [ચ = ચાર+ખૂણો] ચાર ખૂણાવાળું કરવા અબોટ કરેલી કે મરનારને સુવાડવા લીપી તૈયાર કરેલી | ચાખૂંટ (ચ) વિ. [સર પ્રા. ૩; હિં. લૂંટ] ચારે દિશાની જગ (૩)[લા.] અલગ કે જુદે – નિરાળ વિભાગ કે જગા. જેમ | મર્યાદામાં આવતું - તમામ (૨) અ૦ ચારે ખૂણાઓમાં – ચારે કે, જમાલભાઈને જુદે . [ચેક પર લેવું, ઉતારવું =
બાજુ મરણ પથારીએ સુવાડવું. એકેથી ઊડવું =મરણની અણીએ ચેખે ૫૦ જુઓ “ચાખામાં પહોંચી સાજા થવું. એકે નાખવું = મરણપથારીએ સુવાડવું. | ચે ખું અ [. aો ] વરછ (૨) ભેળ વગરનું (૩) સાચું;
કે પડવું =મરવાની તૈયારીમાં લેવું. એકે લેવું=જુઓ કે | પ્રમાણિક (૪) ખુલ્લું; પણ (૫) કાપવા જેવું કે બાદ કરવા જેવું નાખવું. જોકે કર = રાઈ કરવાની જગામાં અબોટ કરે બધું જતાં રહેતું ચાખું; નેટ’ (જેમ કે, ખર્ચ,નકે ઈ૦)[-કરવું (૨) મરનારને સુવાડવા ગાયના છાણને હાથ ફેરવી જગા તૈયાર = સાફ કરવું (૨) સ્પષ્ટ કરવું (૩) ગોટાળે કાઢી નાખ (૪) કરવી. ચોકે દે, વાળ = અબોટ દઈએ કરો (૨) ખતમ કરવું. કહેવું = સાફસાફ કહેવું; બેધડક કહેવું. ગોટાળે કરો; કામ બગાડવું.
હાથ, એ માણસ = પ્રમાણિક – ઘાલમેલ ન કરે તે ચક(કો) (ચૅ) . [સં. 15] ચારની સંજ્ઞાવાળું ગંજીફાનું માણસ. ખે હિસાબ = સ્પષ્ટ કે ગોટાળા વિનાને હિસાબ]. ચોક્કસ,૦પણું જુઓ “ચેકસમાં
-ખાઈ સ્ત્રી સ્વચ્છતા; શુદ્ધતા(૨)પ્રામાણિકતા,નિખાલસતા. ચેખ વિ. [સં. વોક્ષ; સે. ] ચખું (૨) સ્ત્રીચેખાઈ – ખાબેલું વિર ચેખું બોલનારું.૦ચટ,ચણકવિબિલકુલ (૩)[લા.] ચોખવટ; નિકાલ. ચાખ સ્ત્રી[‘ચોખ” કિર્ભાવ) ચાખું. ૦૬ લ વિ૦ ફૂલ જેવું – ખૂબ ચેપ્યું ચેખાઈ. ડિ(-લિ)યાત વિ૦ વટાળ વિનાનું. દિ–લિ- ચેગઠ (ચ) સ્ત્રી [ચા = ચાર+ગંઠ (ગાંઠ)] ચારીની આસપાસ થાડા મુંબ૦૧૦ વટાળ બહુ પાળતા હોઈએ એમ બતાવવું બાંધેલી દેરીની ગાંઠ (૨) ચારે છેડે ગાવું તે; લગનની ગાંઠ તે. ડિ(–લિ)યું, હું વિ૦ [સર૦ સે. વો]િ ચખલિયાત ગડે (ચ) પું[સં.વતુર, 21. ૨૩ ઉપરથી]ચારને આંકડે;૪' (૨) શુદ્ધિ કે નીતિને અતિ આગ્રહ રાખનાર. ૦લા(–લિયા)- | ગણું (ઍ) વિ. [સં. ચતુન] ચાર ગણું વેઠા ૫૦બ વરુ અતિ ચખલિયાપણું કે તે દેખાવ. હવટ | ગમ(દમ)(ચૅ) અ[ચા = ચાર ગમ, કે ગરદમ(fá)]. સ્ત્રી, ચેખાઈ, પવિત્રતા (૨) સ્પષ્ટતા (3) [લા.] નિકાલ; ! ચારે દિશામાં; ચોમેર, –માં અ૦ + રોગમ ખુલાસે
[પરગણું ચોગાન (ઍ) ન. [1] ખુલી ગા; મેદાન ચેખલું (ચે ?) ન૦ [ = ચાર+ખળું] ગામડાંને સમુદાય (૨) | ચંગે પુત્ર [તુ. વૂI? હિં. ] ઝબ્બે ચોખંડ (ચ) વિ૦ જુઓ ખંડું (૨) ૫૦ ચોખંડી આકૃતિ (૩) ચોઘડિયાં (ચ) નબ૦૧૦ [ચોઘડિયું પરથી] ચાર ચાર ઘડીને [ = ચાર+ખંડ] ચારે ખંડ (પૃથ્વીના). -હું વિ૦ ચારખણિયું આંતરે વગાડાતાં નગારાં. [-વાગવાં = [લા.] -ની તૈયારી થવી; (૨) ચોરસ (૩) ચાર ખંડવાળું
–નું બનવું નજીક હોવું] ચોખા મુંબ૦૧૦ [ફે. વોવ પરથી] (ડાંગર ભરડીને કઢાતું) ઘડિયું (ઍ) ન. [ચ = ચાર+ઘડી] ચાર ઘડી જેટલો વખત
એક અનાજ. [-ઓરવા = રાંધવા માટે ચેખા આધણમાં | (૨) મુરત. [-જેવું =મુરત મેળવું – નક્કી કરવું] [પટેલ નાખવા.-ભા રહી જવા = ભાતમાં અમુક દાણા કાચા રહી | ચેલે (ઐ) [સર૦ મ. ચૌઘા] ગામડાનો પટેલ (૨) નાતનો જવા. -ચઢાવવા = દેવમૂર્તિની ચાખા વડે પૂજા કરવી (૨) | ચ ન [4.] વહકલ; છાલ
[ જવાળું ખુશામત કરવી (૩) ચેખા મૂકવા; નેતરું દેવું. ચવરાવવા | ચેજ સ્ત્રી (ક.) તર્ક; દલીલ; બુદ્ધિની સૂક્ષ્મતા. -જાળું વિ.