________________
ચંદન].
૨૯૯
[ચા
ચંદન ન૦ [] સુખડનું ઝાડ-લાકડું (૨) સુખડને લેપ (૩) | ઈડા. પ્રભા સ્ત્રી, ચાંદની. બિંદુ ન અનુનાસિક અવાજની ટીલું; તિલક [(ચેખું) ચંદન જેવું = એકદમ ચેખું.] ગિરિ (°) આવી નિશાની. બંબ પંચંદ્રનો ગોળો. મણિ પૃ૦ સ્ત્રી જ્યાં સુખડનાં ઝાડ થાય છે એવો એક પર્વત; મલયાચલ. | જુઓ ચંદ્રકાંત. ૦મંલ(ળ) નવ ચંદ્ર અને તેની આસપાસનું ૦ ૫૦ [સર૦ . ચંદ્રનો] જુઓ ઊડણ. ચૂડી સ્ત્રી, કંડાળું. મુખી વિશ્રી. ચંદ્રના જેવા મુખવાળી (૨) સ્ત્રી [3] નકશીદાર ચડી. ૦હાર ૫૦ [સર૦ ૬િ, સં. ચંદ્રહાર?] | ચંદ્રના પ્રકાશમાં ખીલતાં ફૂલની એક વેલ. મૈલિ ૫૦ (સં.) સ્ત્રીઓનું કોટનું એક ઘરેણું
મહાદેવ. ૦૨૮–લે)ખા સ્ત્રી ચંદ્રની કળા (૨) એક વનસ્પતિ ચંદની સ્ત્રી [. વંઢિળ = ચંદ્રિકા; સર૦ સે. વંઢળી = ચંદ્રની (૩) એક છંદ. વર્ભ પં. એક છંદ. ૦વાર પુંસેમવાર. પત્ની.] ચાંદની (૨) સિં. ચંદ્ર ઉપરથી] ચંદર; છત (૩) [ચંદન” શાલા(–ળા) સ્ત્રી અગાશી. શેખર ૫૦ (સં.) મહાદેવ. ઉપરથી] ચંદન ભરવાની કટોરી (૪) ['ચંદ્ર' ઉપરથી ?] એક વન- હાસ ૫૦ ચચકતી તલવાર (૨) (સં.) રાવણની તલવારનું સ્પતિ-બારમાસી
નામ (૩) એક પૌરાણિક રાજા ચંદરવું સક્રિટ વાત કઢાવી લેવી (૨) છેતરવું
ચંદ્રમા પું. [i] ચં , ચાંદે ચંદર પું[H, ચંદ્ર પરથી; સર૦ હિં, વૈવા, પ્રા. ચંદ્રાવ, | ચંદ્ર- ૦મુખી, મૌલિ, જૈ–લેખ, ૦વર્ભ, વાર, શાલાચંદ્યાય] છતનું રંગબેરંગી કપડું (૨) છત; ચંદની. [-બાંધ= (-ળા), શેખર, ૦હાસ જુઓ ‘ચંદ્રમાં માંડવો બાંધવો (૨) જાહેર કરવું (૩) ફજેતી ઉડાવવી (૪) કીર્તિ | ચંદ્ર(%) પં. [સર૦ હિં. ચંદ્ર; મ. ચંદ્ર (-,-ઢો); મ. ગજાવવી.]
મુંeત ?] એક જાતનો સુગંધીદાર ગંદર; ગંધબિરે ચંદા સ્ત્રી [સં. ચંદ્ર; . ચં] ચંદ્ર (૨) ચંદની; ચાંદરણું. ૦વત ચંદ્રાયન ૫૦ [૪. ચંદ્ર ઉપરથી] એક છંદ [કાવ્યરચના વિ. એ નામની ક્ષત્રિયોની એક પેટા નાતનું (૨) ૫૦ એ નાતનો ચંદ્રાવળ ૫૦ [8. ચંદ્ર ઉપરથી] એક છંદ (૨) એક જાતની માણસ (૩) રાજ્યને મેટો સામંત. ૦વા વિ૦ [+વત (સં.)]. ચંદ્રાવળી સ્ત્રી [સં. ચંદ્ર ઉપરથી] એક જાતનું ગીત ચંદ્રના જેવું--જેટલું (૨) જેની ઉપર ચંદ્રની આકૃતિ કાઢેલી કે ચંદ્રાંગદ ૫૦ [. ચંદ્ર+ai] (સં.) શિવ; મહાદેવ ભરેલી હોય તેવું
ચંદ્રિકા સ્ત્રી [સં.] ચાંદની ચંદાવું અક્રિ. [‘ચાંદું' ઉપરથી] ચાંદું પડવું; કેહવાણ લાગવું ચંદ્રી સ્ત્રીચંદ્ર (૫.) ચંદિર કું[] ચંદ્ર
ચંદ્રસપુંજુઓ ચંદ્રસ ચંદી સ્ત્રી [સર૦ .] ઘોડા કે બળદને અપાતો સૂકે દાણ (૨) | ચંદ્રોદય પું [] ચંદ્રને ઉદય (૨) એક ઔષધિ – દવા [લા.] (લશ્કરનાં વાહનને ચંદી રૂપે) ખંડણી (૩) લાંચરુશવત. | ચંપક ! [i] ચપે. ૦માલા(–ળા) સ્ત્રી એક છંદ.૦વર્ણ વિ૦ [ આપવી = ખાવાની ચંદી મૂકવી (૨) ખંડણી આપવી. | જુઓ ચંપાવણું [[–થવું = નાસી છૂટવું, ચલતી પકડવી.] -ચઢવી = ચંદીને દાણે કે લાંચ મળવી (૨) ખાઈ પીને ઘોડા | ચંપત વિ. [સર હિં; .; સં. ચંપ = જવું] ભાગતું; નાસી છૂટતું. જેવા થવું].
ચંપલ ૫૦; સ્ત્રી ન [સર૦ હિં; મ. વપૂ] ઉપર ખેલ વગરનું ચંદેરી સ્ત્રી, (૨) વિ. [ફે.= એક નગરી. સર૦ હિં. મ.] એ એક પ્રકારનું પગરખું. લાટવું અક્રિ. પગે ચાલતા જવું નામનું એક નાનું ગામ (ગ્વાલિયર રાજ્યમાં) કે ત્યાંનું બનેલું કે ચંપાછ૭ (ઠ,)સ્ત્રી- માગસર (કે ભાદરવા ) સુદ છઠ – એક તહેવાર તેને લગતું (જેમ કે, ચંદેરી શેલું, પાઘડી ઈ કાપડકામ.) ચંપાવણું વે. [ચ +વર્ણ] ચંપાના ફૂલના રંગનું ચંદેલ વિ૦ (૨) ૫૦ [. ચંદ્ર; સર૦ Éિ]ક્ષત્રિની એ નામની | ચંપાવવું સક્રિ. “ચાંપવુંનું પ્રેરક પિટા નાતનું -તેને લગતું કે તેનું માણસ
ચંપાવું અ૦િ “ચાંપવું’નું કર્મણિ (૨) ગંદકીમાં પગ પડવા. ચંદે પું. [સં. ચંદ્ર] ચાંદે (૨) ધાતુના પતરા ઉપર લખેલું બક્ષિસ | [-ચંપાતે પગે= ધીમેથી] [મસળવું – દબાવવું તે નામું (૩) ચહેરે; મુખવટો (૪) ચંદ્રમા જેવો ગોળ આકાર | ચંપી સ્ત્રી. [‘ચાંપવું' ઉપરથી; રે. વંપિમ = આક્રમણ; દબાવ) (પીને ચંદ) (૫) ચાંલ્લો (૬) મહેર; છાપ
ચં સ્ત્રી ; ન [4] ગદ્ય અને પદ્ય બંનેવાળી સાહિત્યકૃતિ ચંદ્ર પું. [] ચાંદે (૨) ઉપગ્રહ (જેમ કે, શનિને અમુક ચંદ્ર | ચંપે –બે)લી સ્ત્રી [જુએ ચમેલી] એક ફૂલવેલ છે.)(૩) છંછું; ટપકું (૪)ચાંલ્લે (૫)એકની સંજ્ઞા.૦ક પંચાંલ્લો | ચંપે પું[. ચંપન; પ્રા. વI] એક ફૂલઝાડ (૨) મેરના પીંછાની ટીલડી (૩) મહેરછાપવાળે સિક્કો, બિલે | ચંબુ પુંસર હિં,મ. વં;.] ભેટવાઘાટનું એક વાસણ (૨) (૪) ચંદ્રના જેવો આકાર. ૦કલા(–ળા) સ્ત્રી ચંદ્રની કળા; | કેજે; ભેટો (૩)વિજ્ઞાનની પ્રગશાળાનું એક પાત્ર; “લાસ્ક' બિંબને સેળભે ભાગ (૨) એક જાતની સાડી (૩) ચંદ્રનું કિરણ | ચંબૂકિય પું. ઊંચા ઘાટને લેટે (૪) અંબેડાનું એક ઘરેણું, ચાક. ૦કાંત પુંએક જાતને મણિ, ચંબૂડી સ્ત્રી, નાને ચંબુ જેના ઉપર ચંદ્રનાં કિરણ પડતાં તેમાંથી પાણી ઝમે છે. કાંતા | ચંબેલી સ્ત્રી, જુઓ ચંપેલી શ્રી. રાત્રી (૨) ચાંદની (૩) પં. એક છંદ, ક્રીયા એક | ચંભે પુંતાપ બંદૂકનો) ભડાકે; તેને ગેળો છૂટો તે છંદ. ગીર વિ. ચંદ્ર જેવું ગોરું–ગૌરવર્ણ. ૦ગ્રહણ ન. ચંદ્રનું ચા (ચા') $; સ્ત્રી. [ચીની વા, રા] એક છેડ (૨) તેનાં ગ્રહણ. ૦ચૂડ–દામણિ) પં. (સં.) શિવ. ૦તિ સ્ત્રી પાનનું પીણું. [-પીવી = (ઘડિયાળ) બંધ રહેવું. ઉદા૦ ઘડિયાળ ચાંદની (૨) એક જાતનું દારૂખાનું. દારા સીબ૦૧૦ [i.] ચા પીએ છે.] ખાનું ન ચાની દુકાન; “હોટેલ'. દાની સ્ત્રી, સત્તાવીસ નક્ષત્ર (તે ચંદ્રની પત્નીઓ મનાય છે). ૦નાડી સ્ત્રી | ચાની કીટલી. ૦૫ાણી નબ૦૧૦ ચા કે ચા સાથે નાસ્તો કે
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org