________________
ધણાંક].
૨૮૦
કે, સારંગી, દિલરૂબા). –ણાંક પં. [ઘર્ષણ + અંક] ઘર્ષણના ઘસાવવું સ૦ કિ. ‘ઘાસવું', ‘ઘસવુંનું પ્રેરક માપને અંક; “કેઈફિશંટ ઓફ કિક્ષન' (૫. વિ.)
ઘસાવું અ૦ “ઘાસવું”, “ઘસવુંનું કર્મણિ (૨) ઘસારો વેઠવો; ઘલાત સ્ત્રી [‘ઘલાવું' ઉપરથી] ઘાલી કે ઘલાઈ જવું તે; નુકસાની; ખર્ચ કે બેટ યા નુકસાનમાં ઊતરવું. [ઘસાઈ જવું= (ખૂબ ખોટ (૨) વસૂલ ન આપવું તે
કામ ઈ૦ થી) ખપી જવું; (શરીરે કે શક્તિ ઈ૦ માં) ઉતરી જવું. ઘલાવું અ૦િ , –વવું સાંકે, “ઘાલવુંનું કર્મણિ ને પ્રેરક ઘસાઈને(જવું) = તદ્દન નજીક કે પાસે થઈને] ઘલોડી સ્ત્રી, એક શાકને વેલ; વિલેડી (૨) જુએ ગોળી. | ઘસિયું વિ૦ [ઘસવું' ઉપરથી] ગાંગડુ નહિં – ભૂકા જેવું (મીઠું) -ડું ન જુઓ ધિલેડું
ઘસિયે પું[‘ઘસવું” ઉપરથી] શેકેલા લોટની એક વાની (૨) થવવું અ૦િ ઘરડવું; ખણવું, જેથી વલુરવું
ઘસવાનું કામ કરનાર માણસ. ઉદા. “અકીક સિ” ઘવડાવવું સક્રેટ “ઘવડવું'નું પ્રેરક (૨) “ઘવાવું'નું પ્રેરક ઘસીટ સ્ત્રી [‘ઘસવું' પરથી; મે, ઘટ] એક સ્વર પરથી બીજા ઘવડા(રા)વું અક્રિ . “ઘવડવું'નું ભાવે (૨) ઘવાયું
સ્વર પર જતાં વચ્ચેનું સ્તર નાદરવરથી પ્રકાશિત કરવું તે(સંગીત) ઘવાવું અક્રિ. [‘ઘાવ' ઉપરથી] ઘાયલ થવું. [ઘવા(રા)વવું | ઘ િયું. [‘ઘસવું' ઉપરથી] ખાવાની એક વાની સક્રિ. (પ્રેરક), ઘવડા(રા)વું અકિં૦ ઘવાવું]
ઘરમર વે. [.] ખૂબ વિનાશક (૨) ખાઉધરું; અકરાંતિયું ઘસઘસ-સાટ અ૦ (રવ૦) ગાઢ રીતે (ઊંઘવું તે)
ઘંઘેલિયું ન [3. ઘંa] નકામું, ખરાબ ઘર - ખેરડું (૨) માથેઘસ૮૫દી સ્ત્રી ખુબ કે ગમે તેમ ઘસડયા કરવું તે (૨) [લા.] | મેઢે-ગોટપેટ ઓઢવું તે; ઘોઘા (૩) [લા.) ધૂળધાણી; વિનાશ નકામી મહેનત-મજૂરી
ઘંટ કું[સં. ઘંટા; 2. ઘંટ] ધાતુની (કાંસાની) ઊંધા પ્યાલાના થસહ-૨)પસ(-૨) અ૦ જુઓ ઘસરપસર
આકારની કે જાડી લોડી જેવી વગાડવાની વસ્તુ; ઝાલર (૨) ઘસડબરે પુત્ર લખ લખ કરવાની મહેનત; ઘસડપટ્ટી
એના પર ગાડેલ કેરો (૩) [લા.] પક્કો-ધૂર્ત; ઉસ્તાદ. ઘસ(૦૨)ડવું સક્રિ. [૩. ઘ; પ્રા. વસ] ઢસરડાતું ખેંચવું (૨) [-ફરો, વાગ= (ઘરમાં) ખાલીખમ હોવું; વપરાઈ જવું લિ.]ઝપાટાબંધ-ગમેતેમ લખવું કે કામ કરવું. [ઘસ(૦૨)ડાવવું (૨) ગરીબાઈ હોવી. -વગા=જાહેર કરવું.] ૦૭ી સ્ત્રી છેક સક્રિ. (પ્રેરક), ઘસ(૦૨)હાવું સ૦િ (કર્મણિ)]
નાને ઘંટ; ટેકરી (૨) [લા.) શુન્ય; કાંઈ નહિ. [-વગાડવી = ઘણી સ્ત્રી, ઘસવું કે ઘસાવું તે
ખાલી કે નવરું નકામું બનીને રઝળવું (૨) પૂરું થાય છે એમ ઘસરકા ૫૦ [‘ઘસડવું' ઉપરથી] ખચકે; કાપો; કે જણાવવું.] ઘસરવું, ઘસરઢાવવું, ઘસરકાવું જુએ “ઘસડવુંમાં [વડા ! ઘંટરવાળ પં. [ઘંટ + રવ(વાળું કે આલય ?)] શિકારીનું વાવ ઘસરડે ૫૦ [‘ઘસરડવુંઉપરથી] ઘસરકે; ઉઝરડો (૨) ઉસરડે; | ઘંટલે પૃ૦ [‘ઘંટી' ઉપરથી] ભરડવાની થળા વિનાની ઘંટી ઘસરપસર અ [‘ઘસરડવું’ પરથી દ્વિવ?સર૦ [f. fઘતરપિસ] | ઘંટા સ્ત્રી [8,] ઘંટ; ધંટડી, કર્ણ ૫૦ (સં.) મહાદેવને એક ઘસડાતું પછડાતું; જેમ તેમ (૨) પરાણે; વેડ લેખે
પ્રિય અનુચર, કાર વિ૦ [+મા+R] ઘંટાના આકારનું. ૦ઘર ઘસવું સત્ર ક્રિ. [4. g૬, પ્રા. ઘ૩] એક વસ્તુને બીજી વસ્તુ | ન૦ [fછું. જાહેર ઉપયોગ માટે રખાતી એક ઘડિયાળનું ઘર; પર દાબીને જોરથી આમ તેમ ખેંચવી (૨) ચળવું; મસળવું. ‘ટાર' પથ ૫૦ રાજમાર્ગ; મુખ્ય રસ્ત. ૦૨વવું. ધંટનો (૩) માંજવું (જેમ કે, વાસણ) (૪) ઘસીને ધાર ચડાવવી કે ઓપ ]. વાત - રણકે. ૦ળી સ્ત્રી [સં. ઘંટી ઘૂઘરીઓની હાર આપ. [ઘસી નાખવું = ભંસી નાખવું (૨) લેખામાં ન લેવું ! ઘંટાયેલ ૫૦ [‘ધટી' ઉપરથી] થાળા વગરની છૂટી ઘંટી (૩) વાપરી કે ખપાવી દેવું; (જેમ કે, શરીર ઘસી નાંખ્યું. ! ઘંટી સ્ત્રી [સં. ઘરટ્ટી] દળવાનું સાધન (હાથનું કે યાંત્રિક). [બંટીએ ઘસીને કાપવું, કાપી નાખવું= હેઠધી કાપી નાખવું (૨) (વાતને) [ બેસવું = દળવા બેસવું (૨) યાંત્રિક ધંટીથી લોટ દળવાનો ધંધે છેક જ ઉડાવી દેવી; ઊલટું જ કરવું. ઘસીને ગૂમડે થાપૂડવું, કર, કે ત્યાં નોકરી કરવી. ઘંટી ચાટવી = ખાવા માટે ફાંફાં
પડવા લાયક હવું=નકામું; કાંઈ ઉપગનું નવું. ઘસીને મારવા; ભુખે મરવું. ઘંટી કંકાવવી = ધંટીના પડને ટાંકણાથી ના પાડવી = સાફ ના પાડવી.] [તકરાર; કજિયે કકરું કરાવવું. –તળે હાથ આવો = સપડામણ - મુશ્કેલીમાં પસાઘસ સ્રી[‘ઘસવું' ઉપરથી] ખૂબ ઘસવું તે (૨) [લા.]. આવવું-ધરાવવી = (કા. ૪) ઘંટી ફેરવવા માંડવી, ઘંટીનું પઠ= ઘસાતું વિ૦ [૧૦ કુછ ‘ઘસાવું'] ઉતારી પાડે એવું; નિંદા કરતું વસમું કામ; પીડા; ભારે બોજે. ઘણી ઘંટીઓને લાટ ખાધો (બલવું) (૨) નુકસાનકારક
હeઘણે અનુભવ હોવો.] ખીલ પું. એક રમત; થસાર(–) j૦ [‘ઘસવું. ઉપરથી] જુઓ ઘસારે. ૦ણ ન હાડિયાડું ડું. ટંકારે ૫૦ ઘંટી ટંકાતી હોય એવો અવાજ ઘસાવું તે; ઘસારો (૨) ઘસાવાથી પડેલી રજ (૩) ઘસાવાથી કરતું પક્ષી - લક્કડેદ (૨) ઘંટી ટાંકવાનો અવાજ, [-કર= લાગતી ખાટ; નુકસાન (8) જુઓ ઘસારવું
ટકટક કર્યા કરવી] [ચાલાક ચાર (૨) ખીસાકાતરુ ઘસારવુંન ઘસીને પીવાનું ઓસડ [=ખર્ચહિસાબમાં લેવું.] | ઘંટીચોર ૫૦ [‘ઘંટીને ચાર કે સં. યિા , બા. fifમ ]. ઘસારાખર્ચન;જુઓ ‘ઘસારે'માં.[-નાંખવું,પાઠવું,મકવું | ઘંટુ ! [4.] હાથીને ઘંટ થસારે j૦ જુઓ ઘસારણ ૧ થી ૩ (૨) ઘસાવાથી થતો અવાજ | પંટુડી ઢ૦ (૫.) ધંટી [ ધંટી મોટી ઘંટી (તુચ્છકારમાં) (જેમ કે, પગન). [-ખા, બેઠક નુકસાન – ખર્ચ વેઠવાં. ઘટે ૫૦ [જુઓ ધંટ] મોટો ઘંટ (૨) એને ટકે (૩) [જુઓ -પહ, પહોંચ, લાગ = ખર્ચ થવું; નુકસાન પહોંચવું] ]. ઘંડ ૫૦ [4.] ભમરો --રાખર્ચ ન૦; j૦ ઘસારા પેટે ગણાતું ખર્ચ; ‘ડેપ્રિશિયેશન'. | ઘા ડું ચોવીસ કાગળનો જથો (૨) [સં. વાત = પ્રહાર; જખમ;
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org