Sarth Gujarati Jodni Kosh

SR No.: 016105
Original Sutra Author: N/A
Author: Gujarat Vidyapith Ahmedabad
Publisher: Gujarat Vidyapith Ahmedabad
Publication Year: 1967
Total Pages: 950
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 28 MB

Page 245

કૂચ
૨૦૦
[કુથલી
સચ સ્ત્રી. [fi] રવાના થવું -મુકામ ઉપાડી ચાલતાં જવું તે (૨) કુટણ નબ૦૧૦ [કટવું' ઉપરથી] કરતી વખતે બોલવાના બેલ; લશ્કરી ઢબની ચાલ (૩) [ā] જુઓ કુચ
રાજિયા (૨) માથાઝીક; કડાકૂટ મુચ સ્ત્રી છુપી વાતનું રહસ્ય (૨)(૦) પુર્નજુઓ ક] ભોટ કુટણી સ્ત્રી. [જુઓ કુણી) અનીતિના કામમાં દલાલું કરનાર કચડી સ્ત્રી [સં. ઉર્વ, બા. ૩] નાને કચડે; જાડા વાળની કે કૂટણખાનું ચલાવનાર સ્ત્રી –ણું ન૦ ભડવાઈ.– પંકુટણીનું પછી. – પં. વાસણને અંદરથી માંજવાને એક છેડે કચા- | કામ કરનાર આદમી
[(૩) જુઓ ‘કુટણી'માં વાળો લાકડાને કકડે (૨) ઘોળવા માટે બનાવેલે ભાંડી કે | કૂટણું ન [કટવું પરથી] મરણ પાછળ કૂટવું તે (૨) તે પ્રસંગ મુંજના રેસાને ઝુડે – સાવરણે (૩) વણાટમાં પવાયત વખતે | કૂટણે પૃ૦ જુઓ “કુટણીમાં વપરાતું એક સાધન (૪) [જુઓ કચ = ]ભટ.[ઘસો | કૂટ-૦નીતિ, પ્રશ્ન, યુદ્ધ, ધી, લિપિ જુઓ ‘કટ[૪.]'માં = વાસણ માંજવા અંદર કચડાથી ઘસવું.-કેર , માર = | કુટવું સક્રિ. [સં. ] મારવું, ઠેકવું; ટીચવું (૨) ખાંડવું (૩) કચડા વડે કામ કરવું (જેમકે, વણાટમાં પવાયત ઉપર; ઘેળવા | મૂએલાની પાછળ છાતી પીટવી.કૂિટ પાંચશેરી = કર માથાફેડ માટે)].
(૨) કેયડે, ઉખાણું]. કુચ j૦ [1] મહેલ્લો; ગલી
ફૂટ-૦સમીકરણ, સ્થ [i] જુએ “કુટ’ [.]માં ઉચાપાણી વિ૦ (૨) નબ૦૧૦ જુએ “કૂચી[i.]માં
કુટાકૂટ સ્ત્રી. [કૂટવું] ઠેકાઠેક (૨) મૂએલા પાછળ ખૂબ કૂટવું ચી સ્ત્રી, – [.] પું, જુઓ કુહ
કુટિયું નન્કૂટવું]માર; ઠેક(૨)બાજરીને ખાંડીને કરેલી એક વાની. કુચી સ્ત્રી [સં.] કચડી. – પં. [સં.ર્વ, . વુન્ન ઉપરથી] | [–કરવું, કાઢવું, કરી કે કાઢી નાંખવું = ખૂબ ઠેકવું, પીટવું] કચરાવાથી અથવા ચવાવાથી જેના રેસેરેસા જુદા થઈ ગયા હોય | કુટી સ્ત્રી સેકટી; કુકરી. [-ખાવી, મારવી=બાજીમાં સેકીને એવી વસ્તુ (૨) જુઓ કચડે ૧,૨ (૩) પ્રવાહીની નીચે કરેલો | પકડી પાડી તેને રમતમાંથી બાતલ કાઢવી. –ચારવી = કૂટીની કચર અથવા અણઓગળેલી કુચા જેવી વસ્તુ (૪)[લા. વારં- રમતમાં ચાલ ચાલવી. બેસવી = બાજીમાં રમવાને માટે પ્રવેશ વાર કહેવાયેલી - સત્વહીન થઈ ગયેલી વાત (૫) પૂરી સમજી | મળો (પ બેસવાથી).]. વિચારી લીધેલી વસ્તુ (૬) [જુઓ કૂચ = છુપી વાત] નિંદા. | કુટો ! [‘કુટવું' ઉપરથી] કચરાયેલું - ખંડાયેલું હોય તે; ભંગાર; [-કર=[લા.]એકની એક વાત કર્યા કરવી.-કા = સ ભૂકે (૨) માર; ઠેક. [ કરે, -કાઠ, -વાળો ] કાઢી નાખવી. -વાળ = (બેલવામાં) લોચા વાળવા; સ્પષ્ટ ન કુઠન [સં. ર, પ્રા.] કપટ; ઠગાઈ (૨) વાં; વચ. ૦કપટ બોલાવું.-ચાપાણી વિ. કૂચા અને પાણી જેવું; એકરસ નહિ નવ દગોફટકે; છલપ્રપંચ. કાપડ વેવ વાંધાવચકા પાડનારું. થયેલું એવું(૨)નબવકૂચા અને પાણી (૩[લા.] સત્વહીન -દિયું વિટ કૂડકપટવાળું. - વિ૦ કુંડવાળું; કપટી (૨) વાંકું નકામી થયેલી વસ્તુઓ
(૩) નવ વાંધાવચકે (.ખાસકરીને દેવીને કે માતાને પડે તે). મુજડે રૂં. [‘ક’ ઉપરથી] માટીનાં વાસણ વેચનારે
[-૫૦વું = દેવ દેવીનો અપરાધ થવો; તેવું કામ થવું.] સુજન ન. [સં.] કજવું તે; મધુર ગાન
કુહવું અક્રિ. [જુઓ કુડ] ચિડાવું; કઢવું; છંછેડાયું જવું અ૦ ક્રિ. [4. કૂન ]મધુર શબ્દ કર; મધુર ગાવું કુહાપાડ, કૂદિયું, કૂડું જુઓ ‘કુડ’માં જિત ન [i.] જુઓ કૂજન (૨) વિ૦ જેલું
કુણપ, કૂણાશ સ્ત્રી જુએ “
કૂમાં ( પું[૧.] ભેટ; ચંબુ
કુણી (કુ') સ્ત્રી [રે. હળી, હિં. ની] (ચ.) જુઓ કોણ હટ વિ[ā] ન સમજાય કે ન વંચાય એવું કઠણ; અઘરું (૨). કૂણું વિ૦ [જુઓ કેળું] કુમળું. -૫ –ણાશ સ્ત્રી કુણાપણું. ભેદ અથવા ગૂંચવણભર્યું અટપટું (૩) જૂઠું, કૂડભર્યું; પેચીલું | શેર વિ૦ કુણું (પ.) (લાલિત્યવાચક). (૪) (સંગીતમાં) સંપૂર્ણ કે અસંપૂર્ણ મૂચ્છનાને ઊલટી રીતે લેવાથી | કૂત(–દ)કું ૧૦ [તર્ક રહ્યું] કુતકું; ડફણું બધું; દંડક થતું (તાન)(૫) પું;૧૦ કુડ; ઠગાઈ છેતરપિંડી (૬) પર્વતની ટોચ; | કુતરખરિયું ન૦ (કુતરાં મારી ખાનારું) એક હિંઅ પશુ શિખર જેમ કે, ચિત્રકૂટ (૭) ઢગલો (૮) ન સમજાય એવું જે કુતરી સ્ત્રી એક વનસ્પતિ (૨) એની ચમરી (૩) જુઓ ‘કુતરુંમાં કાંઈ હોય તે (રહસ્ય, કેયડો ઈત્યાદિ). ૦જ્ઞાની વિ૦ કપટી કૂતરું ન૦ [નં. ૩+, , ૩]એક પશુ; શ્વાન. કૂિતરા જેવું = (૨) દંભી. નીતિ સ્ત્રીકપટી નીતિ; દાવપેચવાળી નીતિરીતિ. ભટકતું (૨) ભસતું ને કરડકણું, –નું મોં બિલાડીએ ચાટવું =
પ્રશ્ન પું૦ ફૂટ એવો પ્રશ્ન; કેયડે, યુદ્ધ ન૦ જઠથી લડાતું જે જેસે મિલા તૈસા'ના અર્થમાં. -ને નાખવું =[લા.]ફેગટ -અધર્મે યુદ્ધ કપટયુદ્ધ. યેાધી વિ૦ કુટયુદ્ધ લડનાર. લિપિ | ગુમાવવું, –ને મેતે મરવું = બુરે હાલે મરવું.–ની ઊંઘ = ઝટ ચી ન વંચાય સમજાય એવી લિપિ. સમીકરણ ન. ‘ઈન્ડિટ- જાગી જવાય તેવી ઊંઘ. –રાં બિલાડાં જેવું =સાથે ઊભા રથે ક્રિકેટ ઈકવેશન.” ૦સ્થ વિ. ટોચ પર – ઊંચામાં ઊંચા સ્થળે ન બને તેવું(૨)નિરાંત વિનાનું, રઘવાયું.(જીવન) કૂતરું કામ કરે છે ઊભેલું (૨) શ્રેષ્ઠ (૩) સર્વકાળે એકરૂપે રહેનારું, અચળ (૪) પું = અપશુકન થાય છે કૂતરું કાન ફફડાવે તે).]રાને કાન પું, આત્મા, પરમાત્મા
-રાની ટોપી સ્ત્રી, ઉકરડા અથવા ભીની જગામાં થતી એક રસ્ટ સી. [જુએ કટવું] કૂટવું તે (૨) કડાકૂટ(પ્રાયઃ બીજા નામ છત્રાકાર વનસ્પતિ, શિલીંબ. –રી સ્ત્રી એની માદા – પં. જેડે, જેમ કે, માથાકુટ, ડાચાટ) (૩) ભંગાર
એને નર ટકાની વિ૦ જુએ “કૂટમાં
કૂથ વિ૦ (કા.) સુંદર; નાજુક કુટણખાનું ન [કૂટણું ખાનું] વેશ્યાગ્રહ
કૂથલી સ્ત્રી [સં. કુલ્લ પરથી] નિંદા; બેટી ચકચાર