________________
કિંત]
૧૯૯
[ગલે
કુંત પું[સં.] ભાલો (૨) જીવડું
(૦નું)પાઠું ન૦ એ વનસ્પતિને બરછી જેવો શેગે -શણગે. કુંતલ પું[સં.] માથાના વાળ; જુલકું; લટ (૨) હળ
(આમાંથી એળિયો બને છે.). કુંતા સ્ત્રી[હિં.સં. ત](સં.) કુંતી,પાંડુરાજાની સ્ત્રી પાંડવોની માતા કુંવારકા (૨) સ્ત્રી [સં. કુમારિકા] કુંવારી કન્યા (૨) સમુદ્રને • કુંતી સ્ત્રી [સં.] (સં.) કુંતા. ભેજવું. (સં.) કુંતીને પાલક મળતી ન હોય એવી નદી.[-ગ્રહ ઉતારવા કન્યાને પરણાવવાની પિતા. ૦સુત (સં.) કુંતીને પુત્ર – પાંડવ
જવાબદારી અદા કરવી.] [બાળકને અપાતું ભોજન કુંદ વિ. [1.] તેજ વગરનું; બેઠું
કુંવારડું ન [સં. કુમાર ઉપરથી] નાના બાળકના મરણ પાછળ કુંદ પુનઃ [.] એક જાતનો મેગરો કે એનું ફૂલ
કુંવારી વિ૦ સ્ત્રી, જુઓ “કુંવારુંમાં. [-ને સે વર કે સે ઘર કંદ વિન્મ.]ઠાંસાઈ–ભરાઈ ગયેલું; રંધાયેલું(૨)તેવો અવાજ કરતું = કુંવારી છોકરી માટે મુરતિયા અનેક હોય.] કુંદન ન. શુદ્ધ સોનું
કુંવા વિ. [સં. માર] નહિ પરણેલું. -રી વિ. સ્ત્રી [સં. કુંદી સ્ત્રી [હિં.] ધોયેલાં કપડાંને પીને સફાઈદાર કરવાનું એક કુમારી] અપરિણીત (કન્યા) (૨) સમુદ્રને નહિ મળતી (નદી) ઓજારલાકડાની મગરી (૨)ધોયેલાં કપડાંને સફાઈદાર કરવાની | કુઈ સ્ત્રી [સં. પી, પ્રા. શા] નાનો કુવો ક્રિયા (૩) ટીપવું – મારવું તે. [–કરવી = ધોયેલાં કપડાંને સફાઈ- કૂક ન(૨૦)કુકડીક(૨) એંજિનની સિસોટીને અવાજ. ગાડી દાર કરવાં (૨Tલા.]ધમધમાવવું, ટીપવું.] ગ(–ગાર પં. કુંદી | સ્ત્રીઆગગાડી (બાળભાષા) [સોગન ખાવા તે; જૂઠાણું કરનારે. પાક છું. માર; ઠાક. [-આપ = ખૂબ ઠોકવું, | કુકટ ન [તું. ગુરૂટી, . ગુરૂમ] દંભ, ઢેગ. ૦૬મન જૂઠા મારવું. –ખા = માર મળવો].
કૂકપડું ન૦ કુકડવેલનું ફળ; કૂકડવેલું કુંદુ(૬)ર પું[સં.] એક જાતને ગુંદર (ધૂપ તરીકે વપરાતે ) | કઠભાગે અઅઅર્ધ – બરાબર સરખે ભાગે કુંદું ન૦ કુંદો (જરા તુચ્છકારમાં)
કુકઠવેલ સ્ત્રી, લો ડું [હિં. દવે; બા. લુવર ] એક વેલ. કંદૂરj૦ જુઓ કુંદુર
-લું ન૦ કુકડપાડું કુંદો [1] દંડૂકે; (૨)લાકડી અથવા બંદૂકનો જોડે છેડે કૂકઠાં ન બ૦ ૧૦ [સં. યુટ, પ્ર. કુર્ત૮મરઘાં બતકાં વગેરે કુંભ પું[સં.] ઘડે (૨) હાથીના માથા ઉપર બે બાજુ ઊપસી | કુકડી સ્ત્રી[સં. રી; બાલુડી]મરધી.[–નું મોં ઢેલે રાજી=
આવેલે ભાગ; ગંડસ્થલ (૩) એક રાશિ (૪)ચંદ શેરનું એક નાના માણસને છેડેથી સંતોષ થાય.] વજન – માપ. [મૂકો = ઘરમાં વાસ કરતી વખતે પ્રથમ ઘડે | કૂકડીકૂક અ૦ (રવ૦) સંતાકુકડીની રમતમાં કરાતો અવાજ નાળિયેર મૂકવાં.] કર્ણ પું(સં.) રાવણને ભાઈ (૨) [લા.] | કુકડે(–)કુક ન૦ (રવ૦) કુકરેક; કુકડાના બોલવાનો શબ્દ તેના જેવો ઊંઘણશી માણસ. [૦ની ઊંઘ = લાંબી ને ભારે ગાઢ | કૂકડે ૫૦ [. સુકુટ] મરો. [-બેલ = સવાર થવું.] (છ મહિનાની) ઊંધ.] કાર પુંકુંભાર, ૦મેળે ડું મોટો મેળો | કુકર ૫૦ [4. ] કુતરો (૨) [૬] રાંધવાનું એક ખાસ પાત્ર. (૨) દર બાર વરસે ભરાતે એક હિંદુ મેળે. સ્થલ(–ળ) નવ [-મૂકો =કૂકરમાં રાંધવાનું ચૂલા પર મૂકવું; કૂકર ચૂલા પર જુઓ કુંભ (૨)
[પ્રાણાયામનો એક પ્રકાર | ચડાવ.] કુંભક પું. [સં.] પ્રાણાયામ કરતાં શ્વાસ લઈને રૂંધી રાખવો તે; | કુકરી સ્ત્રી [સં. h] નાને મૂકે; રમવાની કાંકરી [શસ્ત્ર કુંભ- ૦કર્ણ, કાર, મેળે, સ્થલ(ળ) જુએ “કુંભ'માં | કુકરી સ્ત્રી, હળમાં મારેલી ફાચર (૨) ગુરખાઓનું એક છરા જેવું કુંભાથળ ન જુઓ કુંભસ્થળ (કા.)
કૂકરેલૂક ન૦ જુઓ કકડેક કુકરેક કુંભાર (૧) પું. [સં. કુમાર; પ્રા.] માટીનાં વાસણ ઘડનાર એક | કુકર છું[સં. દ = ગળે ઉપરથી ] હેડિયે જ્ઞાતિનો માણસ (૨) [લા.] અણધડ અથવા મુખે માણસ....કામ | કુકવા ૫૦ બ૦ ૧૦ + આનાકાનીના અવાજે ન કુંભારનું માટીકામ. ૦ણ સ્ત્રી કુંભારની સ્ત્રી, ૦વાડે | કુ j૦ (રવ૦) મરનારને નામે પુરુષ શિષ્ટાચાર ખાતર રહે તે કુંભારો રહેતા હોય તે વાસ. –રિયું વિ૦ કુંભારનું; કુંભારના [–કર = મરનાર પાછળ રડવું (૨) [લા.] અવસરે ખર્ચ કરવા જેવું (૨) માટીનું બનાવેલું; પઢેરી (૩) ખરાબ; કદરૂપું
આનાકાની કરવી] કુંભિય ૫૦ જુઓ “કુંભી'માં
કુકસ ન [ફે. ગુK~)] જુઓ કુશકા કુંભી સ્ત્રી [સં. મ] કંભી; થાંભલા નીચેની પથ્થર અથવા | સૂકી સ્ત્રી, નાને કે લાકડાની બેસણી (૨) મકાનનો થાંભલો (૩) ચાર વર્ષે ભરાતો | કુકે ન૦ કુતરું (બાળભાષા)
[કાંકરે નાને કુંભમેળો. –ભિયે ૫૦ જુઓ કંભિક કુકે પું- [જુ કરી] ઠીકરીને ગોળ કકડે (૨) પથ્થરનો ગોળ કુંભી સ્ત્રી. [ā] ના કુંભ - ઘડે (૨) નાનું કુલું (મશાલમાં કુખ સ્ત્રી[સં. સુક્ષ, ગ્રા. યુ]િ પેટનું પડખું (૨) [લા.] પેટ; તેલ પૂરવા માટે). ૦૫ક ૫૦ એક નરક (સં.) (૨) માર; ઠેક ગર્ભાશય (૩) સંતાન. [-ફાટવી =સંતતિ થવી. માંઢવી = કુંભ, ૦, ૦રાણે પં(સં.) ચિતોડને એક રાણે
સ્ત્રીને પ્રથમ ગર્ભ રહે. –રહેવી =ગર્ભ રહે. –લાજવી = કુંવર પું[સં. કુમાર] કુંવારે છોકરે (૨) રાજકુમાર (૩) પુત્ર; માને એબ લાગવી. એ આંગળી કરવી = કેખમાં ગલીપચી લાડકો પુત્ર. ૦૫છેડે (કા.) રાજકુટુંબમાં સંતાન જન્મે તે કરવી. કુખે હામ દે=સંતતિન થાય તેમ કરવું. નિચાવવી પ્રસંગે રાજ્યને અપાતી ભેટ.-રી સ્ત્રી [સં. મારી; બા. મરી] = મહા દુઃખ વેઠવું] -નખ ૫૦ સ્ત્રીઓના કબજાને મુખ
વારી કન્યા (૨) રાજકુમારી (૩) દીકરી; લાડકી દીકરી ઢાંકતો ભાગ કુંવાર સ્ત્રી (ઉં. કુમારી પ્રા. કુંકારો] એક વનસ્પતિ – ઐાષધિ. | કુલ ૫૦+ જુઓ કાગળો
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org