Sarth Gujarati Jodni Kosh

SR No.: 016105
Original Sutra Author: N/A
Author: Gujarat Vidyapith Ahmedabad
Publisher: Gujarat Vidyapith Ahmedabad
Publication Year: 1967
Total Pages: 950
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 28 MB

Page 162

ઉમરખ]
[ઉલં(લં)ઘાવવું
ઉમરખ પું; સ્ત્રી. અભરખે; અભિલાષ; હોંશ [ઝાડ; ઊમરે | ઉર(–)જ ૫૦; ન૦ જુઓ ‘ઉરમાં ઉમરડું ન [સં. ટુંવર, .૩વર) ઉમરડાનું ફળ. – પં. એક ઉરઝાવવું સક્રિટ “ઊરઝાવું', “ઊરઝવું'નું પ્રેરક ઉમરાવ પં. ૩મKI] અમીર; શ્રીમંત.૦જાદી સ્ત્રીમ. નાત] ઉરણિયું વિ૦ કિં. રૂદ્ +*ળ] ઋણ વિનાનું ઋણમુક્ત ઉમરાવની પુત્રી. હજાદો પુત્ર ઉમરાવને પુત્ર. ૦શાહી સ્ત્રી, ઉરદુ સ્ત્રી, જુઓ ઉર્દૂ અમીરવર્ગ જેમાં પ્રભુત્વ ધરાવતો હોય એવું ‘ફડલ') સમાજતંત્ર ઉરફે અ૦ બીજે નામે; કિંવા; ઉર્ફે ઉમલાવવું સક્રિ. “ઊમલવું નું પ્રેરક
ઉરમંડલ(–ળ), ઉરમાળ, ઉરરાગ જુઓ “ઉરમાં ઉમલેટિયા ૫૦ બ૦ ૧૦ ચિંટલા (૨) કૂખમાં ગલી કરવી તે ઉરવર ન૦ (૫) કમળનું બીજ; કમળકાકડી ઉમળકે ૫૦ [‘ઊમલવું' પરથી ?] વહાલ– હેતને ઊભરે. ઉરવહલી સ્ત્રી [i] જુઓ ‘ઉરમાં
[ જમણ [આણ, લાલ = હેત કે ભાવ પિતામાં પેદા કરો. ઉરસ પં. ઓલિયાની મરણતિથિને ઉસવ; એરસ (૨) લગ્નનું -આવ = હેત થવું; ભાવ પેદા થવો.].
ઉરસ્ત્ર, -બ્રાણ ન. [૪], ઉર(-૨)સ્થલ(ળ) ન૦ [i], ઉમંગ ૫૦ [સર૦ fહં.] ઉત્સાહ; હોંશ (૨) આનંદ, હર્ષ(૩) ખુશી; ઉરહાર ૫૦ જુઓ ‘ઉરમાં [(૨) (કા.) શ્વાસભેરફ પૂરપાટ ઈચ્છા. ૦૬ અક્રિ. [fહું. ૩માના] ઉમંગમાં આવવું. –ગાવવું | Gરાઉર, –ની અ[‘ઉર' પરથી ? સર૦ મ.] ઉર સાથે ઉર ચાંપીને સક્રિટ પ્રેરક),–ગાવું અ૦િ (ભાવે).-ગી વિ૦ ઉમંગવાળું ઉરાઉરી સ્ત્રી + હરીફાઈ (૨) જુઓ ઉરાઉર ઉમા સ્ત્રી [સં.] (સં.) પાર્વતી. ૦ધવ, પતિ–મેશ પં. (સં.) | ઉરાડવું સક્રિટ [જુઓ ઊડવું] ‘ઊડવું નું પ્રેરક; જુઓ ઉડાડવું. શંકર; મહાદેવ. ૦મહેશ્વર નબ૦૧૦ ઉમા અને મહેશ્વર (૨) | [ઉરાઠાવવું સક્રિટ ઉડાડાવવું. ઉરાડાવું અવાકે (કર્મણ)] મરી ગયેલાંની પાછળ પરણેલાં જોડાને અપાતું દાન. ૦મહેશ્વરી | ઉરાંગઉટાંગ ૫૦ [છું. મોરેના-૩ ન મૂળ મલય] ઊભે ચાલી શકે વિ૦ બેરંગી; ગંગાજમની
[ખેરિયું તે એક જાતને વાંદરો ઉમા (—ડિયું) ન૦, – પં. [૩.૩મા]િ જુઓ ઉબાડિયું; | ઉરિયાલ ન એક જાતનું ઘેટું ઉમાર્ગ-રગ ૫૦ જુએ ઉન્માર્ગ
ઉર વિ૦ [] વિશાળ (૨) મેટું (૩) ઊંચું (૪) ઉમદા; કીમતી. ઉમાલી વિ. ઉદાર; છૂટે હાથે ખરચનારું (માણસ) (૨) ઉમંગી ૦ચક્ષા વિ. સ્ત્રી વિશાળ ચક્ષુવાળી ઉમાસી વિ. ઉદાર (૨) હોંશીલું
[પતિ; મહાદેવ | ઉરૂબરૂ અ૦ + જુએ રૂબરૂ; સન્મુખ ઉમિયા સ્ત્રી (સં.) જુઓ ઉમા. ૦ધીશ, વર ૫૦ (સં.) ઉમા- | ઉરેફ-બંડી સ્ત્રી [.કરેવ = ત્રાંસું] વણાટની રેખાથી ત્રાંસુ વેતઉમેદ સ્ત્રી [.] આશા (૨) ઈરછા; અભિલાષા. ૦વાર વિ૦ | રીતે કરાતા એક પ્રકારના સીવણવાળી બંડી [(સર્પાદિ) ઉમેદ રાખનારું (૨) ૫૦ નેકરી માટે અરજદાર અથવા નવું કામ | ઉગામી વિ. [ā] પેટે ચાલતું (૨) ન૦ પેટે ચાલતું પ્રાણી શીખનાર આદમી. ૦વારી સ્ત્રીઉમેદવારણું
ઉપગ્રહ, ઉઘાત . [4] છાતીને એક રોગ ઉમેરવું સક્રિટ હોય તેમાં બીજું મૂકવું, નાંખવું, રેડવું, વધારવું | ઉરેજ પું; ન [.] જુઓ ઉરજ (‘ઉરમાં) (૨) મેળવવું, ભેગું કરવું (૩) ઉશ્કેરવું. –ણ ન જુઓ ઉમેરણ | ઉદેશ ૫૦ [i] પેટની ઉપરના ખાડાનો ભાગ (૨) અખળામણ, –ણી સ્ત્રી, ઉમેરવું તે; વધારો (૨) [લા.] | ઉરેનલ ! [4] ઉરેદેશ આગળના શરીરની નળી વધારીને કહેવું – ઉશ્કેરવું તે.[ઉમેરાવવું સક્રિ (પ્રેરક). ઉમેરાવું ઉભાગ ૫૦ [.] ઉદેશ અ૦િ (કર્મણિ).]
ઉોવંશ ૫૦ [૪] છાતીનો ભાગ ઉમેરે ૫૦ ઉમેરવું કે ઉમેરેલું તે; વધારે (૨) મેળવણી; ભેળવવું તે | ઉસ્થિ ન સિં. છાતીનું હાડકું ઉમેશ પં. [સં.] (સં.) ઉમાપતિ; શંકર
ઉણું ન [સં.] જુઓ ઊર્ણ. નાભ ૫૦ કરોળિયો ઉમેળવું અદ્દેિ આમળીને મૂળમાંથી ઉખેડી નાખવું. [ઉમેળાવવું | ઉ સ્ત્રી [] હિંદની એક ભાષા કે તેની (ફારસી) લિપિ સક્રિ (પ્રેરક). ઉમેળાવું અ&િ૦ (ભાવ)]
ઉર્ફ-ફે) અ૦ [..] ઉરકે ઉર ન૦ લિ.] હૃદય (૨) છાતી (૩) [લા] ધ્યાન; લક્ષ. [ઉરની | ઉર્વશી સ્ત્રી [ā] (સં.) સ્વર્ગની એક અસર લાગણું = ખરા મનને ભાવ.ઉર આણવું, ઉરે ધરવું = ધ્યાનમાં | ઉર્વારુ સ્ત્રી [સં.] એક જાતની કાકડી લેવું. ઉર ભરાઈ આવવું = હૃદયમાં ખૂબ લાગણી થવી; ભાવ- | ઉવી સ્ત્રી [સં] પૃથ્વી (૨) જમીન ભીનું થઈ જવું.]. ૦૪-રેજ ૫૦; નવ સ્તન (૨)[સં.] કામદેવ. ઉર્સ ન૦ મિ.] જુઓ ઉરસ મંઠલ(–ળ) ન૦ છાતીને ભાગ(૨) સ્તનમંડળ. ૦માળ સ્ત્રી| ઉલગુલાંટ સ્ત્રી [સં. હર્ +ગુઢાં] ગુલાંટ, અવળી ગુલાંટ છાતી સુધી ઝુલે એવો હાર. ૦રાગ ૫૦ હૃદયને રાગ; પ્રેમ. ઉલઝણ-ન સ્ત્રી[હિં.] ગુંચવાડે; કોયડો (૨) ચિંતા; મંઝવણ વલ્લી સ્ત્રી, દંટીથી છાતી તરફ જતી વેલ જેવી સુવાંટી (૨) ઉલટાણી સ્ત્રી, ચામડિયાનું એક ઓજાર પેટ ઉપર વાટા પડે છે તે; ત્રિવલી. સ્ત્ર, સ્ત્રાણ ન૦ છાતીનું ઉલટાવવું સક્રિ. ‘ઊલટવું'નું પ્રેરક બખ્તર. (ર)સ્થલ(ળ) ન૦ છાતીને ભાગ. ૦હાર ૫૦ ઉલ(લે)માં ૫૦ [..] ઇસ્લામી પંડિત -શાસ્ત્રી જુઓ ઉરમાળ
ઉલસાવવું સક્રિ. ‘ઊલસવું’નું પ્રેરક ઉરગ પું; નસં.] પેટે ચાલે તે – સાપ. ૦૫તિ ૫૦ શેષનાગ. | ઉલળાવવું (લ) સક્રિ. ઊલળવું'નું પ્રેરક oભૂષણ, વિશાલી ડું(સં.) શિવ, લતા સ્ત્રી નાગરવેલ. | ઉલં–લંઘવું સક્રિ. [સં. ૩ઢંઘ]ઓળંગવું; ઉપર થઈને જવું; -ગાદ ૫૦ [i.] (સં.) ગરુડ
પાર કરવું (૨) અનાદર કરવો.[ઉલં(લં)ઘાવું અક્રિ૦,–વવું