Sarth Gujarati Jodni Kosh

SR No.: 016105
Original Sutra Author: N/A
Author: Gujarat Vidyapith Ahmedabad
Publisher: Gujarat Vidyapith Ahmedabad
Publication Year: 1967
Total Pages: 950
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 28 MB

Page 157

ઉપદ્રવકર]
૧૧૨
[ઉપયુક્તતાવાદ
(૪) સંકટ; આપદા. ૦કર, ૦કારક વિ૦ ઉપદ્રવ કરનારું. -વી | (૩) ચે; સુસંગત (૪) સાબિત - સિદ્ધ થયેલું વિ૦ ઉપદ્રવકારક
ઉ૫પરિણામ ન [સં.] ગૌણ પરિણામ ઉપદ્રષ્ટા ૫૦ [સં.] દ્રા; સાક્ષી; જેનાર
ઉપપંથ !૦ [ઉપ + પંથી સંપ્રદાયને ફાટે (૨) ના માર્ગ કેડી ઉપદ્વીપ પું[4] ના બેટ લેઇડ” (૨.વિ) ઉ૫પાતક ન૦ [૩] ગૌણ પાપ
[હોવું કે કરવું તે ઉપધાતુ સ્ત્રી [.] હલકી - ગૌણ ધાતુ (૨) મિશ્ર ધાતુ; મેટ- ઉપપાદક ૦િ [8] ઉપપન્ન કરનારું. ૦––ન ન૦ ઉપપન ઉપધાન ન. [૪] ઓશીકું; તકિયે
ઉ૫પુર ૧૦ [.] ઉપનગર; પરું ઉપધાન્ય ન [.] ખડધાન; હલકી જાતનું અનાજ
ઉ૫પુરાણ ન૦ [i.] મુખ્ય નહિ એવું-ગૌણ પુરાણ ઉપધારણ સ્ત્રી [સં.] ચિત્તને એકાગ્ર કરવાનો એક પ્રકાર ઉપપ્રદાન ન [સં.] ભેટ; નજરાણું (૨) લાંચ ઉપમાનીય પં. [૪] સંસ્કૃત વ્યાકરણ અને વર્ણમાળામાં ૫ | ઉપપ્રમુખ પંસં.1 મદદનીશ પ્રમુખ અને જૂની પૂર્વે આવતો મહાપ્રાણ વિસર્ગ
ઉપપ્રશ્ન પું; ન [i] પ્રશ્ન પરથી નીકળતે પ્રશ્ન (૨) ગૌણ પ્રશ્ન ઉપનક્ષત્ર ન [.] સત્તાવીસ મુખ્ય નક્ષત્ર સિવાયનું કોઈ પણ ઉ૫પ્લવ છું[સં.] સંકટ; આફત; ઉત્પાત (૨) જુલમ; પીડા ગૌણ નક્ષત્ર (એ કુલ ૭૨૯ કહેવાય છે.)
(૩) ગ્રહણ કરવું તે (૪) [સં.) રાહુ. ૦કારક વિ૦ ઉપગ્લવ કરે ઉપનગર ન [સં.] મુખ્ય નગરનું પરું; “સબર્ગ
એવું. –વી વિ૦ ઉપગ્લવવાળું
[પ્રેડટ’ ઉપનય ! [4] ઉપનયન (૨) ન્યાયનાં વંચાવયવ વાકયોમાંનું | ઉપફળ ન૦ પેટા ફળ; ગૌણ રૂપમાં થતું ફળ કે ઉત્પન્ન; “બાયચેથું –જેમાં સાગથી (વનિ) વ્યાપેલું સાધન (ધૂમ) પક્ષ (પર્વત) ઉપબઈણ ન [i] ઓશીકું (૨) ભેટવું તે; આલિંગન ઉપર છે એમ બતાવવામાં આવે છે. વન ન જઈ દેવું તે; | ઉપબાહુ [4] કોણીથી નીચેનો હાથ તેને સંસ્કાર (૨) જનોઈ
ઉપબંહણ ન૦ [8] વધારે ; વધારવું તે ઉપનામ ન [સં.] બીજું નામ (લાડ, અડક, મકરી વગેરેનું) ઉપભાષા સ્ત્રી ]િ મુખ્ય ભાષાને ગૌણ ભેદ; બેલી ઉપનાયક ! [8] વાર્તા, નાટકાદિમાં મુખ્ય નાયક પછીનું બીજું ! ઉપલેક્તા ૫૦ [] ઉપભોગ કરનાર (૨) માલિક (૩) વારસ પાત્ર (૨) ઉપપતિ; યાર
ઉપગ કું. [4] ભગવટે (૨) અનુભવ; લહાવો (૩) માણવુંઉપનાયિકા સ્ત્રી [.] મુખ્ય સ્ત્રીપાત્ર પછીનું બીજું પાત્ર મજા લેવી તે. ૦૬ સત્ર ક્રિ [ઉપભોગ પરથી] ઉપભોગ કરો. ઉપનાવવું સત્ર ક્રિ. ‘ઉપનવું નું પ્રેરક
હક . કેઈની મિલકતને બગાડવા કે નાશ કર્યા વગર, તેને ઉપનિધિ ! [8] થાપણ; આડમાં મૂકેલી વસ્તુ
ઉપભોગ કરવા પૂરત હક; “યુસુટકટ'. હકદાર વિ૦ (૨) પું ઉપનિયમ ડું [i] પેટાનિયમ
ઉપભોગહક ધરાવતું; “યુસુફ્યુઅરી'. -ગી વિ૦ ઉપભોગ કરનારું. ઉપનિવેશ પં. [સં.] સંસ્થાન; વસાહત; કૉલની’
–(–જ્ય) વિ. [8.] ઉપભેગ કરવા યોગ્ય ઉપનિષત્કાર ji.] ઉપનિષદને કત;ઉપનિષદકાર [સમયનું | ઉપમઠ પં[સં.] મુખ્ય મઠની શાખા
[ કરનારું ઉપનિષત્કાલ ૫૦ [ā] ઉપનિષદેને સમય. -લીન વિ. તે ઉપમર્દ [i] મન કરવું તે (૨) નાશ. ૦ક વિ૦ ઉપમર્દ ઉપનિષદ સ્ત્રી; ન [i.] વેદને અંતર્ગત ગણાતે અને તેના | ઉપમંત્રી ૫૦ [i] મદદનીશ મંત્રી ગુઢ અને સ્પષ્ટ કરતે, બ્રહ્મવિદ્યાનું પ્રતિપાદન કરતે તાત્વિક ઉપમા સ્ત્રીસં] સરખામણી (૨) મળતાપણું (૩) [ કા. શા.] ગ્રંથ (૨) વેદ-રહસ્ય (૩) બ્રહ્મજ્ઞાન (૪) રહસ્ય. ૦કાર ૫૦ જુઓ એક અર્થાલંકાર – જેમાં ઉપમેય તથા ઉપમાનભે કાયમ રાખીને ઉપનિષત્કાર.૦કાલ પું૦,૦કાલીન વિજુઓઉપનિષત્કાલ,-લીન તેમને સમાન ધર્મ બતાવવામાં આવે છે. [આપવી = સરઉ૫નીત વિ. [સં.] ઉપનયન પામેલું (૨) પાસે લઈ જવાયેલું ખાવવું (૨) ઉપમા અલંકાર સાધ. –લેવી = દાખલા તરીકે ઉપનેત્ર ન [] ચમું
કહેવું.] વન ન૦ જેની સાથે સરખામણી હોય તે (૨) [ન્યા.] ઉપન્યાસ પું. [૪] પાસે – જોડાજોડ મૂકવું તે (૨) ઉપનિધિ ચાર પ્રમાણે માંનું એક –પ્રસિદ્ધ વસ્તુના સાધમ્યથી સાધ્ય સિદ્ધ (૩) લખાણ; સૂચન; દરખાસ્ત (૪) પ્રસ્તાવના; ઉપિ ઘાત (૫) કરવું તે ઉલ્લેખ (૬) ખ્યાન; આખ્યાન (૭) [સર૦ હિં.] નવલકથા. ૦કાર ઉપમાતા સ્ત્રી [i] ધાવ (૨) અપરમા [‘એપ્રોચ-રોડ’ ૫૦ નવલકથાકાર
ઉપમાર્ગ ! [4] મેટા કે મુખ્ય માર્ગને જોડતો પિટા રસ્તે; ઉ૫૫તિ મું. [ā] યાર (૨) દિયર
ઉપમિત વિ. સં.] સરખાવેલું; ઉપમાવાળું. ન્સમાસ પું. પૂર્વઉ૫૫ત્તિ સ્ત્રી [સં.] સાબિતીમાં પ્રમાણે અને દાખલા બતાવવા | પદ ઉપમિત અને ઉત્તરપદ ઉપમાન હોય એ સમાસ. ઉદા ૦ તે (૨) સિદ્ધિ; યુક્તિ (૩) પુરાવો; પ્રમાણ (૪) ઉપાય; ઈલાજ નરસિંહ. -તિ સ્ત્રી ઉપમા; સરખામણી (૨) [ન્યા.] ઉપમા સાધન
અથવા સદશ્યથી થતું જ્ઞાન ઉપપત્ની સ્ત્રી [i] મુખ્ય નહિ એવી પત્ની (૨) રખાત ઉપમેય ન૦ [૩] જેને ઉપમા આપવામાં આવી હોય તે. ઉ૫૫દ ન૦ [4.] પૂર્વે બોલાયેલ અથવા આગળ મુકાયેલ શબ્દ -પમાં સ્ત્રી જેમાં ઉપમેયની ઉપમા ઉપમાન હોય અને (૨) સમાસને પહેલે શબ્દ (૩) ઉપાધિ; અઠક. ૦સમાસ પુ. | ઉપમાનની ઉપમા ઉપમેય હોય એવો અર્થાલંકાર (કા.શા.) ધાતુસાધિત શબ્દ-કૃદંતની સાથે થતા નામને સમાસ. ઉદા. ઉપયુક્ત વિ૦ [ā] બરોબર; છાજતું; ગ્ય; બંધબેસતું (૨) કુંભકાર, ઘરભેદ
ઉપયોગી. છતા સ્ત્રી૦. તાવાદ મુંબ ઉપયોગી તે જ સાએ ઉ૫૫ન્ન વિ. [j] મેળવેલું; પ્રાપ્ત કરેલું (૨) ––ની સાથે આવેલું | મત; જાહેર સેવાનું એકમાત્ર હેતુ, વધારેમાં વધારે સંખ્યાનું