Sarth Gujarati Jodni Kosh

SR No.: 016105
Original Sutra Author: N/A
Author: Gujarat Vidyapith Ahmedabad
Publisher: Gujarat Vidyapith Ahmedabad
Publication Year: 1967
Total Pages: 950
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 28 MB

Page 152

ઉત્સવપ્રિય]
૧૦૭
[ઉદાન
વડો; ૭૧. કપ્રિય વિ. ઉત્સવ માનવામાં પ્રેમવાળું; ઉત્સ- ઉદધિ ! [iu] સમુદ્ર. ૦કન્યા, તનયા,સુતા સ્ત્રી સમુદ્રની વનું શોખીન
કન્યા, લક્ષ્મી (ચૌદરત્નોમાંનું એક).મેખલ(ળ) સ્ત્રી પૃથ્વી ઉત્સગ પું[.] ઉછંગ; ખળો
ઉદપાન ન૦ [ā] જળાશય (૨) હવાડે કે પરબ ઉત્સાર - [] ઉકેદ્રતા; “એકસેક્ટ્રિસિટી' (ગ)
ઉદબત્તી સ્ત્રી [મ. + વત્તી] અગરબત્તી; ઊદબત્તી ઉત્સારેક વિ. [] ખસેડનારું; દૂર કરનારું (૨) પં. પોલીસ | ઉદબુદો પુત્ર + જુઓ બબુદ; પરપોટે ચોકીદાર; દ્વારપાળ. –ણ ન૦ ખસેડવું – દૂર કરવું તે (૨) મળ- | ઉદ(–)માતપુંસર૦મ.માત વિ૦, હિં.૩માઢ,સં.૩ન્મ ] મૂત્ર, પરસેવો ઈત્યાદિને ત્યાગ કરવો તે. –ણ સ્ત્રી ઉત્સારણ | તોફાન મસ્તી; ઉત્પાત. -તિયું, –નું વિ૦ ઉદમાત કરનારું (૨) “ખસ, ખસે' એ પિકાર (નાટમાં)
ઉદય ૫૦ [] ઊગવું તે (૨) ઉન્નતિ(૩) પ્રાગટય; ઉદ્દભવ (૪) ઉત્સારિત વિ. [સં] દૂર કરાયેલું; ખસેડાયેલું
(જૈન) કર્મોનું ફળ દેવા તત્પર થવું તે. [-પામવું = ઉદય થવો; ઉત્સાહ ૫૦ [4] હોંશ; ઉમંગ (૨) આનંદ; હર્ષ (૩) ખંત ઊગવું (૨) ચડતી થવી (૩) કર્મ ફળ દેવા તત્પર થવું.] ૦કર્મ (૪) [ કા. શા.)વીરરસનો એક સ્થાયીભાવ - દૃઢતા. [-આણુ, નવ પ્રાધ્ધકર્મ (જૈન). ૦કાલ(–ળ) પું(સૂર્યચંદ્રાદિના) ઉદયને લાવ = ઉત્સાહ પેદા કરો. -આવ = ઉત્સાહ પેદા થા. કાળ – સમય (૨) ઉન્નતિને –ચડતી વખત. ૦ ગિરિ પું -ર = ઉત્સાહ ફેલાવ; ઉત્સાહ પ્રેરવો કે પેદા કરે.].. (સં.) જેની પૂઠેથી સૂર્યચંદ્રાદિ ઊગે છે એવો કપિત પર્વત; ૦૫ વિ૦ ઉત્સાહી; ખંતીલું. ભંગ ૫૦ ઉત્સાહને ભંગ(૨) વિક મેરુ. ૦ન ન ઉદય(૨) ૫૦ (સં.) વત્સરાજ નામથી ઓળખાતા ભત્સાહ; ના હિંમત-હાવિત વિ+ અવિત] ઉત્સાહવાળું; એક ચંદ્રવંશી રાજા (૨) ગુજરાતના કુમારપાલ રાજાને એ નામને ઉત્સાહી–હિત વિ૦,–હિની વિ૦ સ્ત્રી,-હી વિ૦ ઉત્સાહવાળું મંત્રી. ન્યાચલ(–ળ) પું(સં.). ઉદયગિરિ; મેરુ. –યાત વિ. ઉત્સુક વિ. [સં.] આતુર; અધીરું. છતા સ્ત્રી,
જેમાં સૂર્યોદય આવતો હોય તેવી (તિથિ). વાધીન વિ૦ (જેન) ઉત્સુત્ર વિ૦ [.] સૂત્ર વિના નું છુટું; શિથિલ; એકસૂત્ર નહિ એવું ઉદયને અધીન; પ્રારબ્ધવશે. ન્યાસ્ત ઉદય અને અસ્ત ઉલ્લેક પું[સં.] છાંટવું તે (૨)–નો વધારો થશે – ઊભરાવું તે. (૨) ચડતી પડતી. થી વિ ઉદયવાળું; ઉદય થતું કે પામતું
-ચન ન ઊભરાવું તે (૨) કુવારાની પેઠે ઊંચે ઊડવું તે ઉદર ન૦ [સં.] પેટ (૨) ગર્ભાશય (૩) બખોલ; પિલાણ (૪) ઉસેધ ૫૦ [4.] ઊંચાઈ (૨) મહત્તા
[લા.] આજીવિકા (૫) અંદરનો ભાગ. [–ભરવું= પેટમાં ખોરાક ઉ-કુરણ ૧૦ [4.] અંકુરણ
પૂર; ખાવું (૨) ગુજારે કે નિર્વાહ કરે. ઉદરે આવવું = પેટે ઉશ્કેટન ન. [૪] સ્કેટન; સ્પષ્ટીકરણ
જનમવું; અવતરવું.] બંથિ સ્ત્રી, એક રોગ; ગુહમ. છેદન નવ ઉથક વિ. બંધબેસતું કે ચોટતું ન હોય તેવું
ઉદરની દીવાલનું છેદન; ‘લૅપરેમી'. ત્રાણ ન૦ પેટનું બખ્તર ઉચઢાવવું સક્રિ. ‘ઊથડવું'નું પ્રેરક
(૨) કમરપટ. ૦૫મનિ(–ની) સ્ત્રી, પેટની ધોરીનસ, નિર્વાહ ઉથલાવવું સક્રિ. ‘ઊથલવું’નું પ્રેરક; ગબડાવી દેવું, ઊંધુંચતું કરી | ૫૦ આજીવિકાનું ગુજરાન. ૦૫ટ પું, ૦૫ટલ ન૦ છાતી અને દવું(૨) પદગ્રુત કરવું(૩)ફેરવવું. ઉથલાવાવું અક્રિ. (કર્માણ) પેટની વચ્ચે પડદારૂપએક અવયવ; “ડાયેકેમ”. પૂર્તિર્તિ) ઉથાપjજુઓ ઉથાપવું]ઉથાપવું – ઉલટાવવું તે (૨) સામી થાપ. સ્ત્રી, ઉદરનિર્વાહ; ગુજરાન. ૦પૃષ્ઠ ન૦ પેટને આગળને ભાગ. ૦ન ન૦, ૦ના સ્ત્રી [સં. હત્યાપન,-ના] ઉઠાડવું – જાગૃત કરવું પેષણ ન૦ આજીવિકા; ગુજરાન. ૦ભરણ ૧૦ પેટ ભરવું તે. તે (૨) મંદિરમાં દેવનું સૂઈ ઊઠવું તે (૩) ઉથાપવું તે
સ્થ વિ. પેટમાં રહેતું; પેટમાંનું. -રંભરિ વિ. [૪] પેટ ઉથાપવું સક્રિટ જુએ ઉથાપવું] બદલી કે કાઢી નાખવું; રદ | ભરી જાણનારું; સ્વાર્થી (૨) અકરાંતિયું. -રંભરિતા સ્ત્રી
કરવું (૨) ઉલટાવવું (૩) ન માનવું; અનાદર કરવો; સામા થવું. | ઉદરણી વિ. સ્ત્રી [i, frળી] સગર્ભા બેજવી [[ઉથાપાવવું સક્રિ. (પ્રેરક). ઉથાપાવું અક્રિ. (કર્મણિ)]. | ઉદર- ત્રાણ, ધમનિ(–ની), નિર્વાહ, ૦૫ટ(લ), પૂર્તિઉથામવું સક્રિ. [ઉથાપવું, . ૩થામિક ઉથાપેલું] આમથી | (નિ), પૃષ્ટ, પિષણ, ભરણ જુઓ ‘ઉદરમાં તેમ ઊંચકવું ને મૂકવું; ઉપાડાઉપાડ.કરવું (૨) ફીંદવું; ઊંચું નીચું | ઉદરસ સ્ત્રી (ચ.) જુએ ઉધરસ કે આમ તેમ કરી નાખવું (૩) મિથ્થા મહેનત કરવી (૪) આમ ઉદરસ્થ, ઉદરંભાર, તા .] જુઓ ‘ઉદરમાં તેમ મેળવું; ઉથામીને જોવું; તપાસવું. [ઉથામાવું અ૦િ ઉદ(-ધીર . ચિંતા; ઉચાટ (કર્મણિ), -માવવું સક્રિ. (પ્રેરક)]
[ ઉધામ | ઉદર્ક ૫૦ [ä.] અંત; પરિણામ(૨) બદલે; ભાવિ ફળ(૩) ભવિષ્ય ઉથા પું. [ઉથામવું] ઉથામવા – ઉપાડવાનો પ્રયાસ (૨) જુઓ | ઉદ(૬)વસ(-સ્ત) વિ૦ + જુએ ઉવસ્ત ઉથે ડું (રે. દેવ =બિંદુ પરથી ] છાપરાને ૨
ઉદવું અ૦ કિ. [સં. વઢિ] +ઊગવું ઉદ ન [] પાણી (પદ્ય કે સમાસમાં), ધિ, પાન તેમના | ઉદંત ! [] સમાચાર; ખબર
[(૩) હીજડે ક્રમમાં જુઓ [તર્પણની ક્રિયા.મેહ છું. એક મૂત્રરોગ ઉદંબર(રો) ૫. [જુઓ ઉદંબર] ઉમરડો (૨) ઊમરે (ધર) ઉદકન [૪] પાણી.ક્રિયા સ્ત્રી મૂએલાની પાછળ કરાતી જલના ઉદાત્ત વિ. [] ઉચ્ચ; ઉન્નત (૨) ઉદાર; સખી દિલનું; દાતાર ઉદકાવવું સક્રિ. “ઊદકઠુંનું પ્રેરક
(૩) ઊંચા સ્વરવાળું (૪) ૫૦ સ્વરના ત્રણ ભેદ માં પ્રથમ ઉદકેદાર ન [.] જળદરને રોગ
(ઉદાત્ત, અનુદાત્ત અને સ્વરિત). ૦તા સ્ત્રી૦. ૦વર્ગે પું. ઉચ્ચ ઉદગયન ન [.] જુએ ઉત્તરાયણ [પ્રસિદ્ધ (૪)મોટી ઉંમરનું | કે અમીર લેકને વર; “ઍરિસ્ટોક્રસી' [માથામાં જાય છે ઉદય વિ. સં.] ઊંચી ટોચવાળું (૨) ઊંચું (૩) આગળ પડતું; | ઉદાન ૫૦ [4.] પંચ વાયુમાંને એક, જે ગળા તરફ ઊંચે ચડીને