Sarth Gujarati Jodni Kosh

SR No.: 016105
Original Sutra Author: N/A
Author: Gujarat Vidyapith Ahmedabad
Publisher: Gujarat Vidyapith Ahmedabad
Publication Year: 1967
Total Pages: 950
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 28 MB

Page 151

ઉત્તરપથ]
૧૦૬
[ઉત્સવ
પ્રતિવાદીને જવાબ (૩) અંધારિયું (૪) (ગ.) સમીકરણ ઈની | જાગૃતિ (૪) ઉત્સાહ, નિરાશા છેડી ફરી ફરી પ્રયત્ન કરે તે જમણી બાજુ. ૦૫થ પુંહિમાલય ઉપર ઊંચે ને ઊંચે જતે | (૫) ટેકે; મદદ. -નિક વિ૦ ઉત્થાનને લગતું. -નિકા સ્ત્રીઉત્તર દિશા તરફ માર્ગદેવયાન (૨) મૃત્યુની તૈયારી તરીકે અવતરણિકા કરવામાં આવતાં તપ અને જાત્રાઓ. ૦૫ત્ર નવ; j૦ પરીક્ષાના | ઉત્થાપક વિ. [સં.] ઉથલાવી નાંખનારું; ઉખાડનારું (૨) ઉશ્કેરપ્રશ્નપત્રના ઉત્તરને પત્ર. ૦૫૬ ૧૦ (સમાસનું) છેલ્લું પદ (૨)[..] | મારું (૩) ઊભું કરનારું. ન ન ઉત્થાપવું તે (૨) [મંદિરમાં] ‘સેકન્ડ ટર્મ ઍક એ રેશિયે'. ૦પૂજા સ્ત્રી, દેવાદિનું વિસર્જન દેવનું સૂઈને ઊઠવું તે (૩) [..] એકને ઉઠાવી એ જગાએ બીજું કરતી વેળાની છેલ્લી પૂજા. બબ ન ભભકવાળું કે તેવું કાંઈ | મંકવું તે; “સસ્ટિટ્યુશન.” -નમંત્ર ૫૦ “ધી પ્રિન્સિપલ ઑફ જોયા બાદ તેનું બિંબ દેખાય તે; “આફટર ઇમેજ' (૫. વિ.), | સસ્ટિટયુશન (ગ), –ના સ્ત્રી ઉત્થાપવું તે
મંદ્રા સીટ પડજ ગામની મુશ્કેના (સંગીત). ૦મીમાંસા સ્ત્રી, ઉત્થાપવું સક્રિ. [ä. કથા] સ્થાપ્યું ન સ્થાપ્યું કરવું; ઉખાડી મીમાંસા દર્શનનો પાછલો ભાગ; વેદાંત. ૦રાગણી સ્ત્રી પાછલી નાખવું (૨) ઉથાપવું ન માનવું (૩) ઉઠાડવું; જાગ્રત કરવું. રાત્રે ગાવાનો રાગ.લેકયું સ્વર્ગલકાવય સ્ત્રી -ઉત્તરાવસ્થા. | [ઉત્થાપવું અક્રિ. (કર્મણિ), –વવું સક્રિ. (પ્રેરક)]
વયસ્ક વિ૦ ઘરડું. ૦વહી સ્ત્રી, જુઓ ઉત્તરપત્ર. ૦વાહિની ઉત્પત (તો) સ્ત્રી + ઉત્પત્તિ; જુઓ ઉતપત વિન્રી. ઉત્તર ભણી વહેતી ગંગા). ૦વ્યવસ્થાપત્ર નવ વસિ- ઉ૫તવું અક્રિ+સં. ૩૫ત] કૂદવું; ઊડવું (૨) ઉત્પન્ન થવું યતનામું. ૦શ્રેઢી સ્ત્રી, “ મેટ્રિકલ પ્રોગ્રેશન” (ગ), એણિ | ઉત્પત્તિ સ્ત્રી [i] પેદાશ (૨) જન્મ (૩) મૂળ (–ણી) સ્ત્રી, “ મેટ્રિકલ સીરીઝ.' સાધન નવ પરલોકમાં | ઉત્પથ પું[સં.] બેટે માર્ગ કામ આવે એવું ધર્મ કર્મ કે પુણ્યદાન. –રા સ્ત્રીઉત્તર દિશા (૨) ઉત્પન્ન વિ. [] જમેલું (૨) નીપજેલું બનેલું (૩) ઊગેલું [સં.] અભિમન્યુની સ્ત્રી (૩) જુઓ ઉત્તરાફાગુની. રાખ ૫૦ | (૪) ન પિઠાશ; નીપજ (૫) કમાઈ (૬) ન (સં.) હિમાલય પાસેનો ઉત્તર હિદને પ્રદેશ, ઉત્તરાખંડ.-રાગ્ર ; { ઉત્પલ ન૦ [4.] કમળ. -લાક્ષી વિ. સ્ત્રી કમલાક્ષી ન૦ પૃથ્વીની ધરીને ઉત્તર તરફને છેડો–રાધિકાર પુંપાછળથી- | ઉત્પાત પં. [સં.] કૂદવું તે (૨) તેફાન; ધાંધલ (૩) આપત્તિનું ભવિષ્યમાં મળનાર અધિકાર; વારસાને અધિકારી-રાધિકારી ચિહન (૪) વિનાશકારક આપત્તિ. તિયું,-તી વિ૦ જંપીને વિ. ઉત્તરાધિકારવાળું; પછીથી અધિકાર પર આવનારું. -રાપથ | ન બેસે એવું (૨) તફાની; મસ્તીખોર (૩) ઉત્પાત કરે એવું પં. વિંધ્ય પર્વતની ઉપરને ઉત્તર હિંદનો પ્રદેશ. –રા ફાગુની | ઉત્પાદક વિ. [ā] ઉત્પન્ન – પેદા કરનારું, સ્ત્રી- બારમું નક્ષત્ર.- ભાદ્રપદા સ્ત્રી છવીસમું નક્ષત્ર.–રાભિ- | ઉત્પાદન ન. [સં.] ઉત્પન્ન કરવું તે (૨) પેદાશ; ઉત્પત્તિ (૩) ફળ મુખ વિ૦ ઉત્તર તરફ મુખ (બારણું)હોય એવું.–રાયણ ન૦ સૂર્યનું ઉત્પાદિત વિ. [સં.] ઉત્પન્ન કરેલું : ઉત્તર તરફના રાશિષટકમાં જવું તે (૨) ઉતરાણ –રાયતા સ્ત્રી | ઉત્પાઘ વિ. [સં.] ઉત્પન્ન કરવા છે કે કરાય એવું ષડજગ્રામની એકમઈના. -રા(–) નપું. પાછળ કે | ઉત્પાદન ન [.] એકબીજાને દબાવવું તે (૨) પીડા કરવી તે બાકીને અર્ધો ભાગ. -રાવસ્થા સ્ત્રી- ઘડપણ. –રાશ્રમ પુત્ર | (૩) પીડા (૪) સ્પર્ધા વાનપ્રસ્થાશ્રમ (૨) સંન્યસ્તાશ્રમ. -રાષાઢા સ્ત્રી એકવીસમું | ઉભેક્ષા સ્ત્રી [સં.] ધારણા; કલ્પના (૨) [કા.શા.] એક અલંકાર નક્ષત્ર. –રાંગ નવ વસ્તુને પાછલો – છેડાનો ભાગ.-રોત્તર અo | જેમાં ઉપમેય અને ઉપમાન કેટલીક બાબતોમાં મળતાં આવતાં વધારે ને વધારે દિવસે દિવસે; ક્રમશઃ
હોવાથી વસ્તુતઃ એક જ છે એવી સંભાવના કરવામાં આવે છે. ઉત્તરીય ન૦ [] ઉપવસ્ત્ર
-ક્ષિત વિ૦ ઉપ્રેક્ષા કરાયેલું ઉત્તરેતર અ૦ [ā] જુઓ ‘ઉત્તરમાં [આભૂષણ ઉ લવ [સં.] કૂદકે (૨) ઉછાળે; ઊભરે ઉત્તસ ! [સં.] માથે પહેરવાનું એક આભષણ (૨) કાનનું એક | ઉત્કૃતિ સ્ત્રી [.] આરોહ; ઉડ્ડયન ઉત્તાન વિ. [૪] ચતું (૨) પહેલું પથરાયેલું છીછરું. ૦૫ાદ ૫૦ | ઉત્સુલ વિ. [૪] ખીલેલું; પૂર્ણ ખીલેલું (૨) વિકસેલું; પહોળું (સં.) ધ્રુવના પિતાનું નામ. ૦પાદાસન ન૦ પગનું એક આસન થયેલું. -લિત વિ૦ ઉફુલ્લ થયેલું ઉત્તાપ પં. [.] સંતાપ; ચિંતા
ઉત્સર્ગ કું. [] તજી દેવું તે; ત્યાગ (૨) સમર્પણ (૩) શરીરમાંથી ઉત્તીર્ણ વિ. [j] તરી પાર ઊતરેલું (૨) પાસ થયેલું (પરીક્ષામાં) મળમૂત્રાદિ કાઢવાં તે (૪) [વ્યા.] સામાન્ય લાગુ પડતો કાયદે ઉત્તુંગ વિ. [i] ઊંચું. છતા સ્ત્રી . શિરસ્ક વિ. ઊંચું માથું કે નિયમ (‘અપવાદથી ઊલટું). ૦કાર્ય ન મળમૂત્રને ત્યાગ રાખતું; સ્વાભિમાની
કરવાનું કામ. તંત્રન૦ મળમૂત્રના ત્યાગને માટેનાં અંગોની શરીરઉત્તેજક વિ. [ā] ઉત્તેજન આપે તેવું (૨) ઉત્સાહ - હોંશ પ્રેરે ની યોજના; તે બધાં અંગેના કામની વ્યવસ્થા તેવું (૩) જલદ; ઉદ્દીપક.ન ન૦ ઉત્સાહ આપ – પુષ્ટિ આપવી | ઉત્સર્જન ન[8] તજી દેવું તે (૨)ઉપવીત બદલવાની વાર્ષિક ક્રિયા તે (૨) [ખરાબ અર્થમાં] ઉશ્કેરણી.[-આ૫વું, દેવું = ઉત્તેજવું; | (૩) વેદાધ્યયન મુલતવી રાખતી વખતે કરવાની ક્રિયા (૪) મળઉશ્કેરવું–મળવું = ઉત્તેજન દેવાવું.)ના સીટ ઉશ્કેર; આવેશ મૂત્રને ત્યાગ કરો તે
[થવું (૩) ઉદય ઉતેજવું સક્રિ. [સં. ઉત્તિન] ઉત્તેજન આપવું
ઉત્સર્ષણ ન [ā] ઊંચે સરવું – જવું તે (૨) ઝલવું; ઊંચાનીચા ઉત્તેજિત વિ. [.] ઉત્તેજન કે ઉદ્દીપન પામેલું (૨) ઉશ્કેરાયેલું | ઉત્સર્પિણી વિ. શ્રી. [સં.] ઉત્સપર્ણ કરનારી (૨) સ્ત્રી (જૈન) ઉલ્થ વિ. [ä.] (સમાસને અંતે) –થી ઊપજતું. ઉદા સંસ્કારોથ | અવસર્પિણીના જેટલું લાંબે પણ ઉન્નતિ તરફ વળતે સમય ઉત્થાન ન [ā] ઊઠવું – ઊભા થવું તે (૨) ઊગવું તે (૩) ઉદય; ઉત્સવ પું[૪] આનંદને દિવસ; તહેવાર (૨) આનંદ મેળા