________________
कार्तवीर्य
दिवस रहेला. आ वन कुरुजांगल देशमां आवेलुं गणातुं. कार्तवीर्य पुं० एक यदुवंशी राजा. तेने हजार हाथ दत्तात्रेयनी कृपाथी मळेला. माहिष्मती तेनी राजधानी. परशुरामे तेने पोताना पितानी गाय हरवा बदल मारेलो. तेनुं 'अर्जुन' के 'सहस्रार्जुन' नाम पण जाणीतुं छे. ते न्याय अने धर्मी राज्य करतो एम प्रसिद्ध छे. कार्तिकेय पुं० शिवना पुत्र. शिवनुं वीर्य अग्निमां नाखेलुं ते झीली न शक्यो तेथी तेणे तेने गंगामां नाख्युं ( शर- बरुना झुंडमां ते पड्धुं होवाथी कार्तिकेयनुं नाम 'शरजन्मन् ' पण छे.) त्यांथी ते वीर्य ६ कृत्तिकाओ गळी गई; तेमणे दरेके एक एक पुत्रने जन्म आप्यो; पण पछी ते बधानी एक आकृति थतां छ माथां अने बार हाथवाळी आकृति थई. तेथी कार्तिकेय षण्मुख कहेवाय छे. ते देवोना सेनानी छे, अने तारकासुरनो तेणे नाश करेलो. मनुं वाहन मोर.
कालकवन न० बिहारनी राजमहल टेकरीओ. आर्यावर्तनी पूर्वनी हद आनाथी बंधाती. कालकेय पुं० एक असुर वृत्रासुरने इंद्रे मार्यो त्यारे ते समुद्रमां छुपाई गयो. रात्रे बहार नीकळी सौने त्रास आपतो. अगस्त्ये समुद्र शोषीने तेनो नाश करेलो.
६०३
कालयवन पुं० एक यवन राजा. श्रीकृष्णनो अने पांडवोनो शत्रु. कालिदास पुं० 'अभिज्ञानशाकुंतल', 'विक्रमोर्वशीय', 'मालविकाग्निमित्र', 'रघुवंश', 'कुमारसंभव', 'मेघदूत' अने 'ऋतुसंहार'ना विख्यात कर्ता. तेमना समय विषे निश्चितता नथी. लोकपरंपरा तेमने विक्रमादित्य राजाना दरबारमा मूके छे, जेमनो विक्रम संवत
Jain Education International
कुब्जा
( ई० स० पू० ५६ ) गणाय छे. पण केटलाक विद्वानो विक्रमादित्यना संवत्ने ई० स० ५४४ मां मूके छे. छतां, चोथा सैकाना गुप्त राजाओना अमलमां कालिदास थयेला एम घणा विद्वानो माने छे. तेमना निवासस्थान बाबत पण मतभेद छे.
काश्यपपुर न० मुलतान; रावी नदीना जूना वहेण आगळ.
hiatry स्त्री० कांजीवरम्. मोक्षदायक मनाती सात पुरीओमांनी एक. चोल राजाओनी राजधानी.
कांपिल्य न० द्रुपदराजनी दक्षिण पंचालमां आवेली नगरी. आजनुं कांपिल, बुदाऊं अने फरुकाबादनी वच्चे गंगानदीना जूना वहेण आगळ छे. कांबोज पुं० आजनो उत्तर अफघानिस्तान प्रदेश. घोडा अने शाल माटे प्रसिद्ध.
किरात पुं० सिलहट अने आसाम मळीने थतो देश. ऋग्वेदमां पण आ प्राचीन प्रदेशना लोकोना नामनो उल्लेख आवे छे. fafoner स्त्री० वालि अने सुग्रीवनो देश; तथा तेनी राजधानीनुं नाम. मैसूर अने हैदराबादनी वच्चे ते प्रदेश आव्यो कहेवाय. तुंगभद्राने कांठे हंपी - विजयनगर पासे किष्किंधा नगरीनुं स्थळ बतावाय छे. किनर, किंपुरुष पुं० जंबुद्वीपनो एक विभाग - वर्ष; हिमालयनी उत्तरे. कीकट पुं० मगध देश; आजनुं बिहार. कुबेर पुं० धननो देवता; यक्षो अने किन्नरोनो राजा. रावणनो ओरमान भाई. कैलास तेनो वास; त्रण पग, आठ दांत अने आंखने बदले पीळु चाटुं एवो कदरूपो आकार. कुब्जा स्त्री० कंसनी खूंधी जुवान
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org