________________
સાગર
૨૫૫
સાધ્ય
સગરને જણાવવાથી એ ઘણા ઉદાસ થઈ ગયે. સાંસાંપતિ ભક્તોને સંરક્ષક. પછી પિતાના પૌત્ર અને અસમંજસના પુત્ર સાંદીપનિ કાશ્ય નામના ઋષિને પુત્ર; એ અવંતી અંશુમાનને તેડાવી સઘળી હકીકત કહી અશ્વ લેવા નગરીમાં રહેતા હતા. | ભાર૦ ૦ ૫૪–૧; ભાગ જવાની આજ્ઞા કરી. અંશુમાન દરિયામાં ગયો. દશમ સ્કં. સ. ૩૧. કૃષ્ણ અને બલરામ ઉપનયન એવે અશ્વને તેમ જ કપિલ મહાત્માને જોયા. સંસ્ક૨ થયા પછી આને ત્યાં વેદાધ્યયન કરવા ભોંય પર પડીને મુનિને સાષ્ટાંગ પ્રણામ કરીને સારુ રહ્યા હતા. ત્યાં આગળ એક બ્રાહ્મણ પણ પિતાનું કામ જણાવ્યું. એના વિનયથી પ્રસન્ન અભ્યાસ કરતા હતા. એને પહેરવાને સારાં લૂગડાંયે થઈ કપિલ બો૯યા કે હે અંશુમાન ! તારામાં વિનય, નહાતાં મળતાં માટે એ બ્રાહ્મણને કુચલ કહેતા. ધર્મ અને ક્ષમા છે, તેથી તું માગે છે તે હું તને વેદવેદાંગ અને સંપૂર્ણ ચેસઠ કલાઓ શીખી આપું છું. તું સુપુત્ર છે. તારા વડે જ સગર રહ્યા પછી બંને ભાઈઓએ બ્રહ્મવિદ્યાને અભ્યાસ પુત્રવાન છે. જા, તારા પૌત્ર વડે આ નાશ પામેલા પણ કર્યો. આ બધામાં કુલ કૃષ્ણ બળરામને સાગરને ગંગા આવવાથી ઉદ્ધાર થશે. પછી સહાધ્યાયી હતા. ભણી રહ્યા પછી “ગુરુ દક્ષિણું અંશુમાન અશ્વ લઈને આવ્યો અને સગરને યજ્ઞ માંગે” કહેતાં સાંદીપનિએ પિતાને મૃત પુત્ર સંપૂર્ણ થયા. / ભાર૦ ૧૦ ૩૦ ૧૧૭.
માગ્યા. કહે એ પુત્ર આણી આપી પછી પોતે સાગર (૨) સગરના પુત્રોનું સાગર ઉપરથી પડેલું અને બળરામે ઘેર આવીને સમાવર્તન કર્યું /ભાગ સમુદ્રનું નામ,
૧૦ રૂં. અ૦ ૪૫. | વિષ્ણુ પ-૨૧,૦આ કુલ સાગરદેવજ પાંડચદેશાધિપતિ ભારતના યુદ્ધમાં એ તે જ સુદામા. શ્રીમદ્ ભાગવતમાં સુદામ નામ નથી. પાંડવોના પક્ષમાં હતા. ભાર૦ દ્રો અ૦ ૨૩ • સાધિ એક બ્રહ્મર્ષિ. (૧. વિશ્વામિત્ર શબ્દ જુઓ.) એના બાપ અને ભાઈને કૃષ્ણ મારેલા હોવાથી એ સાધ્ય ચાલુ મનવંતરમાંના ધર્મ ઋષિ અને સાધ્યાદ્વારકા ઉપર ચઢી જતો હતો પણ એનાં સગાંવહાલાં
ઉતા પણ એની સગાવહાલા ને પુત્ર. એ સાત પ્રકારના દેવો પિકી એક છે. | અને મિત્રોએ તેને વારીને નહેાતે જવા દીધે. ભાગ-૬-૭. • એમનાં નામ મન, ઉર્મનુ, પ્રાણુ, સાત્યક સાવંત કુળના શિનીને પુત્ર – એને પુત્ર નર, ઉષાન, વીર્યવાન, ચિત્તહાર્ય, અયન, હંસ, યુયુધાન | ભાગ ૯-૨૪–૧૩,
નારાયણ, વિષ્ણુ અને પ્રભુ. | મત્સ્ય. સાત્યકિ સોમવંશી યદુકુળના શિનીના પુત્ર સત્યક સાધ્ય (૨) ચાક્ષુષ મનુને પુત્ર. | ભાગ -૪-૧૫ પુત્ર યુયુધાન તે જ. / ભાર૦ આ૦૨૩૯-૧૧, ૦ સાધ્ય ૩) તામસ મન્વતરમાંના દેવવિશેષ. એની સ્ત્રીનું નામ સરસ્વતી અને પુત્રનું નામ દશક સાધ્યગણ રુદ્રના ચોર્યાસી જાતના ગણવિશેષ. હતું. (વધારે વીગત સારુ યુયુધાન શબ્દ જુઓ.) એમને ત્રણ અને હતી | મસ્ય૦ સ૦ ૪ સાત્યાયનિ એક બ્રહ્મર્ષિ. (૩. ભગુ શબ્દ જુઓ.) સાધ્યદેવ તામસ મવંતરમાંના દેવવિશેષ. સાવાજિતી સત્રાજિત રાજાની કન્યા. સત્યભામાનું સાધ્યદેવ (૨) ચાલુ મન્વતરમાંના સાત જાતના બીજુ નામ,
દેમાંની એક જાતિના દેવવિશેષ. આ જ સાત્વત ચંદ્રવંશી યદુપુત્ર કેપ્ટાના જયામઘ કુળના સવંતરમાં એઓ ધર્મઋષિથી સાધ્યા નામની કથવંશના જન્મેલા આયુ રાજાને પુત્ર. એને સ્ત્રીની કુખે ઉત્પન્ન થયા હતા. મન, ઉર્મનુ, પ્રાણ, ભમાન, ભજિ, દિવ્ય, વૃષ્ણિ, દેવાધ, અંધક નર, ઉષાન, વીર્યવાન, ચિત્તહાર્ય, અયન, હંસ, અને મહાભેજ એમ સાત પુત્ર હતા.
નારાયણ, વિષ્ણુ અને પ્રભુ એ એમનાં બારેનાં નામ સ્પાવત (૨) કૃતવર્મા.
છે. | મત્સ્ય પુત્ર અહ ૨૦૪ સાત્વત (૩) શ્રીકૃષ્ણનું બીજુ નામ.
સાધ્યા પ્રાચેતસ દક્ષની કન્યા. ધર્મઋષિ પ્રજાપતિની