________________
જૈન ધાર્મિક પારિભાષિક શબ્દકોશ ૧૦૫
માર્મિક ભાષા/મૃગજળ
અવસ્થા.
વાળો જીવ. માર્મિક ભાષા : મીઠું બોલાતું હોય | મિશ્રદૃષ્ટિગુણ (સ્થાનક) : જિનેશ્વર
પરંતુ અંદર ઝેર હોય, વ્યંગ- ભગવાનના ધર્મ ઉપર રાગ વચનો અને દ્વિઅર્થી બોલાતી પણ ન હોય અને દ્વેષ પણ ન ભાષા.
હોય એવી મિશ્ર પરિણતિ. માર્મિક યુક્તિ સામેના પ્રતિપક્ષના | મુક્તાવસ્થા : આત્માની કર્મો
મર્મને જ કાપી નાખે તેવી તીવ્ર વિનાની અવસ્થા, શરીરરહિત યુક્તિ .
આત્મા. માર્મિક શબ્દઃ મર્મમાં લાગી આવે, મુક્તિ ઃ મોક્ષ, આત્માનું કર્મ અને
ઘા લાગે તેવો ઝેરયુક્ત શબ્દ. શરીરાદિ બંધનોમાંથી છૂટવું. માલકોશ રાગઃ એક સુંદર વિશિષ્ટ મુક્તિબીજ : મોક્ષનું એક ઉચ્ચતમ
રાગ, ધ્વનિ કે જેનાથી વરસાદ | કારણ, (સમ્યગ્દર્શન). આવે.
મુમુક્ષા : સંસારનાં બંધનોમાંથી માલવ દેશ : હાલનો મધ્યપ્રદેશ, છૂટવાની ઇચ્છા.
જેમાં શ્રીપાલ મહારાજા આદિ | મુમુક્ષુ : સંસારનાં બંધનોમાંથી છૂટી થયા છે.
મોક્ષે જવાની ઇચ્છાવાળો. મહેન્દ્ર દેવલોક વૈમાનિક દેવલોકન | મુહપરીઃ મુખ આડો રખાતો પાટો,
ના ૧૨ દેવલોકોમાંનો ચોથો વાયુકાયના જીવોની રક્ષા માટે દેવલોક.
મુખની આગળ રખાતું એક મિચ્છામિ દુક્કડ : મારું પાપ મિથ્યા
વસ્ત્રવિશેષ. થજો, મારી ભૂલ ક્ષમા હોજો. મુહૂર્તઃ પૂર્ણ ૪૮ મિનિટનો કાળ મિથ્યાત્વ શલ્ય ઃ કુદેવ, કુગુરુ અને
અથવા શુભ સમય. કુધર્મની રુચિ, ત્રણ શલ્યોમાંનું મૂછયુક્તઃ બેભાન અવસ્થા, બેહોશ એક શલ્ય એટલે ડંખ, આત્માને દશા, ચૈતન્ય આવૃત્ત થાય તે.
જેનાથી કર્મોનો ડંખ લાગે તે. મૂર્તિપૂજકઃ મૂર્તિને પ્રભુ જ છે એમ મિથ્યાદૃષ્ટિગુણસ્થાનક : ચૌદ || માની પૂજનારો વર્ગ.
ગુણસ્થાનકોમાંનું પહેલું ગુણ- મૃગજળ : ઝાંઝવાનું જળ, રસ્તા સ્થાનક કે જ્યાં આત્માની રુચિ ઉપર સૂર્યનાં કિરણોથી થતો ઊલટી હોય છે. મિથ્યા રુચિ- | પાણીનો આભાસમાત્ર, પાણી
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org