________________
સાતમો વર્ગ
૩૮૭
વેજિત્રા શબ્દ આદિમાં એક્ય અક્ષરવાળો એટલે જ વાળ પ્રાયઃ કરીને બોલાય છે અર્થાત “સરદાર એવું ઉચ્ચારણ પ્રાયઃ થાય છે.
વેરિયમ શબ્દ છે. વૈર્ય શબ્દ ઉપરથી આવેલ છે. [૮ ૧૩૩] વેબ-વેસર-ઠાંસીને જડેલું. [ ૧] વેદવ્ય -ઠગે છે. [ ૩] વેબવેચ- ભાંગે છે. [વારા૧૦]
આ ધાતુઓ વ્યાકરણમાં કહે છે માટે અહીં કહ્યા નથી. ઉદાહરણુગાથા-- મમત-(શત)રકિવન્દ્ર સ્રરકાર્ય માં વાઢીમૂા. वेवाइयरोमाञ्चः किं रे ! वोवाल ! स्पृशसि ? ॥ ५५८ ॥
હે બળદિયા જેવા જેને દ્વેષીપણાની ખબર નથી અને જે લાજ શરમને લીધે સંકુચિત થયેલી છે તેવી આ બાળાને, ઉલ્લાસને લીધે રોમાંચવાળો થયેલે તું કેમ અડે છે-સ્પર્શે છે?
वोकिल्लो गृहशूरे, तथा वोज्झय-चोज्झमल्लया भारे।
अनुचितवेषे च वोमज्झो, वोरच्छ-वोद्रहा तरुणे ॥६९०॥ बोकिल्ल-घरमां शूरो-खोटो शरो वोमज्झ-अनुचित वेश-देश काल अने રોમ )
__ परिस्थिति तथा स्वभाव ने प्रतिकूल વોક્ષમત્રઢ –માર-રોક્ષ
वेश- उछांछळो वेश वोज्झमल्लय
વોરછ –જુવાન-ત -ત્રી છે वोद्रह
पुरुष
વોન્ફિગ એટલે અનુચિત વેશને ગ્રહણ કરે અથવા અનુચિત વેશને પહેરવે. મૂળ “વોક' શબ્દને રિ પ્રત્યય લગાડી નામધાતુ બનાવીને આ પ્રોગ સાધી શકાય છે એટલે એ કઈ ખાસ જુદો શબ્દ નથી એમ સમજવું.
વો શબ્દનું ઉચ્ચારણ પ્રાયઃ રોહ થાય છે એટલે વોર શબ્દની આદિમાં એઠય વ ઘણું કરીને છે. ઉદાહરણગાથા-- वोकिल्लय ! वोरच्छय ! असिबोझ फलकबोझमल्ल च । किं वहसि वोद्रहीण मध्ये एष खलु कोमज्झो ॥ ५५९ ॥
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
