________________
દેશીશબ્દસ ગ્રહ
दुःस्थे पोलिओ, पोणिया सूते तक । पोअंडो मुक्तभये, पोउआ करीषानौ ||५२३||
पोसिभ - प्रोषित - दुःस्थरांक - दुःखी
पोणिया ' - पूणी - सूतरथी भरेली त्राक
૩૦૪
पोअंड - बीजा देशीसंग्रहकारो 'पोअंड' नो अर्थ 'पण्ड' बतावे छे. उरगाथा -
हालिकज्वालित पोउअधूमं दृष्ट्वा पोणियं त्यक्त्वा ।
पोसियगृहिणी क्षेत्रम् उत पोअंडा निशायाम् अभिसरति ॥ ४२८ ॥ ખેડૂતે સળગાવેલાં છાણાંની આગના વાડાને જોઈને, સૂતરથી ભરેલી ત્રાકને તજીને ભયથી મુક્ત એવી રાંકની કે પ્રવાસીની સ્ત્રી રાત્રીએ 'पेतर तर अभिसरे छे, ले-न४२ ४२.
पोआओ वृषभे, पोअंतो शपथे, पोत्तओ वृषणे ।
पोअंडर -- भयथी मुक्त
पोडआ —छाणांनो अनि
पोलिय- पोहण - पोरच्छा शौनिक - लघुकमत्स्य - पिशुनेषु ॥ ५२४ ॥
- वृषभ-बळद
पोलिय- शौनिक - शिकारी
पोभाल -- पोअंत-- शपथ- सोगन
पोत्तभ- - पोतो - वृषण - अंडकोश
उदाहरणुगाथा
पोहण - - पोताधान - नानुं माछलुं पोरच्छ —— दुर्जन -चाडियो
तां रे पोहणगन्धि सपोत्तपो आलड व्व रमयित्वा ।
पोरच्छ ! कम्मपोलिय ! इदानीं पुनः करोषि पोते ||४२९||
રે કર્મ થી શિકારી જેવા હૈ ચાડિયા ! અ'ડકાશવાળા બળદ્મની પેઠે નાના માછલાના ગંધવાળી જેવી તેણીને રમાડીને હમણાં વળી શપથા से छे-सोगन माय छे.
पोइय - - पोयइया निद्राकरी लता, पोइओ च कान्दवि । पोळच्चा खेटितभूः, कुसुम्भरते पोमरयं ॥ ५२५॥
Jain Education International
१ सरखावो पूणी गा० ५१८ ।
२ हेमचन्द्र, 'पोगण्ड' शब्दनो 'विकल अंगवाळी' अर्थ बतावे छे (अभिधान० का० ३ श्लो० ११९ )
३ अमरकोशकार (कां० १ वारिवर्ग श्लो० १९ ) भने हेमचन्द्र (अभिधान० कां० ४ श्लो० ४१३ ) 'नाना माछला' अर्थमां 'पोताधान' प्रा०पोआहाण - शब्द आपे छे.
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
