________________
રાપર
દેશીશબ્દ સંગ્રહ
दवर-दोरो-तंतु-तांतणो
दडवड-धाड दहिट-'दधित्थ-कोठे
दहिउफ्फ--दधिपुष्प-दहीन फूल-माखण दइय 5-- दयित-रक्षित-पालित, । दयावण-दयामणो-दयापात्र-दीनदयाइयो पाळवू
रांक दरिअ--सं० 'दृप्त' ऊपरथी 'दरिअ' शब्दने निपजाववानो छे [ ८-१-१४४]
दस-दसइ-दर्शयति-देखाडे छे । 'दंस' धातु धात्वादेशोमां अणावेलों छे माटे ही नथी जण व्यो । [८-१-३२] । ઉદાહરણગાથા
दइयदयावणय ! त्वया दवरआमतनुः दहिवृत्तस्तनी। दहिउप्फकोमलाङ्गी विरहदडवडा दयाइउं योग्या ॥३४२।।
જેણે દીનની રક્ષા કરેલી છે એવા હે ! દેરા જેવા પાતળાશરીરવાળી, કેઠા જેવા ગોળ સ્તનવાળી, માખણની જેવા કમળ અંગવાળી અને જેની ઊપર વિરહ ધાડ પાડી છે જેણી વિરહને લીધે પીડા પામેલ છે એવી એણની તારે રક્ષા કરવી જોઈએ.
दवहुत्तं ग्रीष्ममुखे, दहित्थारो दहिसरे ।।
दहवोल्ली स्थाल्याम्, दरवल्ल-दयच्छरा च ग्रामेशे ॥४३५॥ दवहुत्त-प्रीष्मनु मुख-उनाळानो दहवोल्ली-थाळी
शरुआत दरवल्ल ). दहित्यार--दहिनी तर-दधिसर
दयच्छर दहित्थर-बीजा देशोसंग्रहकारो हडित्या' ने पहले हत्थर' श६
छ.
१ अमरकोशमा 'कोठा'ना अर्थवाळो 'दधित्थ' शब्द नोंधेलो छे "कपित्थे स्युः दधित्थ-प्राहि-मन्मथाः सस्मिन् दधिफलः''-कां० २ वनौषधिवर्ग श्लो. २१ । दधित्थ-दहित्य
२ 'रक्षण' अर्थना सं० 'दय' धातुनु भूतकृदन्त 'दयित' थाय छे ।
३ सं० 'दया' शब्दने मत्वर्थीय ‘मण' प्रत्यय [८-२-१५९] लागतां 'दयामण' रूप नोपजे, दयामण-दयावण-दयामणो-जेने जोईने जोनारना मनमां दया आवे एवो।
४ सं० 'दव' एटले अग्नि. देशी-‘हुत्त' एटले सामु. 'दवहुत्त' एटले 'आगनी सामे' 'हुत्त' शब्द, आ संग्रहमा आठमा वर्गमां भावनार छे अथवा दवभूत-दवहुत्त.
मधमा
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
