________________
१६६
દેશી શબ્દસંગ્રહ चत्थरि -चस्तरि-हास-हांसो : चंदिल-चण्डिल-नावो-हजाम चहुट्ट-चोटेखें-खूतेलु-निमग्न
चउक-चतुष्क-चोक-चाचर-चत्वर चंडिक-चण्डैक्य-रोष
। चक्कोडा-विशेष प्रकारनो अग्नि चण्डिल-41 शह तो संस्कृतसम, छे भाटे महा नव्या नथी. (सरा मा uथानचंदिल)
चरि-चउक्कयो संस्कृतमा चस्तरि भने चतुष्क शहने स्वीरे छे तथा ये चस्तरि परथी मा चत्थरि शहने अने चतुष्क ઉપરથી રજા શબ્દને નીપજાવે છે તેઓના મત પ્રમાણે જાતિ અને चउक्क से भन्ने हो तुश्य नयी ५४ व्युत्पन्न छ.
ઉદાહરણગાથા– तस्याः विरहचक्कोडालितः स चंदिलो सखि ! इदानीम् । हृदयचउके चत्थरिचहुट्टनखोऽपि करोति चडिक्कं ॥२२०॥
તેણીના વિરહની અગ્નિથી બળે તે હજામ હે સખિ ! હમણાં હાંસીથી તેના હૃદયચોકમાં તેણીના નખ ચાંટી ગયા છે–બેસી ગયા છેતે પણ શેષ કરે છે.
पीन-च्छिन्न-विगानेषु चंडिल-चंडिय-चवेणा ।
युतकरपुटे चवेडी, त्वचा चकप्पा चुडप्पा च ॥२८९॥ चडिल-पीन-पुष्ट
चवेडी-जोडेलु करसंपुट चंडिय-कृत्त-कतरायेल-कपायेल-छेदायेल चकप्पा 2_त्वक्-चामडी त्वचा-झाडन चवेण-निंदा, निंदनीय-निंदापात्र चुडप्पा 5 छाल-वल्कल
चवेडी-बीजा संग्रहकारो चवेडीने म मात्र संपुट सतावे छे.
चुडुप्प-बीजा संग्रहकारो चुडुप्प भेटवे यामी-छ6-टीवी' એમ કહે છે.
ઉદાહરણગાથા– चडियचकप्पवसना चुडुप्प-कन्दाशनआहुतचवेणा । रिपवः अचंडिला तव कुर्वन्ति भिल्लानामपि चवेडिं ॥२२॥
ઝાડની છાલનાં કપડાં કપાઈ ગયાં છે, ઝાડની છાલ અને કંદોને ખાય તેથી જેઓનું આહુત-હવન દ્રવ્ય–નિંદિત છે એવા તારા દુબળા શત્રુઓ ભિલ્લાની સામે પણ જોડેલું કરસંપુટ ધરે છે-માગવા માટે હાથને ભેગા કરે છે–ખે ધરે છે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
