________________
૧૨૦
દેશી શબ્દસંગ્રહ
ઉદાહરણગાથા– कालबइल्लो इव त्व गृहात् गृहे कि भ्रमसि निर्लज्ज ! ? । कंडपडवाइ मध्ये कडाहपल्हत्थियं पश्य तस्याः ॥१५६॥
નિર્લજજ હે! આંકેલા સાંઢની માફક તું આ ઘરથી પેલે ઘર અને પિલે ઘરથી ઓલે ઘર શા માટે ભમે છે, પડદામાં બેઠેલી એવી તેણી પિતાનાં બને પડખાં ફેરવ્યાં કરે છે, તે તે તું જે.
[ આદિમાં “ક” વાળા એકાઈક શબ્દો પુરા]
#ારા
રેar
हवे आदिमां 'का' वाळा शब्दो कावी नीला, काओ लक्ष्ये, कालं तमिस्र ।
कारा कोणू लेखा, कारं कटुके, काहली तरुणी ॥२०॥ કાવી–ની૪––રીર જામ – શ્રદ્ઘ-વઘવા ચોથ-નિશાન
#ોજુ
कार-कडवु काल-कालु-अंधाएं
વારી-તળી-યુવતિ-ગુવાન સ્ત્રી काअ
વીના રહ્યા. તે સ્ત્રીને અર્થ નિશાન નથી કરતા પરંતુ ૩પમાન પદાર્થને લક્ષ્ય કહે છે-ગુણવડે જે ઓળખાય તે ઉપમાનભૂત કહેવાય અને તે જ લક્ષ્ય. રાજા, કર્ણ જે છે એ વાકયમાં દાન ગુણ વડે ઓળખાતા જ એ ઉપમાનભૂત છે અને તે જ લક્ષ્ય છે.
ઉદાહરણગાથા– हतकाविकाललहर्या विरहिकारायां चन्द्रकाराए। मकरध्वजधानुष्कः कालितनुकोणुकायम् आहन्ति ॥१५७॥
કાઈ જેવી અંધકારની લહેરેને હણનારી અને વિરહિઓને માટે કારાગૃહ-જેલ-જેવી ચંદ્રની રેખા ઊગતાં મકરધ્વજ-કામદેવ–નામને ધનુર્ધર, યુવતિ સ્ત્રીઓના શરીરની રેખાઓને લક્ષ્ય-ધ્ય–બનાવીને આઘાત કરે છે.
कारिमं अपि कृत्रिमके, कासारं सीसपत्र । काहारो परिस्कन्धे, कासिज्ज काकस्थलदेशे ॥२०१॥
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
