Bruhad Gujarat kosha Part 2

SR No.: 016073
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1981
Total Pages: 1294
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 39 MB

Page 991

૧મ
૨૦૨૬
વલવલનું વર્ષ ન. [સં.] બખ્તર, કવચ. (૨) રક્ષણ, આશરે , વલકડી] વર્મકી સી. એક પ્રકારની વનસ્પતિ, મેંદી
વલર્ડ વિ. જિઓ “વલ +, ડું સ્વાર્થે તમ.]. વર્મા છું. સ.1 “ક્ષત્રિય (રાજપૂત)ની પ્રાચીન ઓળખ જુઓ “વલકં(૧),' (૨) (લા.) લાલચુ. માટેનો શબદ કે અવટંક. (સંજ્ઞા.)
લખવું અ. જિ. [સં. વિ-@>. વિકમg] વલખાં -વર્ય વિ. સં.] ઉત્તમ, શ્રેષ્ઠ (સમાસમાં ઉત્તર પદમાં નાખવાં, કાંફાં મારવાં. (૨) અકળાવું, મંઝાનું, વલખાણું નૃપ-વર્ષ” “ક્ષત્રિય-વર્ય” વગેરે)
ભાવે, જિ. વલખાવવું પ્રેસ.કિ. [એ. વલખું વર્યા સી. [સં.1 સ્વયંવરમાં ૧૨ પસંદ કરવા નીકળેલી વલખાટ કું. [એ “વલખવું' + ગુ. “આટ' કુ.પ્ર.] વલખાં કન્યા. (૨) કન્યા (સામાન્ય)
[Uટકાર વલખાવવું, વલખાયું, જુઓ “વલખવું'માં. ૧ર્ષણ ન. [] વરસવું એ, વર્ષા, વરસાદ, વૃષ્ટિ. (૨) વલખું ન. જિઓ “વલખવું + ગુ. “ઉ” .] ફાંકું. (૨) વર્ષગાંઠ (-4ષ) સ્ત્રી. [+જ “ગાંઠ.”] જ ‘વરસ-ગાંઠ.” અકળામણ, મૂંઝવણ. [-ખાં ના(-નાંખવાં, ખાં મારવાં વર્ષ-થર કું, સિં] પહાડ, પર્વત. (જૈન) (૨) ચંડળ, (રૂ.પ્ર) ના પ્રયત્ન કરો] હીજડે, ૫૧ (અંતઃપુરનો ચોકીદાર)
વલણ સિ. વનપ્રા . વઢળ, પ્રા. તત્સમ] પદબંધમાં વર્ષ-પર્વત છું. [સં] પ્રાચીન ગેળ પ્રમાણે તે તે ખંડને કડીના અંત-ભાગના શબ્દોનું નવી કડીના આરંભમાં કડવાધરી રાખનાર તે તે પર્વત
ને અંતે વળવું એ, ઊથલો, ‘એપિલોગ.” (૨) મનનું વર્ષ-કલ(ળ) ન. [સં.] જાતકની જન્મકુંડળી દ્વારા કાઢ- વળવું એ, વૃત્તિ, એટિટયૂટ,” “ટેન્ડન્સી,' (૩) દષ્ટિ, વામાં આવતો તે તે વર્ષના ફળાદેશ. (.).
અભિગમ, અધિગમ, “એચ.” (૪) નફા-તોટાની ઉપવર્ષભર (૨૭) કિ.વિ. [સ, જુઓ “ભરવું.'] આખું વર્ષ રામણ. [૦ અખત્યાર કરવું. ૦ ૫કહ્યું, “લે (ઉ.પ્ર.)
. (સં. વર્ષ + કg, સંધિથી, શું.] વર્ષાઋતુ, માસ અભિપ્રાય ધરાવ. ૦ ચૂકવવું, ૦૫૧૬, વહેંચવું વર્ષવર સિં.] જ યંડળ (પ્રાચીન કાલનો કંચુકી) (-વેચવું) (રૂ.પ્ર.) નફા-નુકસાનીની ઉપરામણ આપવી] જર્ષવિભાગ . સિં.1 વરસનો પાડે છે તે હિસ્સો વદ-દણિયાં જુઓ “વળત-દાણિયા.' વર્ષવું અ. મિ. (સં. વૃ૬ – , તત્સમ જ વરસવું. વલદે વિ. [અર. વલ૯ + ] -ને દીકરો (પૂર્વ પદમાં આવે વષણું ભાવે, ક્રિ. વષવનું છે. સક્રિ.
છે: “વલદે કાસમ' = કાસમને દીકરો) વર્ષ-વ્યક્તિ સી. [સ.] વર્ષ દરમ્યાન ચમકી આવેલો તે વિલન ન. [૪] વળવું એ. (૨) વક્રીભવન, વિચલન તે પુરુષ કે તે તે સ્ત્રી, “મેન ઓફ ધ ઈયર'-'વુમન ઓફ વલન-દેણ છું. [સં.] કિરણના વલણને ખણે, “એંગલ ધ ઈર'
એક ઉકેશન” (ગ.) વર્ષ-સ્થાયી વિ. [,j.] આખા વર્ષને માટે રહેનારું વલન-રમીલ વિ. [સ.] સહેલાઈથી વળી શકે તેવું વર્ષા જી. [સં.] વૃષ્ટિ, વરસાદ. (૨) વ૨સાદની જેમ વરસ- વહનશીલતા જી. [] વલન-શીલ હોવાને ગુણ, લિવાની ક્રિયા. [૦ થવી (રૂ.પ્ર.) ઘણું આવી પડવું]
યન્સી' (ન. . . વર્ષ-કાલ(-ળ) છું. [સં.] વરસાદને સમય, વર્ષાઋતુ, વલભિ-ભી રહી. [૪] હળતું છાપરું, છજું, (૨) ભારચોમાસું
[લોક-ગીત વટિયું. (૩) ગોહિલવાડમાં આવેલી એક વખતની અંદર વર્ષા-ગીત ન. સિં.] ચોમાસાની ઋતુમાં ગવાતું તે તે વાળી સૌરાષ્ટ્ર ગુજરાતની મૈત્રકકાલીન રાજધાની. (સંજ્ઞા) વર્ષા-ગૃહ ન. સિં૫. ન] કુવારે
(આજના “વળા'ના સ્થાનનું અત્યારે “વલભીપુર' નામ ૧-તાવ (તાડવ) ન. [સં.] (લા.) વરસાદનું તોફાન કરી લેવામાં આવ્યું છે.) (સંજ્ઞા.) [લીનો સમય વર્ષાભિનંદન (-નન્દન) ન. સિં. વર્ષ + મfમનની નવું વલભી-કાલ(ળ) . [સં.] મૈત્રક રાજાઓને જહોજલાવરસ બેસવાનું અભિવાદન, સાલ-મુબારક
વલભીનગર, વલભીપુર ન. [સં.] એ “વલસિ (૩).' વર્ષા-માન, ન. [સં] વરસાદ માપવાનું યંત્ર, “પુડો-મીટર” વલભી લિપિ સી. સિં.] મૈત્રક-કાલની એનાં તામ્રપત્રોમાંની વર્ષમાપક, ન ન. [સં.] જુઓ “વર્ષા-માન'-રેઇન ગેજ.’ વર્ણનલિપિ (ગુપ્ત-લિપિમાંથી વિકસેલી અને દેવનાગરી વર્ષારંભ૧ વધ્ય) કું. . વર્ષ + આમ] વરસની શર- લિપિની નજીકની પૂર્વજ લિપિ). (સંજ્ઞા.) આત.
૧લમપુરી મું. જમણા અાંટાવાળો શંખ વર્ષારંભર (૨મ્સ) છું. [સ. વર્ષ + મા-] વરસાદની શરૂ- વલય ન. [સંjન-] સ્ત્રીઓનું કાંડાનું ઘરેણું, બલયું, વષવવું, વર્ષો જુઓ “વર્ષમાં.
કંકણું, “આર્મલેટ.” (૨) કુંડાળું, વર્તલ, ચક્કર. (૩) એક વર્ષાસન ન. [સં. વર્ષ + અન] નિવૃત્ત થયા પછી વરસે જાતનું મૃદુકાય પ્રાણુ, “ભ્યાસનમા” વરસે બેસી રહેવા માટે જીવન નિભાવવા માટેનું મળતું વલયાકાર છું., વલયાકૃતિ ની [સે મા-વાર, માં-fi] વેતન, વરખાસન, “એન્યુઇટી'
ગોળ આકાર, (૨) વિ. ગોળ આકારનું વર્ષ-વર્ષ કિ.વિ. સં. વર્ષ દ્વિભં] દર વરસે, “એન્યુઅલ” ૧૯ વલ ક્રિ.. [રવા. બેલ બેલ. (૨) ચિબાવલાની ૧૦ મું. એસ, ઝાકળ
જેમ બોલતાં વલકું વિ. [રવા.) બહુ બેલ, વલવલિયું. ૨) (લા) વલવલવું અ.ક્રિ. [ઓ “વલ વલ,'-ના.ધા] વિલાપ કર, મM [કા ચોથ ( શ્ય) (ઉ.પ્ર.) વધુ બેલ બોલ કરતી રોતાં રેતાં શો બેહયે જવા. (૨) ફફડવું. વ્યાકુળ થવું.