Bruhad Gujarat kosha Part 2

SR No.: 016073
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1981
Total Pages: 1294
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 39 MB

Page 969

૨૦૦૪
વખાણ-શાવ
(૧.પ્ર.) જૈન ધાર્મિક પ્રવચન કરવું] [એનું રહસ્ય લખાજી-ભાવ હું. [+સં.] પ્રશંસા શા માટે કરવામાં આવી વખાણવું સક્રિ. [જુએ ‘વખાણ,’“ના.ધા.] પ્રશંસા કરવી. તારીકે કરવી. વખણાવું કર્મણિ. ક્રિ. લખણુાવવું પ્રે.,સ.ક્રિ વખાણું.ન. [સં. જાન%->પ્રા. વાળમ-] જએ ‘ઉખાણા.’
વખાર (રથ) સી. [૪.પ્રા.વાર, પું.] અનાજ વગેરે રાખવાનું મોટું મકાન, ગોદામ, ‘સ્ટારે(૦૭)જ,’ ‘વેર-હાઉસ.’ (ર) માલ ભરવાનું ફાલકુ. (વહાણુ.) [-૨ તાળાં (૩.પ્ર.) અધુ કામ બંધ. -રે ના(-નાં) ખલું (રૂ.પ્ર.) મુલતવી રાખવું. (૨) ટાઢા આવકાર આપવા] વખારિયા યું. [જએ ‘વખાર' + ગુ. ‘યું' ત.પ્ર.], વખારી વિ.,પું. [ + ગુ. ‘ઈ' ત.પ્ર.] વખારની ચાકી કરનારા માણસ. (ર) માલ-સામાનની માટી વખારા રાખી વેપાર કરનાર માણસ, (૩) ગોદામ-કીપર, ‘વેર-હાઉસ કીપર’ લખારું ન. [ + ગુ. ‘'' ત.પ્ર. જઆ ‘વખેરું,-ર.'] (લા.) મેજનું ખાનું. (૨) કબાટ પેઢી વગેરેનું ચાર-ખાનું લખિયું વિ. જએ ‘વખ’+ ગુ. ‘ઇયું’ત.પ્ર.] ઝેરવાળું લખુ વિ. [સં. પક્ષ-> પ્રા. પલમ, વાલમ-] તરફદારી
કરનાર
લખુટાવવું, વખુટાવું જ ‘વટનું માં. લખું ન. [જુએ લખું,'] પક્ષ. (ર) વગ (૩) સહાય. (૪) આશય. (સામાન્ય રીતે સમાસના ઉત્તર પદમાં) લખુંભર (વખુમ્ભર) જુએ ‘વખંભર.’ લખૂડું જુએ ‘વિખૂટું.’
વખેરવું સક્રિ. [જએ ‘વખરડવું.’-પ્રવાહી ઉચ્ચારણ.] જએ વખરવું.' વખેઢાલું કર્મણિ, ક્રિ. ખેઢાવવું પ્રે., સ.ક્રિ. લખેઢાવવું, વખેઢાવું જએ વખેડવું'માં
ખેડું ન. જિઓ વખરડું'-પ્રવાહી ઉચ્ચારણ] જુએ ‘વખરડું.' [‘વખરડા.’ લખેડા યું. [જુએ ‘વખરડા.’-પ્રવાહી ઉચ્ચારણ.] જુએ વખેરવું સ.ક્રિ. જુએ ‘વિખેરવું,’
વખો પું. [સં. વિઘવ, અર્વાં. તદ્દ્ભવ] ઇંદ્રિયાની આસક્તિ. (૨) (લા.) વિપત્તિ, સંકટ. [-ખાનું માર્યું (રૂ.પ્ર.) દુઃખને લીધે. -ખા પઢવા (રૂ.પ્ર.) દુઃખને કારણે જુદા થવું. ♦ પડવા (રૂ પ્ર) દુઃખી થવું]
જખૂટવું અક્રિ. વિખૂટું પડયું. (ર) વનું. વખુટાવું ભાવે., ક્રિ. લખુટાવવું છે.,સ.ક્રિ [એ, નિંદા, ચીલા લખોરણું ન. [જુએ ‘વખેડનું’ + ગુ. ‘અણું’ કૃ.પ્ર.] વાડનું વખોડવું સ.ક્રિ. દિ.પ્રા. વિલોક) નિંદા કરવી, ગીલા કરવી. વખોઢાનું કર્મણિ., ફ્રિ વખાઢાવવું કે.,સ.ક્રિ. વખોડાવવું, વખોડાવું જુએ ‘વખાડવું’માં. લખોરું ન., રા ૫. જુએ ‘વખારું.’ લગ કું., (ય) સી. મેટાએની સાથેના સારા સંબંધ કે વસીલે।. (ર) (લા.) પક્ષ, તરફેણ. · [ કરવી (૩.પ્ર.) સગવડ કરવી. ૰ ચલાવવી, ॰ ઇંગાઢવી (રૂ.પ્ર.) વગની અસર કરવી. છ ચાલવી, ૦.પહોંચી (-પાં:ચી), ૦ લાગવી (રૂ.પ્ર.) વગની અસર થવી. -ગે કરવું, ગે પાડવું Jain Education International_2010_04
ગિયું
(૩.પ્ર.) છુપાવી દેવું. -ગે પઢતું (૩.પ્ર.)અનુકૂળતા પ્રમાણે. -બે લગાડવું (૩.પ્ર.) કામમાં લેવું. ગે વગે (રૂ.પ્ર.) સંયેાગાનુસાર. -ગે વાવણાં કરવાં (.પ્ર.) સંબંધથી કામ કરવું]
વગઢ-મંછું (-બમ્બુ) વિ. [જુએ ‘વગડા' + અંબ’+ ગુ. ‘ઉ'' ત.પ્ર.] (લા.) ભાન વગરનું, જંગલી. (૨) જકી વગડવું અક્રિ. વાદ્યરૂપે અવાજ થવા, વાગવું, અજવું. વગાડવું પ્રે.,સ.ક્રિ. વગડાવવું પુનઃપ્રે.,સ.ક્રિ.
વગડાઉ વિ. [જૂએ ‘વગડા’ + ગુ. ‘આ' ત.પ્ર.] જંગલને લગતું, રાની, જંગલી
વગડાવવું જએ વગડવું’માં.
લગા પું. [મૂળ અસ્પષ્ટ; સર૦ ‘વાગડ, '] વન, જંગલ વગત (ચ) [ગ્રામો] જૂએ ‘વિગત.’ નગદાં (-ચાં). ન.,બ.વ. [જુએ ‘વગડું,'] વગદા વેડા, લપિયા-વેડા, [॰ વીણવાં (રૂ.પ્ર.) ખેાટી વાતને સાચી તરીકે બતાવવાનાં વલખાં મારવાં] લિપરું, લપિયું લગતું (કું), -દૂૐ વિ. [ + ગુ. ‘હું' સ્વાર્થે ત.પ્ર.] વગર ના.યા. [અર. બિગયર ] વિના, સિવાય વગર-ને(૦૪)તું વિ. [ + ૪જો(૦U)તું.'] જરૂરત નથી તેવું. (૨) ક્રિ.વિ. વિના કારણ વ્યર્થ, નકામું વગર-કાંસુ ક્રિ.વિ. · [+ જએ-‘ફાંસુ.'], વગર મતનું વિ., ક્રિ.વિ. [+ જ ‘મફત' + ગુ.‘નું' છે.વિ.ના અનુગ] નકામું. અમસ્તું, અમથું, ટ્રાગટ વગર-વ્યાજુ વિ. [+‘વ્યાજ,’] વ્યાજ વિનાનું, યાજ ન મળતું હાય તેવું (૨કમ વગેરે), ‘નેટ બેરિંગ ઇન્ટરેસ્ટ,' '4-2722-47'
લગ-વસીલત પું. જએ ‘વગ-વસીલે.' વગ-વસીસું વિ. [જએ ‘વગ વસીલા' + ગુ. ‘*' ત.પ્ર. ] વગવસીલાવાળું
વ, મેટી
વગ-૧સીલે પુ. [+ અર. વસીલહું] પ્રબળ લાગવગ. (૨) મેટાની સિફારશ [ખખર વગ-ભાવ તું.,અ.વ. [અષ્ટ + જએ ‘વાવડ.'] સમાચાર, ગ-સગ (વય-સ) સ્ત્રી, [+જુએ ‘સગુ' દ્વારા] વગ અને સગાવટ. (ર) વગ-વસીલા, [વગે-સગે કરવું (વચ્ચે સગ્યે.) (૩.પ્ર.) સગવડ પ્રમાણે સાચવી લેવું. (૨) ઠેકાણે પાડવું, ગે-સગે થવું (વર્ગ્યુસણ્યે-) (૩.પ્ર.) સગવડ પ્રમાણે ગઢવાઈ જવું. (૨) ઠેકાણે પડી જવું] વગળ ન. બાવળની છાલ તથા ખેરડીનાં મૂળિયાંનું પાણી (‘લેશન' તરીકે વાપરવ!નું). (ર) ન. કપટ, છળ ગળ વંશી (-વંશી) વિ. સં. વિજી, અર્વો. તદભવ + સં.,પું.] વર્ણ-સંકર
વગાડવું જુએ ‘વગડવું'માં કર્મક.,ક્રિ. વગડાવું કર્મણિ, ક્ર. લગાયું વિ. રવાયું, હરાયું ગિય(-યે)! (-શ્ય) શ્રી. [જુએ ‘વગિયું’+શુ. ‘અ (-એ)-ણ'
સ્ક્રીપ્રત્યય.] વગવાળી સ્ત્રી
ગિયું વિ. [જુએ ‘વગ' + ગુ. ‘"યું' ત પ્ર.], ગીલું વિ. [+ ગુ. ‘ઈસું' ત..] વળવાળું. [યાં કરવાં (૧.પ્ર.) પક્ષપાત કરવા]